Læknaneminn - 01.04.2018, Side 95

Sk
em
m
tie
fn
i o
g
pi
st
la
r
95
Hvar eða hvernig fannst þér þú læra mest
sem kandídat? Mér fannst ég alls staðar
læra mjög mikið. Mest fannst mér ég læra af
því að fylgja áhugaverðum tilfellum eftir og
spyrjast fyrir hjá þeim sem tóku við um afdrif
sjúklinganna eftir að þeir fóru af minni deild. Í
kandídatsnáminu fannst mér líka rými til þess
að fylgjast með reyndari læknum við klínísk
störf og lærði ég mikið af því. Það kom mér
annars nokkuð á óvart hvað ég lærði mikið um
sjálfa mig, þar sem maður hafði tækifæri til að
„máta sig“ inn á nokkrum stöðum og koma
víða við. Ég lærði til dæmis það um sjálfa
mig að ég hafði meiri áhuga á sjúklingunum
sem persónum, viðhorfi þeirra og reynslu en
afmörkuðu líkamlegu vandamálunum sem
þeir komu inn með. Það hjálpaði mér að
minnsta kosti að velja sérgrein.
Hverjar voru helstu hindranir eða áskoranir
sem þú rakst á? Að vera í þolinmæðisgírnum
gagnvart því að vera alltaf „nýr“, skipta
svona ört um vinnustað og deild, kannski
mánaðarlega yfir heilt ár. Það fer eðlilega
töluverð orka í það að vera „nýr“, að kynnast
nýju starfsumhverfi, samstarfsfólki, verklagi
og fleiru. Svo þegar maður hafði lagt sig allan
í að kynnast öllu þessu, að auki við klínísku
störfin, þá hafði tíminn liðið svo hratt að það
var komið að næstu deild.
Önnur ráð eða skilaboð til kandídata? Í allri
jákvæðninni og áhugaseminni eftir útskrift úr
læknadeild er mikilvægt að kunna að segja nei
þegar verkefnin eru orðin of mörg eða þegar
maður er kominn að eigin þolmörkum. Það
er líka áskorun fyrir duglega kandídata að
ganga ekki inn í verkefni sem eðlilegra væri
að aðrar fagstéttir leystu, til dæmis ritarastörf,
að hringja eftir gögnum, panta tíma og fleira.
Hvaða ráð myndir þú gefa sjálfri þér þegar
þú varst kandídat? Ekki stressa þig yfir því
að þú kunnir ekki allt 100% eða munir ekki
allt sem þú hefur lært í náminu. Aðalatriðið er
að vita hvar þekkinguna er að finna, fletta upp
og spyrja. Fólk er ekki að koma upp um neina
óeðlilega vanþekkingu þótt það spyrji. Maður
lærir út lífið og læknisstarfið er bara þannig
að á hverjum degi lærir maður eitthvað sem
maður vissi ekki eða kunni ekki í gær.
Ráð til
nýútskrifaðra
lækna
Elsa Björk Valsdóttir
sérfræðingur í almennum skurðlækningum
Hvaða ráð myndir þú gefa nýútskrifuðum
læknum í dag? Jafnvægi er lykilatriði í að
endast í starfi. Það er gríðarlega mikilvægt
að hafa tíma fyrir fjölskyldu, vini, líkamsrækt,
nægan svefn og svo eitthvað bara fyrir sjálfan
þig; að hafa eitthvað áhugamál sem er bara
fyrir þig og það má alveg vera eitthvað
kjánalegt! Ég les til dæmis mikið og núorðið
aðallega Star Wars bækur ­ það er frábært
að geta gleymt sér í heimi sem er ekki til
og enginn þarf á mér að halda (hafið þið
tekið eftir því að það eru engir læknar í Star
Wars, bara „medical droids“? Annað en Star
Trek þar sem skipslæknirinn er alltaf einn af
aðalpersónunum ­ en þetta er efni í annan
pistil!)
Hvaða vinnubrögð eru mikilvæg fyrir ný-
útskrifaða lækna að tileinka sér? Ábyrgð,
skilja aldrei eftir neina lausa enda. Ef þú getur
ekki klárað eitthvað sjálfur skaltu biðja um
hjálp eða finna tíma þegar hægt er að klára ­ að
vera læknir er ekki unnið eftir stimpilklukku.
Þetta hljómar eins og það sé í mótsögn við
fyrra ráð en er það í raun ekki. Þú berð ábyrgð
á þeim verkefnum sem þér er treyst fyrir og þú
verður að finna leiðir til að axla þá ábyrgð þó
án þess að stefna sjálfri/sjálfum þér í hættu.
Hvað ber helst að forðast? Hroka og
yfirlæti, hvort sem er gagnvart sjúk­
lingum eða samstarfsfólki. Og
aldrei mæta óundirbúin(n)
á skurðstofu!
ákvörðun. Það þarf ekki að vera rétt álit eða
ákvörðun en þegar maður ber það undir aðra
sem betur þekkja til þá styrkir það greiningar­
og ályktunarhæfnina. Þá er það einnig svo
að maður lærir mest af þeim skyssum sem
maður gerir en þá er lát að vera kandídat og
hafa stuðning annarra sem hjálpa manni við
að leiðrétta það.
Hverjar voru helstu hindranir eða áskoranir
sem þú rakst á? Helstu hindranir voru helst
samskipti við annað starfsfólk sem hafði
ólíkar skoðanir á meðferð eða úrræðum.
Oft sneri þetta að miklum þrengslum
og skorti á legurýmum eða hreinlega
vinnustaðamenningu ákveðinna deilda. En
heilt yfir gengu samskipti mjög vel samt.
Önnur ráð eða skilaboð til kandídata? Berið
höfuðið hátt, þið hafið margt til málanna að
leggja og sterka rödd. Ekki vera hrædd við
vaktirnar. Þið hafið lært margt og ef þið lendið
í aðstæðum sem þið ráðið ekki við þá er það
ekki ykkur að kenna heldur því að þið hafið
ekki hlotið nægjanlega kennslu og þjálfun.
Munið líka að þið eruð aldrei ein, það er alltaf
einhver reyndari með ykkur eða bakvið ykkur.
Ekki gleyma því! Hikið ekki við að leita til
Félags almennra lækna ef ykkur finnst eitthvað
á ykkur brotið eða úr lagi.
Ísafold Helgadóttir
sérfræðingur í geðlækningum
Hvar varðir þú þínu kandídatsári? Slysa­ og
bráðadeild í einn mánuð, Heilsugæslunni í
Garðabæ í þrjá mánuði, lyflækningadeildum í
fjóra mánuði, skurðdeildum í tvo mánuði og
tvo mánuði á geðdeildum í vali.
Hvernig fá kandídatar sem mest út úr
kandídatsnáminu? Með áhuga, elju og
vinnusemi, taka vaktir og æfa sig þar í að
taka hæfilega og viðeigandi ábyrgð og sýna
frumkvæði. Vera óhrædd að hringja í og spyrja
reyndari lækna, allar spurningar eiga rétt á sér.
Mikilvægt er að átta sig á hvar maður stendur,
hverjir styrkleikar og veikleikar manns eru,
hvar mann skortir reynslu og þekkingu og
spyrja þá. Mikilvægt er að nýta gott aðgengi
sem alla jafna er að reyndari læknum meðan
maður er á kandídatsárinu.

Af hverju hætti
geðlæknirinn í sérnámi?
– Hann fékk ógeð.
Af hverju leið yfir óléttu urtuna?
– Hún hafði fengið sinn kóp.