Úrval - 01.09.1973, Qupperneq 86

Úrval - 01.09.1973, Qupperneq 86
84 ÚRVAL að vera kolsvört. Stundum mjúk eins og súrmjólk, stundum í föstu formi og þá hörð sem grjót. Vísindamönnum er þessi leðja hins vegar sem safarík lesning í bókasafni, ótölulegur fjöldi alls konar upplýsinga, ritaðar á tungu- máli, sem þeir hafa lært að lesa. Áhugaverðast í þeirra augum eru kalksteingervingar smágerðra dýra og plantna sem lifðu fyrir milljón- um ára en líkamir þeirra hrúguðust síðan upp á botninum. Vísindamenn- irnir geta með því, að rannsaka undir smásjá líkami þessara forn- aldardýra, ekki einungis ákvarðað aldur þeirra í ármilljónum, heldur einnig séð hvar í hafsbotninum til- tekin smálífvera var á tilteknum tíma, við hvaða skilyrði lífveran lifði þá, hvers eðlis andrúmsloftið var og hve djúpt það vatn var sem lá undir. Margt er einnig hægt að læra af jarðefnum þeim, sem botninn mynda. Mörg svæði sjávarbotnsins eru þakin rauðum leir, sem mynd- azt hefur af ryki sem fokið hefur af meginlöndunum og í hafið, eða borizt til hafsins með ám og fljót- um. Mismunandi samsetning þess- ara leirlaga gefur oft vitneskju um af hvers konar landi leirinn hefur borizt. Hvort hann hefur fokið úr eyðimörkum, borizt úr gjósandi eld- fjöllum í eða við hafið. Það er ljóst, að það er ekki á- hlaupsverk að skapa nýja sögu haf- svæðanna úr öllum þeim aragrúa smálífvera, málm- og bergtegunda sem vísindamenn afla sér. Eini sam- anburðurinn sem hægt er að gera, væri að ætla sér að skrifa nýja menningarsögu löngu gleymds sam- félags með því að velta fyrir sér fáeinum múrsteinsbrotum úr löngu eyddu húsi eða skoða steingerð fót- spor í smásjá. Veltið fyrir yður þessari gátu: Elzta sýnishornið sem fannst á botni Miðjarðarhafsins, gaf til kynna að Miðjarðarhafið hafi eitt sinn verið angi af Indlandshafi, þar eð umrætt sýnishorn hafði aðeins fundizt þar. En ofan við þetta umrædda sýnis- horn, tveim mílum neðan við sjáv- arborð, rákust vísindamennirnir á lag af matarsalti, lagið var míla á þykkt og mikið af því í formi an- hydrats, sem aðeins verður þegar saltið hefur verið bakað í sól um langa hríð eða af öðrum ástæðum náð að hitna vel yfir 100 gráður á Fahrenheit. Af þessu gátu þeir ekki annað en dregið þá ályktun, að hafið hafi verið einangrað frá öðrum höfum jarðar fyrir sjö milljónum ára, með- an yfir stóð einn af mörgum á- rekstrum milli Evrópu og Afríku, en einmitt þessir árekstrar mynduðu Alpana. Þar sem Miðjarðarhafið var þannig einangrað, þá halda vísinda- mennirnir því fram að um eitt skeið hafi það alveg þornað upp! Síðan eða fyrir 5,5 milljónum ára, rudd- ist sjórinn aftur inn í hinn vatns- lausa dauðadal. Talið er að í þúsund ár hafi sjór úr Atlantshafinu verið að fylla upp hið nýja Miðjarðar- haf. Þessi vitneskja um Miðjarðarhaf- ið, verður að teljast hið markverð- asta í þeim nýju upplýsingum sem tekizt hefur að safna um þróun og myndun jarðarinnar. Vísindamenn
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Úrval

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.