Milli mála - 2022, Blaðsíða 56

MILLI MÁLA
Milli mála 14/1/2022 55
Lokaorð
Hér í greininni hefur þráðurinn verið tekinn upp þar sem frá var
horfið í fyrri umfjöllun um orðapör þar sem mismunandi kjarnaorð
koma fyrir í orðapari. Tilgangurinn með áframhaldandi umfjöllun
um orðapör var sá að varpa ljósi á þann flokk fastra orðasambanda
sem flokkast sem orðapör svo að unnt sé að fá yfirsýn yfir það svið
fastra orðasambanda sem orðapör mynda. Því var hér fjallað um orða-
pör þar sem kjarnaorðið er endurtekið og orðin tengd með tengiorði.
Enn fremur var fjallað um ótengd orð í orðapörum, þ.e.a.s. þar sem
ekki er tengiorð í orðaparinu. Þar getur annars vegar verið um að
ræða endurtekningu á kjarnaorði eða mismunandi kjarnaorð. Sett
var upp skema sem sýnir hvar orðapörin flokkast í yfirliti Burgers
og hvernig greina má fjóra meginflokka orðapara. Þannig má fá
yfirsýn yfir þennan hluta fastra orðasambanda. Fjallað var um eðli
og einkenni orðapara, fleiryrðiseðli, festu og orðtakseðli. Orðapör í
tungumálunum þremur, íslensku, spænsku og þýsku, þar sem sama
kjarnaorð kemur fyrir voru flokkuð eftir gerð og tengiorðum og
gefin dæmi um þau. Einnig voru orðapör án tengiorðs flokkuð. Þar
með, og ásamt fyrri umfjöllun um orðapör þar sem um mismunandi
kjarnaorð er að ræða, myndast nokkurs konar gagnagrunnur um
orðapör í tungumálunum þremur. Slíkir gagnagrunnar hafa ekki
verið fyrir hendi en nýtast m.a. í tungumálanámi og þýðingum svo
dæmi séu nefnd. Loks var og vikið að orðarunum þar sem koma fyrir
þrjú, fjögur eða fleiri kjarnaorð í runu.
Orðapör skipa e.t.v. ekki háan sess innan umfjöllunar um föst
orðasambönd þar sem þau hafa ekki vakið ýkja mikla athygli fræði-
manna enn sem komið er. Umfjöllun þessi um orðapör sýnir og
sannar hversu lifandi þau eru í tungumálunum þremur sem hér eru
til umfjöllunar og hvernig þau gera málhöfum kleift að tjá sig á
fjölbreyttan og blæbrigðaríkan hátt.
ERLA ERLENDSDÓTTIR OG ODDNÝ G. SVERRISDÓTTIR