Goðasteinn - 01.06.1985, Qupperneq 116

á Fossi á Rangárvöllum kom við á S-Rauðalæk, þegar hann kom úr
verinu árið 1892. Hann hefur vafalaust haft frá mörgu að segja, en
einmitt þann vetur gengu yfir hinir frægu Stokkseyrarreimleikar en
Hafliði og skipsfélagar hans komu þar mjög við sögu.
Eins og áður segir hófu Runólfur Halldórsson og Guðný Bjarna-
dóttir búskap á S-Rauðalæk árið 1873. Runólfur féll frá árið 1935.
Börn hans tóku við búi, þau Valgerður og Gunnar. Gunnar varð
hreppstjóri Holtahrepps árið 1926, tók við því starfi af Runólfi
föður sínum, en hann hafði gengt því frá 1881. Gunnar var einnig
deildarstjóri Sláturfélags Suðurlands. Þá veitti hann forstöðu
Sparisjóði Holta- og Ásahrepps frá stofnun hans árið 1915, þar til
árið 1964 að Búnaðarbanki íslands stofnaði útibú sitt að Hellu á
Rangárvöllum. Störf Gunnars að málefnum sveitar sinnar voru
margþætt og tóku yfir langt tímabil. Hann var afburða traustur
maður í viðskiptum og ágætlega sjálfmenntaður. Margir komu til
fundar við hann að fá ráð hjá honum í hinum og þessum málum.
Bakvið yfirbragð hans, sem oft gat virst hrjúft og sérlundað, var
hjálpsemi og greiðvikni og samúð með þeim sem minna máttu sín.
Ummæli merks starfsmanns á sýsluskrifstot'u Rangárþings voru á
þessa leið: „Hann var ímynd óumbreytileikans — hann rak
sparisjóð sinn eins og forstöðumaður Hambrosbanka, einnar
virtustu peningastofnunar Englands!’
Gunnar og Valgerður systir hans ráku búskap sinn með svipuðu
sniði gegnum breytingar þær sem gengu yfir þjóðlíf allt á miðbiki
þessarar aldar, en þegar vinnufólki fækkaði tóku þau vinnuvélar,
ýmsar, í notkun þess í stað. Gunnar var, að því er ég held, fyrstur
bænda í Rangárþingi að taka í notkun súgþurrkun. Hann var
framámaður í allri vélvæðingu en var ósýnt um að endurnýja
byggingar. Þar hélt hann fast í eldri form, hélt við húsum hlöðnum
úr torfi og grjóti fram undir það síðasta. Störf Gunnars að
málefnum sveitar sinnar og umsjá hans með Sparisjóðnum tók
megnið af starfstima hans yfirleitt, þó vann hann að búi sínu eftir
því sem tími vannst.
Valgerður systir Gunnars stóð fyrir búi ásamt honum meðan
kraftar entust. Hún var orðlögð fyrir dugnað og ósérhlífni. Á S-
Rauðalæk var gert vel við alla í mat, bæði gesti og heimamenn. Þess
114
Goðasteinn