Strandapósturinn - 02.01.2008, Qupperneq 143

143
„Extraréttur“ haldinn að afloknu Manntalsþingi
í Árnesi þ. 25. maí 1834.
„Ofanskrifaðan dag nefnilega þann 25. maí var settur extraréttur að
Árnesi, þar til gaf orsök innkomin beiðni og uppástand frá konunni
Herborgu Ásgrímsdóttir [f. 1808 – kom í Árnessókn 1825 frá Bolungar-
vík á Str.] að hjónaskilnaðardómur fram fari millum hennar og manns
hennar Jörundar Ásbjörnssonar [1802–1837], vegna af hanns framinna
hórdómsbrotum hverja sök þau hafa mætt fyrir forlíkunarnefndina
[sáttanefnd] í Árnesþingsókn, og þar [orðið] ásátt um að leggja sökina
til algjörs hjónaskilnaðardóms. Þessu samkvæmt óskar nú Herborg sem
nú mætir hjer fyrir rjettinum, að tjeður skilnaðardómur fram fari.
Vegna Jörundar sem nú er hér ei nálægur mætir hreppstjórinn Magnús
Guðmundsson á Finnbogastöðum, sem segist ekkert hafa á mót að téð-
ur skilnaðardómur fram fari, þó svoleiðis að hann enga hlutdeild þurfi
að taka í þeim þar af fljótandi kostnaði og að hvört þeirra behaldi
[haldi] þeim litlu reitum sem nú undir höndum hafa áfríulaust [ágirnd-
arlaust] af hins hendi, og að bæði hafi til jafnaðar fyrir barni þeirra [að
sjá] eins og að undanförnu, að því leiti hvörju þeirra er mögulegt. Her-
borg aðspurð hvort hún ei hafi samreckt Manni sínum síðan hjóna-
bandsbrot hans varð augljóst neitar því, hvað Jörundar talsmaður sök-
um þeirra fjarvistar síðan segist álíta öldungis sannferðugt. Víðara
[fleira] sögðust málspartarnir ei hafa að framfæra undir væntanlegan
dóm, sem fellur svoleiðis: Eptir þeim í þessari sök upplýstu Kring-
umstæðum vyrðist réttinum eckert í vegi standa að sá eptiróskaði Skiln-
aðardómur megi að lögum fram fara samqvæmt NZ: 3 – 18 – 15.
Því dæmist fyrir rétt: Hjónabandið millum Jörundar Ásbjörnssonar
og Herborgar Ásbjörnsdóttur skal héreptir vera öldungis upphafið.
Herborg má innganga í nýtt hjónaband að lögum stofnsett en Jörundur
ecki án Konunglegs leyfis. Fjárskipti þeirra á milli skulu standa sem
komin eru og Barn þeirra forsorgast til jafnaðar af báðum að því leiti
þeim er mögulegt. Herborg betali allan af sök þessari að lögum fljót-
andi málskostnað. Að svoleiðis afgjörðri sök þessari var Réttinum upp-
sagt eptir að framanskrifað var fyrir honum opinberlega upplesið
hvareptir nærverandi hlutaðeigendum var gefið fararleyfi. Ut supra.
J. Jónsson [sýslumaður]
Jón Einarsson – Jón Grímsson.“ [vitni]
Heimild: Þjóðskjalasafn.
Skráð hefir: Guðlaugur Gíslason frá Steinstúni.