Menntamál - 01.12.1964, Page 56
198
MENNTAMÁL
að nota þau alltaf. Engar líkur eru heldur fyrir því, að þau
verði til fyrir íslenzka skóla á næstunni. Mest mun því
samning prófa enn um sinn mæða á kennurunum sjálfum,
og ef fleirum er svipað farið og mér, mun handahóf ráða of
miklu um, hvernig til tekst. Það getur verið gaman og fróð-
legt að gera tilraunir með nýstárleg prófform, og það getur
kennari gert í sinni deild, en það getur hann ekki gert
skyndilega í einni grein við stóran hóp nemenda á miðs-
vetrar- eða vorprófi, sízt ef kennarinn veit varla sjálfur, liver
tilgangurinn er með hinu nýja prófformi.
Það er alkunna, að próf hafa áhrif á vinnubrögð í skóla
langt aftur fyrir sig. Þau ákveða alltaf kennsluna að rneira
eða minna leyti. Ef prófin eru rétt og vel samin og falla vel
að námsskrá, þurfa áhrif þeirra á kennsluna ekki alltaf að
vera til ills eins. Óæskileg hvatning er að vera alltaf með
svipu prófs og falls reidda yfir nemendum, og lítilþægur
er sá kennari, sem sýnir háar einkunnir tnemenda sinna,
fengnar með þjálfun í litlu efni fyrir próf. Þjálfun í próf-
atriðum getur orðið á kostnað námsgreinarinnar, svo að
skógurinn sjáist þar ekki fyrir trjánum. Áhrif væntanlegs
prófforms sést oft á vinnubrögðum nemandans. Það er t.d.
ástæða til að ætla, að tvær hliðstæðar bekkjardeildir, sem
eru að lesa sama tímabil í sögu fyrir próf, læri ekki eins,
ef önnur veit, að hún fær 4 ritgerðarspurningar á prófinu,
en hin á von á 50 spurningum, sem svara má með einu eða
tveimur orðum.
Góður siður kennara eða prófdómara, sem semur próf, er
að leysa verkefnin sjálfur. Það gefur oft góðar leiðbeining-
ar um orðalag spurningar og einkunnagjöf. F.f spurningar
eru yfirgripsmiklar, fæst oft betra samræmi í einkunna-
gjöf með því að gefa fyrst fyrir spurningu nr. 1 á öllum
úrlausnunum, síðan nr. 2 o.s.lrv.
Þótt próf hali verið samið af mikilli nákvæmni, getur það
reynzt gagnsjaust vegna þess, að það er ekki af réttri þyngd,
of létt og of þung próf eru yfirleitt gagnslítil. Þó getur próf,