Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1929, Qupperneq 80

hefjast í sögu veðurfræðinnar með daglegum veður-
fregnum frá öllum nyrztu útskögum og eyjum og frá
siglingaleiðum i lopti yflr íshafið.
IV.
Arið 1872 var veðurfræðistofnun sett á laggirnar í
Danmörku og kom hún brátt á veðurathugunum á
nokkurum stöðum hér á landi. Áður höfðu verið
gerðar hér nokkurar reglubundnar veðurathuganir,
en fle^tar náðu pær að eins yflr fá ár á hverjum
stað. Langmerkastar eru athuganir Árna Thorlaci-
usar í Stykkishólmi, sem hófust árið 1840, og heflr
verið haldið áfram síðan að heita má óslitið. Athug-
anir Árna bera vott um framúrskarandi natni og ná-
kvæmui, enda munu þær lengi geyma nafn hans.
Mjög merkar eru og athuganir Jóns Þorsteinssonar
landlæknis í Nesi og Reykjavík á árunum 1823—1837
og athuganir Sveins Pálssonar í Vík í Mýrdal 1799—
1840. Pá má nefna athuganir Eggerts Ólafssonar og
Bjarna Pálssonar um miðja 18. öld og athuganir
dönsku strandmælingamannanna i byrjun 19. aldar.
Auk pess eru til ógrynni af veðurdagbókum frá eldri
og yngri tímum. Er í peim mikill fróðleikur um ár-
ferði og hafís, en fæstir hafa áhöld til mælinga og
pess vegna örðugt að bera pær saman eða nota til
vísindalegra rannsókna.
Danska veðurfræðistofnunin annaðist veðurathug-
anir hér á landi pangað til árið 1919. Hafði athug-
unarstöðvunum verið tjölgað smám saman; en eftir-
litið var vitanlega örðugt úr svo mikilli fjarlægð,
enda hafa athuganirnar víða orðið skammvinnar og
gloppóttar. Nokkurar stöðvar hafa pó athugað allt
timabilið óslitiö og gera enn. Verður á þeim að
byggja flest pað, sem vitað er um loptslag og veðr-
áttufar landsins.
Árið 1920 tók íslenzka ríkið veðurathuganir í sínar
hendur, og sá löggildingarstofan um, að pær væru
(76)