Mímir - 01.06.1996, Síða 87

gátu staðið eina eða hálfa aðra
stund eftir atvikum. Annað
hvert skipti, það er einu sinni í
mánuði eða sex sinnum á vetri,
snæddu menn síðan saman óbr-
otinn kvöldverð og áttu kost á
því að fá sér staup með matn-
um. Þær æfingar sem þessi eft-
irleikur fylgdi skýrðu stúdentar
votæfingar en hinar þuræfing-
ar. Mér er samt óhætt að full-
yrða að vætan var svo í hófi
höfð að þeir menn sem báru
ríkissjóð sérstaklega fyrir
brjósti áttu önnur miklu betri
tækifæri en þarna gáfust til þess
að efla hans hag.
Hinu skal ekki neita að þess-
ir litlu Heiðrúnardropar stuðl-
uðu að fljótari kynnum og eðli-
legri félagsskap. Þessar æfingar, þurrar sem votar,
sóttu auk stúdentanna venjulega allir kennararnir
og flestir eldri nemendur í íslenskum fræðum, kan-
dídatar, meistarar og doktorar, og er ég þess full-
viss að þær samvistir urðu okkur öllum mikils
virði, engu síðurhinum eldri en hinum yngri. Og ef
þær verða nú teknar upp að nýju vona ég að þar
megi jafnan ríkja sami fræðilegur áhugi, félagsandi
og prúðmennska sem best gerðist áður.
Hvergi hefur því verið betur lýst hvers virði
góður félagsskapur er bæði til andlegrar örvunar
og heilbrigðrar sjálfsþekkingar en í þessari vísu í
Hávamálum:
Brandur af brandi
brennur uns brunninn er.
Funi kveikist af funa.
Maður af manni
verður af máli kunnur
en til dælskur af dul.
Hún mætti gjarnan vera kjörorð fyrir þessar rann-
sóknaræfingar.
Haustið 1951 var Sigurður Nordal skipaður sendi-
herra Islands í Kaupmannahöfn og samtímis veitt
leyfi frá að gegna prófessorsembætti. Síðan hafa
rannsóknaræfingar ekki staðið í kennsluskrá. Til
þess er nokkur saga sem þó er fyrir löngu tekin að
gangast í munni og naumast seinna vænna að
reyna koma henni nokkurnveginn óbrjálaðri til
skila.
Þrátt fyrir varfærnisleg orð Sigurðar Nordals
hér að framan ber flestum sem enn muna saman
um að drykkjuskapur á „votum“ æfingum þótti
færast í aukana eftir að kom fram á stríðsárin á
fimmta áratugnum, þegar Há-
skólinn flutti úr Alþingishúsinu
upp í nýbygginguna á Melunum,
nemendum fjölgaði að mun og
menn höfðu meira skotsilfur
handa milli en á kreppuárunum.
Æfingarnar voru um skeið
haldnar á kennarastofu nýja
hússins og Húsmæðrakennara-
skólinn sá um veitingar eftir að
hann fékk inni í norðurkjallara
byggingarinnar haustið 1942.
Háskólayfirvöld bönnuðu hins-
vegar þetta samkomuhald eftir
að stúdent nokkur braut gler-
hurð á ganginum. Á næstu árum
voru votu æfingarnar haldnar á
ýmsum stöðum utan háskólans
svo sem Félagsheimili verslunarmanna í Vonar-
stræti 4, þar sem umhverfisráðuneytið er nú til
húsa, Oddfellowhúsinu, Café Höll í Austurstræti,
þar sem nú er Búnaðarbankinn, en undir lokin
einnig á Gamla garði. Einn vandinn á þessum
árum var nefnilega að finna húsnæði þar sem
mönnum væri unnt að sjá sjálfir um veitingar svo
ekki þyrfti að kaupa áfengi á veitingahúsaverði.
Annað vandamál var að sumir stúdentar tóku
smám saman að gera sér nokkuð dælt við prófess-
ora og aðra virðulega eldri menn, gleymdu að
þéra þá og höfðu jafnvel í frammi gagnrýni á
kennsluaðferðir. Einkum voru margir stúdentar
ósáttir við „uppskriftirnar". Þeir vildu ekki þurfa
að sitja í hverjum fyrirlestri og skrifa upp sérhvert
orð sem fram gekk af munni prófessorsins. Þeim
fannst að prófessorar gætu að minnsta kosti dreift
fjölrituðu yfirliti. Þessi gagnrýni beindist ekki síst
að fyrrnefndum Steingrími J. Þorsteinssyni pró-
fessor í íslenskri bókmenntasögu síðari alda, en sá
góði maður var afar viðkvæmur fyrir þessari
áreitni.
Upp úr sauð á desemberæfingu árið 1950 sem
haldin var á Café Höll. Um hana hafa orðið til
þjóðsögur og er örðugt að henda nákvæmar reiður
á því sem gerðist. Ljóst er þó að einn þeirra stúd-
enta sem voru mjög ósáttir við uppskriftirnar lét
Steingrím og fleiri heyra það með heldur ógæti-
lega völdum orðum. Hann mun í reynd hafa sagt
eitthvað á þá leið að með þessu fyrirkomulagi
sætu stúdentar eins og diktafónar sem prófessorar
læsu inn á. Þetta var án efa í ætt við það sem
margir hugsuðu. Aðrir þóttust hafa heyrt hann
85