Menntamál - 01.12.1964, Side 34

176 MENNTAMÁL
ineinkenni að vera tæki til sjálfsnáms í höndum nem-
andans.
Hér er því ekki um að ræða endurbætta tækni eða ný
tæki til kennslu á hefðbundinn máta. Þessari kennslutœkm
má ekki rugla saman við kennsluaðjerðir, sem byggjast á
notkun ýmissa fjölskyns-hjálpargagna við hefðbundna
kennslu, svo sem kyrrmynda, kvikmynda og sjónvarps.
Kennslutækni sú, sem hér verður lítillega kynnt, er ame-
rísk að uppruna og á sér alllanga sögu, enda þótt henni
hafi tiltölulega nýlega verið fenginn æðri sess í þágu
kennslumála. Hún hefur lilotið ýmis nöfn, svo sem Pro-
gramed Instruction, Programed Learning, Automated Tea-
ching, Auto-Instruction og Reinforced Learning. Varpa
nafngiftir þessar, einar sér, nokkru Ijósi á fyrirbrigðið; læt
ég svo orðasmiðum eftir að finna því heiti, er lýsi eigin-
leikum þess. Leyfi ég mér að nota hið enska heiti, Pro-
gramecl Instruction og til hægðarauka upphafsstafina P. I.
í ritgerð þessari.
Programed Instruction byggist á áratuga tilraunum at-
ferlissálarfræðinnar (Behaviorist Psychology), þar sem við-
brögð eða andsvör dýra og rnanna við eggjendum af ýmsu
tagi hafa verið rannsökuð af kostgæfni, m. a. með það í
huga að finna einhver lögmál fyrir því fyrirbrigði, sem við
köllum 7iám.
í bók sinni „Psychology as the Behaviourist Views It“
segir fohn Watson: „í augum atferlissálfræðingsins er sál-
arfræðin einungis hlutlægt, afmarkað rannsóknarefni nátt-
úruvísindanna. Hið fræðilega markmið hennar er að segja
fyrir um og hafa stjórn á atferli eða andsvörum manna.“
P. I. er þá raunhæf tilraun til að hagnýta vísindi tilrauna-
sálfræðinnar í þágu kennslu; vísindi, sem byggjast á rann-
sóknum á taugakerfi mannsins, viðbrögðum hans og raun-
verulegum, „náttúrlegum“ aðferðum við að tileinka sér