Skýrslur um I. Landsfund Íhaldsflokksins og Sjálfstæðisflokksins og II.-VI. Landsfund Sjálfstæðisflokksins 1931, 1932, 1933, 1934, 1936 - 15.04.1929, Side 32

Samkeppni og samvinna.
Sumar af deilunum um dægurmáiin grípa beint
inn á það svið efnahagsstarfseminnar, sem hér hefir verið
tekið til athugunar. Nýjar kenningar eru fluttar, meðal
annars um samkeppni og samvinnu, margar þeirra
skaðlegar, ef eftir þeim væri breytt, suniar svo fráleitar,
að þær bera vitni um það eitt, að heimskunni tekst þó
alltaf öðru hvoru að sýna sig í nýrri mynd. Sérstaklega
ber margt af því, sem andstæðingar frjálsrar samkeppni
tala og skrifa um hana nú síðustu árin, þennan keim. Hið
algengasta er, að þeir vita ekkert, hvað frjáls samkeppni
er, setja einhverja Ijóta hugsmíð úr sínu eigin höfði í
hennar stað og hella svo af skálum reiði sinnar yfir.
Hvað er þá frjáls samkeppni og hverjum kemur
hún að notum?
Islenzka orðið „samkeppni” merkir þá athöfn, er
fleiri en einn keppa saman að einhverju marki. í mörgum
tungum Norðurálfunnar er sama hugtakið táknað með
orði úr latínumáli, sem þýðir að hlaupa saman. Fyrstu
ákveðnu myndina hefir hugtak þetta þá fengið í kapp-
leikum fornmanna, kapphlaupum og öðrum íþróttaleikum.
Þar var og er ennþá samkeppni milli íþróttamannanna.
I hverju lýsti nú samkeppnin sér í þessari
upprunalegu merkingu? í því að sérhver keppandi lagði
stund á það á undan úrslitaleiknum að þjálfa sjálfan sig
sem bezt, til þess að geta innt af hendi sem mest afrek,
og í sjálfum leiknum lagði hann kappið á það að inna af
hendi hið allra mesta, sem orka hans leyfði. Allir lögðu
þeir kapp á hið sama. Sigurlaunin eða heiðursmerkin
voru veitt þeim, sem skaraði fram úr.
Allir, sem gengið hafa í skóla, þekkja samkeppni
30