Mímir - 01.06.1996, Blaðsíða 41

svolítið skrýtið að ég orti
heilmikið í menntaskóla en
þegar ég kom til Moskvu
steinhætti ég, þá bara kom
ekkert. Og þau ár sem ég
var í Moskvu orti ég nánast
ekki neitt. Það var ekki fyrr
en ég kom suður til Kúbu að
ég byrjaði aftur. Það var
náttúrulega kúltúrsjokk að
koma til Moskvu sem tók
langan tíma að jafna sig á.
Að koma úr MR og setjast á
skólabekk í Moskvuháskóla
með fólki frá öllum heims-
álfum og búa í þessari borg
sem var gjörsamlega yfir-
þyrmandi, svo stór og mikil
á alla enda og kanta. Ég var komin inn í einhvern
menningarheim sem ég hafði í raun engar for-
sendur til að skilja, þrátt fyrir þrjúbíó í MÍR á
sunnudögum frá blautu barnsbeini, þrátt fyrir les-
hringi Æskulýðsfylkingarinnar um marxismann,
þrátt fyrir Önnu Karenínu, Stríð og frið, Móður-
ina og sjálfsævisögu Maxíms Gorkís. Mér finnst
eins og ég hafi gengið um með opinn munn og
starandi augu fyrsta árið mitt í Moskvu. Mann-
fjöldinn á götunum var ógurlegur — mig dreymdi
á hverri nóttu að hann væri að troða mig undir.
Tungumálið var líka vandamál, það var varla hægt
að lýsa þessu umhverfi á íslensku, og varð æ erfið-
ara eftir því sem ég komst betur inn í rússneskuna.
Og það var líka snúið að yrkja, tjá einhverjar
tilfinningar, við þessar aðstæður. Ég orti reyndar
um Moskvu löngu seinna, í bók sem heitir Nú eru
aðrir tímar, en ég held að fram að því hafi ég
ekkert fengist við hana, einhvern veginn bara ýtt
henni frá mér. Þetta voru náttúrulega að mörgu
leyti skemmtileg og gefandi ár í Moskvu en þau
voru líka ansi erfið. Það er líka erfiðara að þýða
rússnesk ljóð en önnur, það er eins og allt þetta
rússneska sé svona, hvað á maður að segja, lokað
og óaðgengilegt.
Kúba var allt öðruvísi, kannski af því að hún er
eyja, á stærð við Island. Sjór allt í kring. Að vísu
volgur, en sjór samt. Að koma þangað var annað
menningarsjokk, en mun mildara. Þetta með-
fædda íslenska stórmennskubrjálæði gerði mér
kleift að líta á Kúbani sem smáþjóð. Þeir eru ekki
nema fjörutíu sinnum fleiri en við, eða þar um bil.
Þetta eftirmælaljóð varð til á Kúbu og allt í lagi
með yrkingarnar á þeim tíma. Þetta var engin
yfirlýsing um það að ég væri að deyja sem skáld.
í ÚTLEGÐ
Þú sérð mig ganga um borgina
og heldur þá kannski að ég eigi hér heima
eða sé að minnsta kosti sátt
við þessi pálmatré
samt hlýturðu að sjá
að í göngulag mitt vantar trumbusláttinn.
Til skamms tíma hélt ég
að ekki skipti máli hvar ég svæfi í nótt
því skip mitt lægi ferðbúið við bryggju.
Nú eru bryggjustaurarnir fúnir
og langt síðan blásið var til síðustu ferðar.
Miðvikudagar lífs míns skreppa saman
í langan hitabeltisdag
með skúrum uppúr hádeginu
og snöggu sólarlagi að kvöldi.
Borgin er full af fólki.
(Orðspor daganna)
Sú kenning hefur komið fram að Islendingasög-
urnar hafi sprottið af heimþrá útlagans í ttýju
landi. Heldurðu aðferðalög þín og dvölin erlendis
séu kveikja skáldskaparins hjá þér?
Ekki kannski svo mikið ferðalögin heldur frek-
ar dvöl einhvers staðar langt í burtu. Þegar ég kom
loksins heim frá Kúbu eftir að Þangað vil ég fljúga
39