Læknaneminn - 01.10.1993, Qupperneq 10

amínóglýcósíð eru gefin í einum skammti daglega,
fæst mun hærri þéttui strax eftir gjöf, allt að 30 fíg/ml
án þess að sú þéttni auki tíðni aukaverkana.
Tafla 4. Hœfileg lœkningaþéttni nokkurra sýklalyfja-
Lyf Markgildi Tilgangur
Gentamícín, tóbramýcín, netilmícín S10 pglm\ við skömnitun x3 á dag; 15-20 /jg/ml við xl Þröngt bil þéttni, milli virkni og aukaverkana
Amikacín 20-40 /<g/ml Sama og að ofan
Vankómýcín 30-50 /íg/ml (<80/<g/ml) Draga úr líkum á eymaaukaverkunum
Trímetóprím/ súlfametoxazól >5 /<g/ml (tiímclóprím) >100 /Jg/lTll (siílfa) Bættur árangur með- ferðar Pnewnocystis carinii lungnabólgu
Klóramfenikól < 25 /<g/ml Forðar eiturverkun í nýburum (gray baby syndrome)
Flúcýtósín 50-100 /tg/ml Dregur úr líkum á
eiturverkunum
á merg
Einungis ein rannsókn hefur sýnt fram á að
sermiþéttni vankómýcíns segi til um árangur
meðferðar þó veruleg skörnn liafi verið milli sjúklinga
með einstök þéttnigildi. Ýmislegt bendir til að
vankómýcíngildi >80 /rg/ml auki líkur á eitmáhrifum
á eyru ;tf völdum lyfsins. Þessi þéttjii næst nær aldrei
við venjulega meðferð nema skömmtum sé ekki breytt
hjá sjúklingum með skert nýmastarf. Era þeir helsti
sjúklingahópurinn þar sem ástæða er til
vankómýcínmælinga. Mælingar amiarra lyfja eru
sjaldan notaðar þó trímetóprím, súlfametoxazól,
klóramfenikól og 5-flúcýtósín séu einstaka sinnum
mæld (Tafla 4).
Sermiþéttni er best mæld 30-60 mín. eftir að lyfið
er gefið.
2. Sermi þynningarpróf (Schlichter-próf,
Mynd 1). Prófið mælir virkni lyfs í senni gegn sýkli
sem ræktast úr sjúklingum. Títer gefur til kynna
hversu mikið má þymia sermi sjúklingsins þar til það
hættir að hemja og/eða drepa sýkiliim. Mælingu á
ekki að gera fyrr en stöðugt ástand (steady state) er
komið á (eftir 4-5 helmingunartíma lyfsins) eftir að
lyfjagjöf er hafin. Blóðsýni era þá dregin strax fyrir
gjöf og síðan 30-60 mín. eftir. Eins og fram kemur á
Mynd 1 eru gerðar helmingsraðþynningar á sermi
sjúklingsins, hvort sem það var dregið fyrir eða eftir
gjóf, með sermi (pooled seram) sem blandað er til
Mynd 1. Schlichter sermiþynningarpróf. Sýnt hefur verió fram á gildi þess vid stjórn meðferðar gegn
hjartaþelsbólgu, beinsýkingum og Gramneikvœðum bióðsýkingum. Markgildi fyrir lyfjagjöf: >7/2; eftir
lyfjagjöf: ^ 1/8.
8
LÆKNANEMINN 2 1993 46. árg.