Úrval - 01.02.1975, Blaðsíða 93
ÓGLEYMANLEG KONA — LISTAKONAN
91
yrkjustörf, — og hefur nú eftir-
lifandi eiginmaður hennar fullgjört
þær og gengið frá þeim, eins og
hún ætiaðist til, í framhlið girð-
ingarinnar umhverfis garðinn henn-
ar kæra og vel hirta.
Elísabet var fædd 16. febrúar
1915, í Aðalstræti 36, Akureyri,
húsið er sagt byggt 1866, og hafa
búið þar fimm liðir ættar hennar,
og sá sjötti þeirra sem þar fæddist,
var bróðurbróðurdóttir hennar
(Kristjáns Geirmundssonar). Elísa-
bet giftist átján ára, æsku-leikbróð-
ur sínum og stöðugum félaga, Ág-
ústi Ásgrímssyni; þau byrjuðu blá-
fátæk, — eins og þá var títt, hjálp-
uðust að við að steypa í hand-mót-
um r-steina í húsið sitt, og byggja
það, rækta og planta í lóðina, —
sem með tímanum varð ofurlítill
,,Edenslundur“, sem sýndi, þó ekki
hefðu verið önnur auka-störf frá
heimilisumsýslu, að tíminn var vel
notaður. En með hliðsjón af því
sem sagt er hér að framan, gæti
fleirum en mér orðið það nokkur
ráðgáta, hvernig kleift varð að
koma því öllu í verk sem ég drap
þar aðeins á, — og fjölmörgu fleira,
— án þess að sæjust merki nokk-
urrar vanrækslu mannfólks eða
muna. Börn þeirra hjóna urðu þrjú,
en oft voru þau sjö í heimili; ligg-
ur í hlutarins eðli, að oft hefur
húsfreyjan unga notið góðrar að-
stoðar.
Rík listhneigð hennar gjörði
snemma vart við sig, — en fyrstu
mvndirnar mótaði hún, 1931, —
úr því fagra en forgengilega efni,
snjónum, — en þá fór skriðan af
stað! Maður hennar, Ágúst, var
einnig listhneigður, — en hann
orðar það svo sjálfur, að það hafi
varla náð fram í hendurnar; ofur-
lítið mun það þá vera ,,afstætt“
álit, — því mikið hjálpaði hann
henni við gibs-mynda-gerðina, að
steypa þær, afgjöra og fága, mála,
— og þegar leið, jafnvel að draga
„baldýringuna“ á búningana, sem
aldrei var kastað til höndum, —
en frá andlitunum gekk hún öllum
sjálf. Mikið vann hann líka í lóð-
inni, — og áhugi hans við hugðar-
mál hennar var henni nauðsynleg-
ur og ómetanlegur styrkur, — svo
mjög, að án þess er hætt við að
hugmynda-auðgi hennar og ástríðu-
fullur starfs-áhugi hefðu aldrei
notið sín til fulls.
Þau voru mjög samrýmd og sam-
hent, — sem ég hef séð óhrekjandi
sannanir fyrir; þó hefur hann látið
þau orð falla, að fáir viti að fullu
hvað átt hafi, fyrr en það er misst.
Elísabet fékk meinsemd í höfuðið,
sem brátt sýndi sig að vera alvar-
leg, og þrátt fyrir heila-uppskurð
erlendis, og aðrar tilraunir, tókst
ekki að bæta, en varð henni að
bana, 9. apríl 1959. En listrænn
áhugi hennar entist til æviloka, —
og ekki efast ég um að hann haldi
áfram að starfa enn; fleiri hafa þá
skoðun, og nefni ég aðeins til dæm-
is hugsuðinn og skáldið, Grím
Thomsen, sbr.
„ . . . Fegurð er vakti fyrir þeim,
— til fulls þótt yrði ei sén,
ódáins finna fyrst í heim, Fídías,
Thorvaldsen;
fegurð er hér var fólgin rós, í frjóv-
um sálum innst,