Strandapósturinn - 02.01.2008, Síða 122
122
urinn lét sig ekki vanta. Ég man hvað ég var hræddur í fyrsta skipti
sem ég renndi færi í sjó, líklega átta ára, og sá hnísu bylta sér rétt
við bátinn. Þegar lögð var lína komu oft aðrir fiskar með en þorsk-
ur, svo sem koli, lok, lýsa og tindabikkja. Henni var hent eða gefin
skepnum. Þetta þótti svo ljótt kvikindi að ekki var mönnum bjóð-
andi. Það kom að vísu fyrir að á handfæri kæmi annað en þorsk-
ur. Það var mikið gleðiefni að fá t.d. lok. Ég tala nú ekki um ef
tókst að innbyrða spröku. Það var stór frétt. Einu sinni, fyrir mitt
minni, mun pabbi hafa lagt haukalóð og fengið nokkrar sprök-
ur.
Eins og áður er sagt kom fiskurinn um mitt sumar og var oft
fram á jólaföstu. Þegar líða tók á haustið og hann var á útleið
þurfti að róa lengra til norðausturs í áttina að bænum Mýrum,
Mýrabugt, og stundum á móts við Bessastaði. Mestur hluti aflans
var meðalstór þorskur, stútungur, stundum dálítið af smáfiski en
sáralítið af golþorski.
Á aðalvertíðinni á haustin voru með föður mínum tveir föð-
urbræður, Þorbjörn, sem bjó á Hlaðhamri (dó 1932), og Elís
bóndi í Láxárdal. Sigurjón elsti bróðir minn (f. 1915), fór snemma
að fara með á sjóinn og innan við fermingu var hann orðinn full-
gildur, stóð jafnfætis þeim eldri og reyndari. Ýmsir aðrir úr sveit-
inni réru með á Grákolli á haustin.
Þegar komið var að landi var aflanum skipt í eins jafna hluti og
hægt var. Síðan var varpað hlutkesti. Einn var látinn horfa til sjáv-
ar og snúa baki í aflahlutina. Pabbi benti svo á einhverja hrúgu og
spurði þann sem til sjávar horfði. „Hver skal þar?“ og hann nefndi
einhvern. Síðan benti pabbi á annan hlut, kannski í miðjunni eða
til endanna, en aldrei í röð. Þannig var haldið áfram þar til allir
höfðu fengið sinn hlut. Báturinn fékk alltaf einn hlut.
Fiskurinn var saltaður og hertur. Um aðrar geymsluaðferðir
var ekki að ræða. Mig minnir að fyrst hafi hann verið saltaður í
tunnu, pækilsaltaður, en svo tel ég að algengara hafi verið að salta
hann í stafla. Siginn fiskur var oft á borðum fram undir jól.
Á hverju hausti var á mínu heimili veiddur fiskur sem dugði
fjölmennri fjölskyldu allt árið. Aðalfæðan var þá fiskur og slátur.
Einstöku sinnum seldi pabbi fisk.
Á styrjaldarárunum keyptu bræður mínir, Sigurjón og Vil-
hjámur, fimm tonna vélbát. Sá mikli hagleiksmaður Baldur Páls-