Læknaneminn - 01.10.1994, Blaðsíða 47
umsóknir og er ágætt að ntiða við að senda umsóknir
út að minnstakosti tveim mánuðum áður en viðtalsferð
er fyrirhuguð. Á flestum stöðum fara viðtöl fram frá
miðjum nóvember og fram í miðjan janúar.
VIÐTÖL
Langflest prógrömm sem bjóða upp á framhalds-
nám í Bandaríkjunum krefjast þess að umsækjendur
komi í viðtöl. Yfirleitt er mun færri einstaklingum
boðið í viðtal en sækja um og er því fyrsta hjallinn
yfirstiginn ef viðkomandi er boðið í viðtal. Það
virðist vera að umsóknum frá erlendum umsækjendum
sé lítill gaumur gefinn á sumum stöðum og reyndist
greinarhöfundi vel að hringja út eftir að umsókn var
send og spyrjast fyrir um gang mála. Af lauslegum
samtölum við þá sem farið hafa í lyflækningar til
Bandaríkjanna allra síðustu ár virðast mér flestir fara
í þrjú til sjö viðtöl. Sennilega er millivegurinn, það er
fjögur til fimm viðtöl, hæfilegt en rétt er þó að benda
á að bandarískir umsækjendur fara flestir á mun fleiri
staði, 10 til 15 enda hafa þeir til þess mun lengri tíma
en flestir hér á landi. Sumir hafa þó látið sér nægja að
fara á einn stað en þá er betra að vera nokkuð viss um
að fá þar inni (til dæmis ef viðkomandi er boðinn
staða framhjá ,,matching"). Viðtalsferð er
kostnaðarsöm og skiptir því miklu þegar viðtalsferð
er farin að fara eingöngu á þá staði sem umsækjandi
er nokkuð viss um að geta hugsað sér að búa á.
Það er samdóma álit allra að viðtalsferðin skiptir
verulegu máli þegar gert er upp við sig h vert helst skal
stefna. Víðast eru þessi viðtöl mjög vel skipulögð.
Morguninn hefst yfirleitt á kynningarfyrirlestri um
uppbyggingu námsins. Síðan er farið í skoðunarferð
um spítalann með aðstoðarlækni og stundum er tekið
þátt í stofugangi eða morgunfundi. Viðtölin sjálf eru
síðan eitt eða tvö og þá við starfandi sérfræðing oft á
því sviði sem viðkomandi hefurlýst áhuga á. Viðtölin
eru nær undantekningalaust mjög þægileg og
afslöppuð. Mest er spáð í framtíðaráætlanir
umsækjenda og hvernig hægt sé að nálgast þau.
Ekkert er farið út í faglegar spurningar enda hafa þeir
aðra mælikvarða til að meta kunnáttu, til dæmis
ameríska prófið og meðmæli. I hádeginu er síðan
boðið til málsverðar og koma þá aðstoðarlæknar og
blanda sér í hópinn. Mjög mikilvægt er að tala við þá
og spyrja um álit þeirra bæði á náminu, vinnuaðstöðu,
vaktafyrirkomulagi, vinnuanda, umhverfi,
almenningsskólum fyrir börn og svo framvegis. Rétt
er að benda á grein Unnar Steinu Björnsdóttur í
Fréttabréfi lækna í þessu samhengi (sjá aftast), þar
sem hún birtir þýðingu á spurningalista sem
bandarískir stúdentar nota til að meta prógrömm.
Síðast en ekki síst er rétt að leggja áherslu á að hika
ekki við að hafa samband við Islendinga sem á stöð-
unum búa, sérstaklega ef einhverjir læknar eru á
staðnum í sérnámi. Hjá þeim fást ómetanlegar
upplýsingar um alla þætti, bæði hvað varðar gæði
námsins og búsetu á staðnum.
„MATCHING"
„Matching" kerfið er ráðningarkerfi sem lang-
flestir aðstoðarlæknar á leið í framhaldsnám ráða sig
í gegnum. Mörg prógrömm ráða alla sína
aðstoðarlækna gegnum „matching" þannig að miklu
skiptir að skrá sig í þetta ráðningarkerfi. Umsóknar-
frestur rennur út um miðjan október og er heimilisfang
hjá National Resident Matching Program (NRMP)
aftast í þessari grein. Kerfið er í stuttu máli þannig að
þau prógrömm sem sækjast eftir að ráða aðstoðarlækna
í gegnum „matching" kerfið láta NRMP stofnunina
vita hversu marga þeir vilja ráða. Síðan raða þeir
þeim umsækjendum, sem þeir geta hugsað sér að
ráða, í forgangsröð. Flest prógrömm láta eingöngu á
sinn matching lista umsækjendur sem er boðið í
viðtöl. Umsækjendur raða síðan niður í forgangsröð
þeim stöðum sem þeir hafa farið í viðtöl á. Síðan eru
þessir listar frá umsækjendum og frá prógrömmunum
tölvukeyrðir og byggist kerfið á því að koma
umsækjenda á þann stað sem hann vill helst komast á,
að því gefnu að viðkomandi prógramm vilji fá
umsækjandann. Þegar raðað er á matching listann
skiptir ekki máli hversu miklar líkur umsækjandi
telur að hann komist á viðkomandi stað heldur skal
hann raða stöðunum í forgangsröð einungis eftir því
hvert hann hefur mestan áhuga á að fara. Til dæmis
ef umsækjandi telur nokkuð víst að hann geti komist
inn á sjúkrahús A en hefði meiri áhuga á að fara á
sjúkrahús B, sem er mjög eftirsótt, þá hefur það engin
áhrif á líkurnar á að fá stöðu á A þó að hann láti
sjúkrahús B númereitt álistann en sjúkrahús A númer
tvö. Þetta er einn af meginkostum ,,matching"
kerfisins, það er að geta freistað þess að komast á
mjög eftirsótta staði án þess að fórna plássi á
„öruggum" stað. Annað atriði sem skiptir máli þegar
LÆKNANEMINN 2 1994 47. árg.
43