Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1929, Page 75

umhverfis tindana valdið þvi, að góðviðrisbólstrarnir
kasta úr sér péttum regndembum yfir litið svæði.
Hitafar loftsins hið efra, t. d. 1000 m. yfir láglendi,
veldur miklu um pað, hvort bólstrarnir verða svo
miklir, að þeir felli víöa úrkomu á stóru svæði. Ef
miklar likur eru til, að loptið sé tiltölulega kalt uppi
yfir, en veður kyrrt og bjart, pá er mjög hætt við
skúramyndun um pað leyti árs, sem sólargangur er
hæslur. í heitari löndum fylgja oft prumur og eld-
ingar með skúrum af pessu lagi, og stundum vill svo
til hér á landi.
Pað er oftast erfitt verk, að segja fyrir um svona
regnskúrir og ómögulegt að reikna út, hvar pær muni
lenda. Pað getur húðrignt á túninu, pótt ekki komi
dropi úr lopti utan túngarðs, eða hið gagnstæða átt
sér stað. Þegar veðurskiiyrði eru pannig, að hætt er
við skúramyndun, er petta oftast gefið til kynna á
veðurspánni með »sumstaðar regnskúrir«, eða ápekku
•orðalagi.
Pegar degi tekur að halia og sólarhitinn minnkar,
hsettir upprás loptsins og sækir aftur til jafnvægis.
Hitauppslátturinn tekur pá aftur að eyðast og hverf-
ur með kveldinu. Frakkar hafa að orðtæki, að »tungl-
ið éti skýin«, og ber að skilja pað á pann veg, að
um pær mundir sem sólin setzt og tunglið verður
sýnilegt, pá hverfi oft skýin, sem mynduðust á lopti
meðan dagur var hæstur. Hitt væri misskilningur
að halda, að tunglið sundri skýjunum. Til pess hefir
pað engan mátt. Svipað má segja um pá pjóðtrú, að
sólin rjúfi skýin með geislum sinum, Pað getur varla
átt við, nema um lág pokuský og pokuslæður, sem
myndast stundum um lágnættið og hverfa aftur, peg-
ar lopt og jörð taka að hlýna úr dagmálunum. Hærri
ský rofna oftast og eyðast af öðrum orsökum.
Pað, sem hér hefir nú verið spjallað um veðráttu
og veðrabrigði, er vitanlega mjög. i molum; hefir að
eins verið stiklað á nokkrum algengum og einföldum
(71)