Fróðskaparrit - 01.01.1959, Page 35

Føroyanavnið eina ferð enn
41
ey(j)ar) jncole appellant. Jbi enim ruricolis opimus grex affluit.
Sunt quibusdam jnde millia ouium. Quj jtem jnsulani regi*
bus nostris certis temporibus tributa persoluunt.«
(T. e. Frá »seyða*oyggjum«. Har í havinum eru oyggjar, í
tali . sum fólkið á móðurmáli sínum kallar Færey(j)ar
(»farcar«). Tí har hava bøndur nógvan og feitan seyð, og
eiga summir í túsundatali av seyði. Eisini hesir oyggja*
menninir lúka á ávísum tíðum kongum okkara skatt).
Maðurin, ið skrivaði »Historia Norwegiæ« av fyrstu tíð,
hevur ikki verið í iva um, at Fær» í landsnavninum merkti:
seyður. Hetta var so onkuntíð um ár 1200. Ivin um týdn*
ingin er yngri. Hann kemur ikki til máls fyrr enn í 16. øld.
Tað er hin norski presturin Absalon Pedersøn Beyer, sum
fyrstur av monnum letur okkum vita, at kjak var um týdn*
ingin av navninum. Sjálvur skrivar hann vanliga navnið
»Ferø«, men eisini »Ferøier«. Tað er í »Om Norgis Rige«
(1567; 1895, bls. 57): »Faarø eller Fierø,1) huorlunde mand
det biscops stict kalle vil, daa far mand ey vilt, fordi deris
meste varer ere faar oc fier, oc have de eit faar til deris
secrete (t. e. innsigli, merki), oc er eit saare got land, over*
flødigt af faar oc fugel . .« (sí eisini: Utiseti VII, 1952,
bls. 10). Vit kunnu spyrja: er tað í skriftum, at menn hava
trætst um upprunan at landsnavninum? Vit vita tað ikki.
í teirri tíðini var nógv samband ímillum Bergen og Føroyar
(Útiseti 1952), og væl kann tað hava verið munnligt orða»
skifti, sum orð harra Absalons sipa til.
í 1593 gav hin lærdi íslendingurin Arngrímur Jónsson
út, í Keypmannahavn, eitt rit á latíni, nevnt »Brevis Com»
mentarius de Islandia«. Har stendur í m. a. (1950, bls. 14):
»Insulæ, quæ ab ovium multitudine Færeyjar, sev
rectius Faareyjar, dictæ sunt . .« Her er tað mongdin av
seyði, sum givið hevur oyggjunum navn. Sbr. annað rit
eftir sama mann, »Crymogaea«, prentað í Hamburg 1609,
*) Eins og Tarnovius setir hann inn »i« í navnið til tess at fáa tað
at hóska saman við orðið (fyri) »fjøður«.