Morgunn - 01.06.1948, Blaðsíða 52

42
MÓRGUNN
farið að gefa út tíu eða tólf blöð og tímarit um málið og
margar bækur voru þegar komnar á markaðinn og seld-
ust mikið.
Um þetta leyti bættist hreyfingunni annar merkilegur
talsmaður, þar sem var hinn lærði prófessor í efnafræði
við háskólann í Pensylvaníu, dr. Robert Hare.
Hann segir sjálfur frá þvi, að árið 1853 hafi hann bók-
staflega fundið köllun hjá sér til að forða fólkinu í Banda-
ríkjunum frá brjálæði og að afhjúpa þennan ótrúlega svika-
vef spíritismans. Andstæðingar málsins fögnuðu, en fögn-
uður þeirra var ótímabær, því að eftir tveggja ára rann-
sóknir gaf hinn lærði háskólakennari út bók um rannsókn-
ir sínar, (Experimental Investigations of the Spirit Mani-
festations) og var þá orðinn algerlega sannfærður um mál-
ið, þótt hann gengi að rannsóknunum í þeim tilgangi, að
afhjúpa það, sem hann hafði verið fyrir fram sannfærður
um, að væri ekkert annað en svik og blekkingar. Hann
notaði fullkomnustu vísindatæki til rannsóknanna og hafði
samvinnu við aðra um rannsóknir sínar. Staðreyndirnar
höfðu sannfært hinn gallharða efasemdamann, og áhrif-
in af því urðu mikil og viðtæk, því að próf. Hare var orð-
lagður maður fyrir vitsmuni og vísindalegan lærdóm.
Um sama leyti bættist spíritismanum enn þriðji frum-
herjinn úr hópi lærðra og merkra manna. Það var dr.
James J. Mapes, merkur efnafræðingur og meðlimur
margra vísindafélaga. Það, sem hann fékk hann til að fara
að sinna málinu, var löngun hans til að koma vitinu fyrir
vini hans, sem voru að „missa vitið í þessu nýja brjálæði“,
eins og hann komst sjálfur að orði. Hann fór að rannsaka
málið, en honum fór á sama hátt og próf. Hare. Fyrir mið-
ilsgáfu frú Cora Richmond, sem síðar varð fræg fyrir gáfu
sína, sannfærðist hann sjálfur. Kona hans, sem engrar
listgáfu hafði áður orðið vart hjá, varð merkilegur mál-
aramiðill, teiknaði og málaði merkilegar myndir undir
sálrænum áhrifum, og án þess hann vissi af varð dóttir
hans ritmiðill. Þegar hann komst að því, bað hann hana