Litli Bergþór - 01.06.2022, Page 49

Litli-Bergþór 49
Tungnaréttir voru frá fyrstu tíð haldnar á
miðvikudegi í 22. viku sumars, þ.e. í kringum 20.
september. Árið 1975 var réttadagurinn færður fram
um viku og var þá réttað á miðvikudegi í 21. viku
sumars. Skömmu fyrir aldamót var síðan afráðið að
færa réttadaginn yfir á laugardag í 21. viku. Þá komu
réttir upp á 11.-17. september. Nýlega var réttum
enn flýtt lítillega, þannig að nú er alltaf réttað annan
laugardag í september.*
Gömlu réttirnar neðan við Holtakot voru aflagðar
1955 og nýjar Tungnaréttir byggðar nokkru neðar
í landi Vatnsleysu við Tungufljótsbrúna sama ár og
standa þær enn. Þær voru gerðar upp og endurbyggðar
í upprunalegri mynd fyrir sextugsafmælið árið 2015.
Er alltaf jafn gaman að sjá safnið, nokkur þúsund
fjár vel haldið eftir sumardvöl á fjalli, streyma yfir
brúna til rétta síðdegis á föstudeginum, undir vökulum
augum kátra og vel ríðandi fjallmanna. Þegar búið
er að draga safnið í sundur, um hádegið á laugardag,
bresta Tungnamenn og gestir þeirra gjarnan
í söng og gleðjast þar til kominn er tími til
að reka heim og margir halda þeim þjóðlega
sið að kíkja í réttasúpu á bæjunum í leiðinni
heim.
—
*Réttir voru fluttar af miðvikudögum á
laugardaga til þess að launamenn ættu
auðveldara með að komast á fjall. Þannig
misstu þeir aðeins eina viku úr vinnu vegna
fjallferðar en ekki næstum tvær. Þetta var
semsagt ekki gert til þess að fleiri kæmust
í réttirnar til að draga, því engin vandræði
voru að fá mannskap til þess, þó að á
miðvikudegi væri og ekki endilega fljótlegra
að draga þó fleiri séu. En auðvitað hentar
það líka betur ferðamönnum og þeim sem
fara í réttirnar til að syngja og skemmta sér,
því fyrir söng og gleði eru Tungnaréttir jú
þekktar.
Ástæða þess að réttir voru síðan færðar
fram á annan laugardag í september var,
að Sláturfélag Suðurlands tók upp á því að
greiða meira fyrir lömb í sláturhús í byrjun
og lok sláturtíðar, til að dreifa álaginu. Að
sjálfsögðu vildu bændur laga sig að því.

Rekið inn í almenninginn í Tungnaréttum.
Safnið rennur yfir Tungufljótsbrú á leið til rétta.
►