Læknaneminn


Læknaneminn - 01.10.1993, Qupperneq 17

Læknaneminn - 01.10.1993, Qupperneq 17
ásamt vitneskju um eðli þessa sjúkclómsástands hefur mikla þýðingu. Margir þessara sjúklinga hafa gengið milli lækna án þess að fá skýringu á einkennum sínum. Afar mikilvægt er, að sjúklingar viti að vefjagigt skemmir ekki liði eða vöðva og veldur ekki meiriháttar örkumlun (21). Lyfjameðferð. Það er einkennandi fyrir vefjagigtarsjúklinga, hversu lítið gagn þeir hafa af verkja- eða bólgueyðandi lyfjum. Einu lyfin, sem í raun hafa staðfesta verkun á einkemii vefjagigtm, em þríhringlaga geðlyf sem gefin em til lengri tíma. Ekki er gjörla vitað, hvemig þau verka á vefjagigt, en þau hafa bæði central- og peripheral-verkun. Þessi lyf bæta svefn, eru verkjastillandi og meðal hugsanlegra verkana má nefna aukna þéttni serótóníns, og “endo- genous” opíóíða í miðtaugakerfi, bein álirif á svefn (stig IV), andkólínergísk og antidepressív áhrif (21). Sjúkraþjálfun. Bætt líðan getur stundum náðst með nuddi, hitameðferð, nálastungum, TNS og með deyfingum í viðkvæma bletti, en árangur er yfirleitt mjög skammvimiur og breytir ekki gangi sjúkdóms. Vefjagigtarsjúklingar eru almemit mjög þrcklitlir og einkenni versna oft fyrst í stað við æfingar af öllu tagi. Það hefur þó komið í ljós, að æfingai-, sem auka þrek og úthald, bæta horfur vefjagigtíusjúklinga (21). Því er nú lögð höfuðáhersla á úthaldsþjálfun, í byrjtm með aðstoð sjúkraþjálfara, en síðar á ábyrgð sjúkhngs sjálfs. Fáar ramisóknir eru til um horlur vefjagigtar- sjúklinga, en þær sem gerðar hafa verið benda til, að verkir haldist svipaðir eða versna, en hægt er að hafa áhrif vöðvakraft og þrek (22, 23). Verulegur hluti vefjagigtarsjúklinga verður óvimiufær og samkvæmt norskri nuuisókn höfðu 53% farið á örorkubætur eftir 7 ár (24). Því miður er það svo að þeim sjúklingum, sem hætta að vinna, vegmu síst betur en þeim sem stunda sína vimiu áfram. Því virðist betra ef sjúklingar geta haldið áfram þeirri virkni sem þeir höfðu fyrir upphaf sjúkdóms (25). 0 HEIMILDIR 1. Smythe HA, Moldofsky H. Two contributions to understanding of the “fibrositis” syndrome. Bull Rheum Dis 1977; 28: 928-931. 2. Sveinsson IS. Vöðvagigt: Sjúkdómur eða sjálfskaparvíti ? Hjartavemd 1979. 3. Hartz A, Kirchdoerfer E. Undetected fibrositis in primary care practice. J Fam Pract 1987; 25: 365- 369. 4. Yunus MB, Masi AT, Calabro JJ, et al. Primary fibromyalgia (fibrositis): clinical study of 50 patients with matched normal controls. Semin Arthritis Rheum 1981; 11: 151-171. 5. Forseth KO, Gran JT. The prevalence of fibro- myalgia among women aged 30-49 years in Aren- dal, Norway. Scand J Rheumatol 1992; 21(2): 74-8. 6. Waylonis GW, Heck W. Fibromyalgia syndrome. New associations. Am J Phys Med Rehabil 1992; 71 (6): 343-348. 7. Hench l’K. Evaluation and differential diagnosis of fibromyalgia. Rheum Dis Clinics of North America Vol. 15, No. 1, Feb 1989: 19-29. 8. Campell SM, Clark S, Tindall EA, et al. Clinical characteristics of fibrositis. I. A “blinded” study of symptoms and tender points. Arthritis Rheum 1983; 26: 817-824. 9. Wolfe F. The clinical syndrome of fibrositis. Am J Med 1986; 81: 7-14. 10. Bengtsson A, Henriksson KG, Jorfeldt L, et al. Primary fibromyalgia. A clinical and laborotory study of 55 patients. Scand J Rheumatoi 1986, 15: 340-347. 11. Greenfield S, Fitzcharles M, Esdaile JM. Reactive fibromyalgia syndrome. Arthritis and Rheumatism 1992; 6: 678-681. 12. Wolfe F, Smythe H, Yunus MB, et al. The american college of Rheumatology 1990 criteria for the classification of fibromyalgia. Report of the multicentre criteria committee. Arthritis Rheum 1990; 33: 160-72. 13. Bennet RM. Confounding features of the fibromyalgia syndrome: a current perspective of differential diagnosis. J Rheumatol Suppl 1989; 19: 58-61. 14. Moldofsky H. Sleep and fibrositis syndrome. Rheum Dis Clinics of North America Vol. 15, No. 1, Feb 1989: 91-104. 15. Russel IJ. Neurohormonal aspects of fibromyalgia syndrome: Rheum Dis Clinics of North America Vol. 15, No. 1, Feb 1989: 149-168. 16. Bennett RM, Clark SR, Campbell SM, Burckhardt Cs. Low levels of somatomedin C in patients with the fiebromyalgia syndrome. A possible link between sleep and muscle pain. Arthritis Rhcum 1992; 35: 1113-6. 17. Yunus MB, Kalyan-Raman UP. Muscle biopsy findings in primary fibromyalgia and other forms of nonarticular rheumatism. Rheum Dis Clinics of North America Vol. 15, No. 1, Feb 1989: 115-134. 18. Sietsema KE, Cooper DM, Caro X, Leibling MR, Louie JS. Oxygen uptake during exercise in patients with primary fibromyalgia syndronte. Journal of Rheumatology 1993; 20: 860-865. 19. Goldenberg DL. Psychiatric and psychologic aspects of fibromyaigia syndrome. Rheum Dis LÆKNANEMINN 2 1993 46. árg. 15
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96

x

Læknaneminn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknaneminn
https://timarit.is/publication/1885

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.