Læknaneminn - 01.04.1999, Blaðsíða 49

Mynd 1. Staðsetning á ígræddu hjartarafstuðs-
tæki
gangi er framkallað slegiatif (ventricular fibrillation)
hjá sjúklingnum og tækið prófað. Flest tæki geta gef-
ið allt að 36 Joule (J) rafstuð. Æskilegt er við
ígræðslu að rafstuðsþröskuldurinn sé það lágur að
a.m.k. 10 J séu í öryggismörk.
ÖIl ígrædd hjartarafstuðstæki nota hjartsláttarhrað-
ann sem grunn til að þekkja hjartsláttartruflanir sem á
að meðhöndla. Eftir ígræðslu tækisins er hjartsláttar-
hraðinn sem tækið á að þekkja sem hjartsláttartruflun
stilltur í samræmi við eiginleika þeirra hjartsláttar-
truflana sem sjúklingurinn hefur haft og verið er að
meðhöndla. Ef hraðinn er t.d. stilltur á 180/mín mun
tækið meðhöndla í hvert sinn sem hraðinn fer yfir þau
mörk. Gildir þar einu hvort það er sleglahraðtaktur,
sleglaflökt, gáttatif eða jafnvel sínus hraðataktur.
Tækið mun hins vegar ekki bregðast við sleglahraða-
takti sem er hægari heldur en sá hraði sem það er for-
ritað til að þekkja. Hægt er að breyta forrituninni
hvenær sem er með því að nota vönd sem settur er á
húð yfir tækinu og tengist tölvu. Sú aðferð að nota
hjartsláttarhraða til að þekkja hjartsláttaróreglu sem á
að meðhöndla er mjög næm, en að sama skapi ósér-
tæk. Því hafa ýmsar aðrar aðferðir verið þróaðar sem
nota má til að þekkja takttruflunina samhliða hjart-
sláttarhraðanum. Þær auka allar sértæknina þannig að
líklegra sé að einungis sleglahraðataktur eða slegla-
flökt verði meðhöndlað, en draga að sama skapi úr
næminu.
I sumum tilfellum hefur tækni sem beinist að því að
þekkja reglulegan takt frá óreglulegum (rate stability)
verið notuð. Þetta getur verið sérstaklega gagnlegt hjá
sjúklingum sem hafa gáttatif með hraðri sleglasvör-
un. Þar sem sleglahraðataktur er oft reglulegur, en
gáttatif mjög óreglulegt, er þessi tækni gagnleg til að
greina þar á milli. Mögulegt er hins vegar, að tækið
mistúlki þá óreglulegan sleglahraðatakt (polymorphic
ventricular tachycardia) sem gáttatif og meðhöndli
hann því ekki sem gæti mögulega haft alvarlegar af-
leiðingar í för með sér. Einnig er hægt að forrita hjart-
arafstuðstækið til að greina á milli þess hvort hraða-
takturinn byrjar skyndilega eins og gerist í slegla-
hraðatakti eða sleglaflökti eða hvort hjartsláttartíðnin
eykst hægt og rólega eins og í sínus hraðatakti. Þetta
getur verið gagnlegt hjá þeim sem t.d. stunda fþróttir
og fá gjarnan sínus hraðatakt. Helsti galli þessarar
Mynd 2. Til vinstri á þessari mynd er hjartalínurit sem sýnir sleglaflökt. Síðan er gefið rafstuð frá
ígræddu hjartarafstuðstæki og takturinn breytist í sínus.
LÆKNANEMINN • 1. tbl. 1999, 52. árg.
45