Úrval - 01.10.1958, Blaðsíða 26

TJRVAL
vakandi vitundar. Hann er hug-
arstarf á lágu stigi, sambærilegt
við það sem á ,sér stað hjá
drukknum mönnum eða geðbil-
uðum. Auk þess eru draumar
okkar jafnan torráðin tákn eða
líkingar. Illkleifur fjallstindur
getur táknað atvinnu okkar.
Ferðalag með járnbraut getur
merkt framför. Tennisleikur
getur táknað leik lífsins. Grimm-
ur einræðisherra getur táknað
strangan húsbónda.
Þó að við munum ekki þegar
við vöknum að okkur hafi
dreymt er ekki þar með sagt að
við höfum sofið draumlaust.
Það eru aðeins ungbörn, segja
vísindamennirnir, misserisgömul
eða yngri, sem sofa draumlaust
— og svo drukknir menn, sem
í ölvímusvefni sínum komast
'aldrei upp á draumastigið. Alla
aðra, sem sofa eðlilegum svefni,
er að dreyma 20 til 25% svefn-
tímans.
Þessi vitneskja er tilhlökkun-
arefni fyrir þá sem fást við að
rannsaka mannshugann. Nú
geta þeir fengið í hendur draum
meðan mynd hans er enn skýr,
áður en sjálfsvamarhvöt
draumamannsins hefur fengið
tíma til að afskræma hann eða
bæla hann niður. Þegar sál-
könnuðurinn segir við sjúkling
sinn: „Segið mér drauma yðar,“
og sjúklingurinn kemur tóm-
hentur, getur hann nú sent hann
í svefnkönnunarstofu eina nótt
og daginn eftir hlustað á fjóra
eða fimm drauma, sem hljóðrit-
NÝTT UH EÐLI DRAUMA
aðir hafa verið um leið og sjúkl-
ingurinn var vakinn af draumn-
um.
Auk þess getur hann borið
þessa nýju drauma saman við
sömu drauma eins og sjúkling-
urinn kann að segja frá þeim
síðar þegar hann kemur til vitj-
unar næst. Hverju hefur
draumamaðurinn gleymt eða
hvað bælt niður í millitíðinni ?
Hvað hefur hann lagað til? I
hverju hefur tilfinningaafstaða
hans til draumsins breytzt?
Skýringin á taugaveiklun hans
kann að leynast í svörunum við
þessum spurningum.
Enn eru þó hinar fengnu nið-
urstöður einkum á sviðið lífeðlis-
fræðinnar: hvenær og hvernig
draumarnir gerast. Þær eru ekki
nein bein tilraun til drauma-
skýringa. Og enda þótt vísinda-
mennirnir hafi orðið margs vís-
ari eru enn margir leyndardóm-
ar óskýrðir. Hvaðan koma
draumarnir? Eru þeir minnis-
atriði sem af tilviljun skýtur
upp í hugann og ekki þess
virði að þeim sé frekari gaum-
ur gefinn? Eru þeir sögur sem
við segjum til þess að drepa
tímann meðan við sofum? Eða
eru þeir boðberar djúpt úr
heimi hugsana og tilfinninga?
Meðan við vitum það ekki,
segir Kleitman, er hyggilegast
að líta á draumana sem stað-
reynd, líkt og regn eða snjó —
skemmtilega stundum og fyrir
suma, en sársaukafulla í annan
tíma og fyrir aðra.
24