Strandapósturinn - 02.01.2008, Blaðsíða 121
121
bátanna. Ég held að hann hafi lært þar margt um fiskveiðar og
sjómennsku þess tíma.
Strax og álitið var að fiskur væri kominn í fjörðinn var Grákolli
ýtt á flot til að ná sér í soðið. Grákollur var nafn á bátnum heima,
sem í nærri tvo áratugi færði mikla björg í bú. Báturinn var fjögra
manna far, nokkuð breiður og dálítið þungur í róðri en stöðugur
á siglingu. Föðurbróðir minn, Bjarni Þorsteinsson kennari, átti
Grákoll. Ég held að Bjarni hafi keypt hann á uppboði af Magnúsi
Jörgensen Gilsstöðum í Staðarhreppi, sem var að flytja suður.
Um sláttinn var bara róið stöku sinnum til að fá nýmeti því ekki
mátti slá slöku við heyskapinn. Það var ekki fyrr en eftir sláturtíð
á haustin sem farið var að stunda veiðar af kappi. Þá var róið dag
eftir dag ef veður leyfði, sem í minningunni var oftast stillt og gott
á þessum árstíma. Báturinn var oftast settur í víkinni sunnan við
Hamarinn. Róið var vanalega milli Bóndaskers og Hamarsins og
stefnt í norðaustur átt. Færum var ekki í sjó rennt fyrr en allt stóra
húsið í Bæ var komið í ljós. Pabbi sagði að það þýddi ekki að reyna
fyrr. Þetta stórhýsi í Bæ var byggt um 1870 af Sigurði Sívertsen
sýslumanni. Á sumrin er þorskurinn var að ganga inn í fjörðinn
var hann meira í vesturkantinum. En þetta var öfugt er líða tók á
haustið, þegar hann var á útleið, þá var hann meira að finna í
eystri kantinum. Þetta á einkum við norðan Hrúteyjar. Þar fyrir
innan er állinn svo mjór að þar er varla finnanlegur munur.
Ef hann var tregur norðan Hamarsins var róið inn fjörðinn og
lítið reynt fyrr en á móts við Reyki (Reykjaskóla) og Kjörseyri. Rétt
innan við Reykjarif var gott mið sem kallað var Eldhúslág. Sig-
urjón bróðir minn segir að ákveðin laut norðan við Kjörseyr-
artangann hafi átt að bera í strompinn á gamla bænum á Kjör-
seyri. Oft var miðað við einhver ákveðin kennileiti á landi. Frá
Reykjatanga gengur rif út í nærri miðjan fjörð, sem kemur að
mestu leyti upp úr sjó um háfjöru. Hyldýpi er við enda rifsins.
Skip strönduðu oft á Reykjarifi. Þetta er sandrif og olli því ekki
neinum skemmdum. Skipin biðu bara róleg þar til hækkaði það
mikið í sjó að þau losnuðu hjálparlaust.
Oftast var eingöngu um handfæraveiðar að ræða. En nokkrum
sinnum man ég að lögð var lína og beitt síld, sem Brandur Tóm-
asson á Kollsá veiddi undan Borðeyri. Síld gekk oft inn í Hrúta-
fjörð á þessum árum. Við blöstu þá svartar síldartorfur og hval-