Læknaneminn - 01.10.1994, Síða 107

úrfellingu án úrfellingar voru; X2, Fischerexacttest og tvíhliða T-
test.
Niðurstöður: 24 af 112 sýnum sem gáfu upplýsingar sýndu tap
á arfblendni á a.m.k. einum lykli (21 %). Þeir sjúklingar sem höfðu
úrfellingu í æxlisvef á 6q reyndust frekar hafa eitlameinvörp en
hinir sem ekki greindust með úrfellingu. Ekki var marktækur
munur á hópum hvað varðar aðra þætti sem hafa áhrif á horfur
sjúklinga (sjá töflu). 6 æxli eru með eðlilegan estrogen viðtaka en
úrfellingu á öðrum erfðamörkum á 6q. Óstöðugleiki í stærð
samsæta sést í 2 æxlissýnum sem er merki um vandkvæði við
DNA eftirmyndun. Annar viðkomandi sjúklinga er með ættarsögu
krabbameins.
x2 - Fishers exact próf
TaD/allir % P-Uild'
Eitlameinv. Já 14/47 30% 0.038
Nei 7/54 13%
Fjarmeinv. Já 2/5 40% 0.54
Nei 21/106 20%
Vefjag. ductal 21/96 22% 0.82
lobular 1/9 11%
Ploidy D 10/39 26% 0.74
N 9/40 23%
Skyldl.st. <2 10/41 24% 0.54
>2 14/45 31%
16q úrf. já 15/76 20% 0.26
nei 9/30 30%
3p úrf. já 10/27 37% 0.70
nei 14/43 33%
Tvíhliða T-próf
Meðaltal P-gildi
Estrogen viðtakar 0,75
Progesteron viðtakar 0,40
Stærð æxlis 0,56
Aldur við greiningu 0,97
S-fasi 0,50
Ályktun: Ekki reyndist marktækur munur á tjáningu viðlaka
fyrir estrogen milli hópa. Viðtakinn virðist því vera tjáður þrátt
fyrir að tap hafi orðið á annarri samsætu gensins. Litningasvæði 6q
virðist skipta máli fyrir æxlisvöxtinn, einkum tilhneiging til
myndunar eitlameinvarpa. Niðurstöður benda til að gen estrogen
viðtaka eigi hér ekki hlut að máli. Til að staðsetja gen(ið) sem
skiptir máli fyrir æxlisvöxtinn er nauðsynlegt að skoða stærra
svæði af litningnum með fleiri erfðamörkum. Breytileiki í fjölda
endurtekinna DNA raða microsatellite erfðamarka er sennilega
vegna skemmda í DNA viðgerðarensímum.
SAMANBURÐUR Á DNA-INNIHAUDI FRUMÆXLA
OG MEINVARPA MÆLDU MEÐ FLÆÐIGREINI.
Gtiðrún Guðmwulsdóttir'.
Bjarni A. Agnarsson2, Helgi Sigurðsson3,
Jón Gunnlaugur Jónasson3, Sigrún Kristjánsdóltir2.
'LHÍ, 2RHÍ í meinafrœði, 3Krabbameinslœkningadeild Lsp.
Inngangur: Uppruni æxla sem greinast hjá sjúklingum með
þekktan illkynja sjúkdóm er oft óljós. Hér getur verið á ferðinni
meinvarp eða nýtt frumæxli, óskylt hinu fyrra. Augljóslega er
mjög brýnt fyrir sjúklinga að hægt sé að greina meinafræðilega þar
á milli. Tilgangurþeirrarrannsóknarsem hérerlýst varað skoða
hvorteinsleitni (homogenity) væri að finna milli DNAinnihalds
frumæxlis og þekkts meinvarps mælt með flæðigreiningu (flow
cytometry). Niðurstöður úr slíkri rannsókn færa okkur nær svari
hvort hægt sé að skýra uppruna nýkomins æxlis með samanburði
DNA stuðuls (DNA index) fruma úr upprunalegum æxlisvef og
nýkomnum æxlisvef.
Efniviður: Rannsóknin tók til 28 sjúklinga sem valdir voru af
handahófi. Tekin höfðu verið vefjasýni bæði frá frumæxli og
meinvaipi greindu a.m.k. ári síðar úr öllum sjúklingum. Sýnin
voru geymd í paraffínkubbum. Flestir þessara sjúklinga (n=15)
voru greindir með krabbamein í brjósti. Önnur æxli voru í
eggjastokkum (n=2), lungum (n=l), maga (n=4), nýra (n=3) og
ristli (n=3). Tilfellin eru frá árunurn 1984-1994.
Aðferð: Vefjasýni frá frumæxli og meinvörpum voru rannsökuð
í flæðigreini á Rannsóknastofu Háskólans í meinafræði,
Landspítala. Rannsóknin var framkvæmd af greinarhöfundi í
mars og apríl. Notuð var stöðluð aðferð við undirbúning sýnanna.
Borinn saman DNA-stuðull sýnanna og vikmörk niðurstaðna
ákveðin 0.1.
Niðurstöður: Tilfellin voru 28, en heildarfjöldi sýna sem var
skoðaður93. Samsvörunvarmilliheildarniðurstaðnaúrflæðigreini
hjá frumæxli og meinvarpi í 24 tilfellum en ekki samsvörun í 4 (p<
0.0005). Samsvörun var í 14 tilfellum af 15 hjá einstaklingum
með brjóstakrabbamein (p< 0.0005). Niðurstöðurnar teljast því
marktækar, þó að um fá tilfelli sé að ræða.
Umræður: Þar sem DNA stuðull milli frumæxlis og
fjarmeinvarps reyndist mjög sambærilegur styðja okkar niðurstöður
að hægt sé að nota flæðigreiningu þegar skera á úr um hvort
nýgreint æxli sé meinvarp eða nýtt frumæxli. Fáar rannsóknir af
þessu tagi hafa verið framkvæmdar en niðurstöður þeirra eru
sambærilegar við þessa rannsókn. Lækningalegt notagildi er
augljóst og því ávinningur í að halda slíkum rannsóknum áfram.
Ætlunin er að stækka úrtak rannsóknar enn frekar.
MAT Á ÁRANGRI MEÐFERDAR GEGN
"GERSVEPPAÓÞOLI"
Halldóra Jónsdóttir'. Sólev G. Þráinsdóttir'.
Helgi Valdimarsson2,
'LHÍ, 2Ónœmisfrœðideild Lsp.
Inngangur: Á undanförnum árum hel'ur verið nokkur umræða
bæði innan og utan læknisfræðinnar um að gersveppurinn Candida
albicans valdi einkennamynstri sem gengið hefur undir ýmsum
nöfnum t.d. Candida hypersensitivity syndrome, yeast connection
eða gersveppaóþol. Helstu einkennin, sem hafa verið tengd slíku
óþoli, eru: þreyta og þrekleysi, einbeitingarskortur, meltingar-
truflanir, höfuðverkur, lið- og stoðkerfisverkir, vökvasöfnun og
candida vaginitis hjá konum. Hins vegar hefur lítið farið fyrir
marktækum rannsóknum á orsakatengslum þessara kvartana við
gersveppi. Einkennin eru öll huglæg og ekkert greinandi próf
hefur verið þróað. Reynt hefur verið að meðhöndla þetta með
langtíma nystatin- og ketoconazolmeðferð, samfara mataræði þar
sem sneytt er hjá geri og einföldum sykrum. Tilgangur þessarar
könnunar var að meta árangur slíkrar meðferðar á hópi fólks sem
hefur einkennamynstur sem hefur verið tengt "gersveppaóþoli".
LÆKNANEMINN 2 1994 47. árg.
97