Úrval - 01.02.1975, Blaðsíða 84
82
ÚRVAL
þoldi ekki sjálfan mig af ýmsum
ástæðum, sumum gildum og sum-
um bara ímynduðum. Mér er ekki
um að rifja það upp. Svo, smátt og
smátt,“ sagði hann, „uppgötvaði ég,
mér til undrunar og ánægju, að
margt fólk kunni vel við mig, hvers
vegna get ég þá ekki kunnað við
mig sjálfur? Það var ekki nóg að
hugsa um þetta. en þegar ég hafði
uppgötvað það, lærðist mér smám
saman að líka við sjálfan mig, og
þá varð allt gott.“
Þetta var ekki sagt í sjálfselsku,
í hinni slæmu merkingu þess orðs,
heldur í sjálfsþekkingu. Hann átti
við, að hann hefði þurft að kynn-
ast og ná sambandi við persónuna
Ed, eins og annað fólk. Flest fólk
kann ekki við sig. Það vantreystir
sér, reynir að sýnast og berast á.
Það rífs og grobbar og þykist, og
er öfúndsjúkt af því að því líkar
ekki við sig. En framar öllu þekkir
það sig ekki nógu vel sjálft til þess
að því geti í einlægni fallið vel við
sig. Við óttumst og vantreystum
ósjálfrátt þeim, sem við ekki þekkj-
um, og þetta á einnig við okkur
sjálf.
Hæfileiki Eds til að þiggja gerði
hann að miklum kennara. Börn
færðu honum skeljar og sögðu hon-
um frá þeim. En áður en þau gátu
sagt frá, urðu þau að læra. f við-
ræðum við hann stóð maður sig að
því að finna eitthvað, sem maður
vissi ekki að maður gæti hugsað
eða vitað. Og hann tók við því
öllu.
Og þótt leyndarmál hans væri að
þiggja. þýðir það ekki, að hann
héldi sínu út af fyrir sig. Þegar
einhver þáði eitthvað af honum,
var ekki eins og hann sliti það af
sér. Hvort sem þú þáðir af honum
hugsun eða hluta af tónverki eða
tuttugu dollara eða máltíð, var
engu líkara en þú hefðir löngu áð-
ur átt þetta, það var aðeins hönd
hans, sem beindi því í áttina til
þín. Af þessari ástæðu stjakaði
hann aldrei neinum frá sér. Sam-
skiptin við hann voru þátttaka, ekki
samkeppni.
Ég vildi, að við gætum öll verið
svo. Ef við getum lært, þótt ekki
væri nema örlítið, sem færði okk-
ur nær því að kunna við okkur
sjálf, kannski grimmd okkar og
óbilgirni kynni þá að dvína. Kann-
ski við þyrftum þá ekki sífellt að
særa hvert annað til þess að við-
halda afbakaðri sjálfsmynd.
Þetta var nú það. Þetta er allt.
sem ég get skrifað um Ed Ricketts.
Ég veit ekki, hvort nokkur skír
mynd er eftir. Að hugsa til baka
og rifja upp hefur ekki gert það,
sem ég vonaðist eftir. Það hefui
ekki kveðið niður drauginn.
Myndin, sem eftir er, ofsækir
mig. Það er rétt fyrir myrkur. Ég
sé, að Ed er að ljúka dagsverltinu
í vinnustofunni. Hann breiðir yfir
tækin sín og leggur pappírana til
hliðar. Hann brettir niður ermarn-
ar á ullarskyrtunni og fer í gamla,
brúna frakkann. É'g sé hann fara
út og upp í gamla, af sér gengna
bílinn og aka út í kvöldið.
Ég verð víst að bera þetta með
mér alla ævi.