Læknaneminn - 01.10.1993, Page 84

Læknaneminn - 01.10.1993, Page 84
Við tölfræðiútreikninga var notuð contengency table leiðrétt með continuty. Niðuistöður: Snemmkomnir fylgikvillar sem fundust voru, blæðing(7,0%), hematoma(2,l%), geirvörtudrep- hluta(8,4%) -alveg(l,4%), drep í stilk(6,3%), sýking(6,9%), fistill(l,4%), gliðnun skurðsárs(4,9%) en í 12,5% tilfella í kjölfar annars fylgikvilla. Alls fengu 47 fylgikvilla eða 32,9% . Greinilega kom fram aukin tíðni fylgikvilla þegar meira magn var tekið. Tíðni fylgikvilla hjá 0-999gr var 19,6% en 39,2% hjá 1000- 3500gr (P<0,05). Hvað viðkemur aldri þegar farið er í aðgerð þá var ekki marktækur munur á milli aldurshópa (P=0,21). Ályktun: Augljóst er að tíðni fylgikvilla hækkar þegar taka þarf meira magn brjóstvefs. Um það bil tvöföldun (19,6% í 39,2%) er á tíðni fylgikvilla þegar taka þarf meira en lOOOgr (bæði brjóst). Spumingin er því sú hvort ekki sé vænlegri kostur að beita þeirri aðferð að flytja geirvörtuna sem frían græðling þegar taka þarf meira en lOOOgr. STARFSEMI NEYÐARBÍLSINS Jón Ivar Einarsson1. Gestur Þorgeirsson2 'LHÍ, 2Lyflœkningadeild Bsp í þessari rannsókn á starfsemi neyðarbílsins var m.a. gagnsemi læknis á bílnum metin og það hversu vel honum tókst til við fyrstu greiningu og meðferð sjúklinga. Þá var athugað um afdrif sjúklinga eftir innlögn á sjúkrahús og brjóstverkir voru sérstaklega teknir fyrir þar sem þeir eru ein algengasta ástæða útkalls. Utkallstími, aldursdreifing og hugsanleg ölvun sjúklings voru einnig athuguð, ásamt fleiru. Stuðst var við eyðublöð sem fyllt eru út í bílnum, ásamt læknabréfum og sjúkraskrám. Helstu niðurstöður voru eftirfarandi: Læknir á neyðarbílnum er metinn nauðsynlegur eða bráðnauðsynlegur í um helmingi útkalla þannig að réttlætanlegt er að hafa lækni um borð allan sólarhringinn, enda eru útköll að nóttu til þó nokkur hluti útkalla neyðarbílsins (22,3%). Læknar neyðarbílsins standa sig almennt vel í fyrstu greiningu og meðferð bráðveikra sjúklinga (í um 88% tilfella var fyrsta greining læknis nákvæmlega rétt eða nokkurn veginn rétt) þó svo að mismunagreiningu brjóstverkja hafi verið nokkuð ábótavant (röng eða vafasöm í 23,5% tilfella). Það cr nokkuð Ijóst að neyðarbíllinn er oft á tíðum sendur í ónauðsynleg útköll, sem sést einna best á þeim fjölda útkalla þar sem ekki er um innlögn á sjúkrahús að ræða (20,8%) og hversu margir af þeim sem leggjast inn á sjúkrahús útskrifast samdægurs (42,5%). Sjúklingum sem koma inn á sjúkrahús með neyðarbíl famast almennt vel og útskrifast um 77% þeirra af sjúkrahúsi við góða heilsu. Utkallstími neyðarbílsins reyndist að meðaltali vera 5 mínúturog um ölvun varað ræða ía.m.k. 12% tilfella. Brjóstverkir reyndust vera algengasta útkallsástæðan og um 80% þeirra sjúklinga náðu sér að fullu en um 2,7% létust. Endurlífgun var reynd í 8 tilfellum og tókst að lífga 3 við en tveir þeirra létust þegar komið var á sjúkrahús. NOTKUN TÍÐAHVARFAHORMÓNA Á ÍSLANDI Jón Hersir Elíasson’. Laufey Tryggvadótlir2, Guðnín Birna Guðmundsdóttir2, Hrafn Tidinius2, Valdís F. Manfredsdótlir' ‘LHI, 2Krabbameinsskrd Krabbameinsfélags Islands Inngangur: Flestar konur komast á tíðahvörf um fimmtugt. Margar þeirra fá þá óþægindi eins og hitasteypur, svitakóf og svefntruflanir. Við þessum óþægindum er hægt að taka tíðahvarfahormón. Þau losa konur yfirleitt við einkennin en hafa líka víðtæk áhrif í líkamanum, aðallega á hjarta- og æðakerfi, bein, legbolsslímhúð og brjóst. Tíðahvarfahormón eru fyrst og fremst af tveimur gerðum : hrein estrogen og estrogen-progestin blöndur. Við notuðum upplýsingar úr Heilsusögubanka Leitarstöðvar Krabbameinsfélags íslands til að kanna notkun tíðahvarfahormóna á Islandi. Efniviður og aðferðir: f rannsókninni voru allar konur sem komu í leghálsskoðun hjá Leitarstöðinni á ttmabilinu 1979-89, samtals 65597 konur. Við komu svöruðu þær ýmsum spumingum um notkun tíðahvarfahormóna. Niðnrstöðnr og ályktanir: Notkun tíðahvarfahormóna hefur stöðugt farið vaxandi fyrir hvem nýjan 5 ára fæðingarhóp. Gera má ráð fyrir að 35-40% kvenna sem fara yfir tíðahvörf í dag noti einhvern tímann tíðahvarfahormón og að á hverjum tíma séu tæplega 15% 50-55 ára kvenna á hormónum Af þeim sem nota tíðahvarfahormón notar um það bil helmingur þau í 0-1 ár. Notkunarlengd virðist vera að aukast. Notkun hreinna estrogena var algengasta meðferðin þangað til árið 1987 þegar estrogen/ progestin meðferð varð í fyrsta sinn meira notuð. BEINÞÉTTNIMÆLINGAR f ÍSLENSKUM STÚLKUM; SAMANBURÐUR VIÐ KALKINNTÖKU, HREYFINGU OG VÖÐVASTYRK Jón Örvar Kristinssn'. Örnólfur VaIdimarsson‘. Gunnar Sigurðsson2, Laufey Steingrímsdóttir3 'LHÍ, 2Lyflœkningadeild Bsp, 2Manneldisrdð Islands Inngangur: Talið er að umhverfisþættir geti haft áhrif á styrk beina þegar fullorðins aldri er náð. Hafa augu manna aðallega beinst að kalkneyslu og hreyfingu í því sambandi. Menn em ekki á eitt sáttir um hvenær hámarksbeinþéttni er náð en flestar rannsóknir á framhandlegg benda til þess að þar náist hún milli 18 og 20 ára aldurs. Líklegt er að hækkun í hámarksbeinþéttni um örfá prósent gcti fækkað beinbrotum mjög mikið, sérstaklega hjá konum eftir tíðarhvörf. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna áhrif umhverfisþátta á beinþéttni. Finna meðalgildi á beinþéttni fyrir stúlkur á unglingsárum og athuga samband hennar við aðra líkamlegra þætti s.s. vöðvastyrk í framhandlegg, hæð, þyngd og tímalengd frá upphafi tíða. Efniviður og aðferðir: Beinþéttni í framhandlegg var mæld í 169 íslenskum stúlkum á 13. og 15. aldursári með SPA mæliaðferð (single-photon absorptiometry; 1-125 geislagjafi). Vöðvastyrkur í framhandlegg var mældur með gripstyrksmæli (dynamometer). Upplýsingar um mataræði fengum við að hluta til úr könnun Manneldisráðs fslands en einnig úr okkar eigin spurningarlista. Bæði var um að ræða sólarhringsupprifjun á mataræði og tíðnispumingar. Stúlkumar voru jafnframt spurðar um íþróttaiðkun og aðra hreyfingu. Við tölfræðilegan útreikning var notuð fjölþáttagreining (Stepwise linear regression). Niðnrstöðnr: Þar sem aldur hefur afgerandi áhrif á beinþéttnina varð að rannsaka niðurstöður hópanna í sitt hvora lagi. Kalkneysla virtist ekki hafa áhrif á beinþéttni yngri aldurshópsins. Hreyfing hafði fylgni við beinþéttni í ríkjandi (dominant) hendi allra fremst (ultra distal; r=0,34; p < 0,01). Jákvæð fylgni var á milli beinþéttni og gripstyrks í báðum hópunum. Þyngd hafði fylgni við beinþéttni í báðum hópum (distal: p < 0,05, ultra: p < 0,01). Hreyfing hafði sömuleiðis fylgni við alla mælistaði en meira allra fremst (r=0,37; p < 0,01) en fremst (distal; r=0,24; p < 0,05). Tímalengd frá upphafi tíða hafði einungis fylgni við bcinþéttnina fremst (p < 0,01). Þegar leiðrétt var fyrir þessum þætti ásamt hreyfingu kom í ljós fylgni milli beinþéttni og neyslu mjólkurafurða (r=0,24; p < 0,05). 78 LÆKNANEMINN 2 1993 46. árg.

x

Læknaneminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Læknaneminn
https://timarit.is/publication/1885

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.