Skýrslur um I. Landsfund Íhaldsflokksins og Sjálfstæðisflokksins og II.-VI. Landsfund Sjálfstæðisflokksins 1931, 1932, 1933, 1934, 1936 - 15.04.1929, Side 44

stjómina á hendi. Með síðari tilhöguninni verður
greiðslan fyrir stjórnarstörfin mikið til sama eðlis og hver
önnur vinnulaun. Og í rauninni er tíka rétt að skoða
endurgjald það, sem eigandi tekur fyrir að stjórna sjálfur
sínu eigin fyrirtæki sem borgun fyrir vinnu. En hér við
bætist svo áhættan.
Sérhvert fyrirtæki verður að búast við því að tapa
öðru hvoru, í erfiðum árum. Til þess að slík töp verði
fyrirtækinu ekki að fótakefli, neyði það til að selja
nokkuð af stofnfjármunum sínum, fækka mönnum og
minnka framleiðslu sína eða hætta alveg, er alveg
nauðsynlegt að stjórna því þannig, að í góðum árum
safnist nokkur tekjuafgangur eða gróði, sem kallað er.
Þcgar eigandi stjórnar fyrirtæki sjálfur, er þessari
áhættuþóknun venjulega ekki haldið aðgreindri frá
öðrum tekjum hans af fyrirtækinu, en í hlutafélögum er
venjulega hafður reikningslegur varasjóður til þess að
taka við þeim hluta arðsins, sem ætlaður er sérstaklega til
þess að bæta óhöpp eða töp, og er það hentug tilhögun til
þess að tryggja tilveru fyrirtækisins.
Vegna þeirra umbóta á vinnubrögðum, sem
framfarir nútímans krefjast og getið var um hér að
framan, verður nú á tímum að gjöra kröfur til meiri og
margbreyttari hæfileika hjá stjórnendum fyrirtækja en
nokkru sinni áður. Það er tiltölulega auðvelt fyrir hvern
meðalgreindan mann að afla sér á æskuárunum þeirrar
þekkingar, sem þarf til þess að veita forstöðu fyrirtæki í
þeirri atvinnugrein, sem hann stundar, ef hann má halda
öllu áfram óbreyttu eins og hann vandist því. Nái
hæfileikar hans ekki lengra, verður fyrirtækið
kyrrstöðufyrirtæki undir stjórn hans. En á skeiðvelli
framfaranna dragast kyrrstöðufyrirtækin aftur úr og eru
dauðadæmd. Aftur þarf býsna mikla hæfileika til þess að
42