Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.03.1938, Side 49

1. árgangur . í. ársfjórðungur VAKA
auga á félaga minn — engil dauð-
ans — að baki honum. Hann var
kominn til að sækja sál ríka
mannsins. Og ég hugsaði með
mér: „Ríki maðurinn vill fá skó,
sem endast honum heilt ár, en
þegar þessi dagur er að kvöldi
kominn, verður hann ekki lengur
í tölu lifenda.“ Og í sama bili
urðu mér ljós önnur sannindin.
Mér duldist ekki, að það, sem sér-
hverjum manni er hulið, eru hans
raunverulegu þarfir. Engum er
gefin sú þekking að vita til fulln-
ustu, hvað honum er fyrir beztu,
eða hvers hann þarf mest með.
Þá átti ég eftir að gera mér ljóst,
hver er lífgjafi sérhvers manns.
En þegar ókunna konan kom
hingað með litlu stúlkurnar, dæt.
ur konunnar, sem ég gaf líf fyrir
nálega sex árum síðan, opinber-
uðust mér einnig þau sannindi.
Móðir telpnanna litlu grátbændi
mig um líf, af því að dætur henn-
ar gætu ekki komizt af án ástar
hennar og umhyggju. En nú
komst ég að raun um, að vanda-
laus kona hafði alið þær upp og
reynzt þeim sem bezta móðir.
Breytni þessarar konu bar þess
órækan vott, að guð var í henni.
Þetta opinberaði mér, hver er líf-
gjafi sérhvers manns. Það er kœr-
leikurinn. Menn lifa ekki vegna
umhyggju um eigin hag, heldur
vegna kærleika.
Móðurinni var ekki gefin sú
þekking, að vita, hvers börnin
hennar þurftu með. Ríka mannin-
um var ekki heldur gefin sú þekk-
ing, að vita, hvort hann þyrfti
fremur sterka skó, sem entust
honum árið, eða morgunskó handa
dauðum líkama sínum.
Þegar ég öðlaðist mannlegan
líkama og var staddur í hinni sár-
ustu neyð, hélt ég ekki lífi vegna
umhyggju um eigin hag, heldur
vegn kærleika ókunnugs vegfar-
anda. Munaðarleysingjarnir héldu
ekki lífi vegna umhyggju móður
sinnar, heldur vegna kærleika
konu, sem ekki var þeim á neinn
hátt vandabundin. Lífgjafi sér-
hvers manns er því kærleikurinn
í huga og hjörtum meðbræðra
okkar.“
Að svo mæltu ákallaði engillinn
drottin háum rómi. Þak kofans
opnaðist, eldlegur ljómi hálf-
blindaði Símon, konu hans og
börn, og um leið og þau misstu
meðvitund, hvarf engillinn sjón-
um þeirra, borinn af skínandi
björtum vængjum, sem skyndi-
lega höfðu komið í ljós á herðum
hans.
Þegar Símon og fjölskylda hans
kom til sjálfs sín aftur, var eng-
illinn með öllu horfinn, og í kof-
anum var allt með sömu um-
merkjum og það hafði áður verið.
Leo Tolstoy er eitt nafnkunnasta skáld
Rússa, f. 1828, d. 1910. — Eftir hann
hefir nokkuð verið þýtt á íslenzku.
43