Morgunblaðið - 18.12.1985, Blaðsíða 32
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR18. DESEMBER1985
32
r— ■ ■ .. — .... ............... ............ .....—...
„ímynd hinnar frjálsu konu“
segir Régine Deforge um „Stúlkuna á bláa hjólinu“
Fyrirbærið metsölubók hefur löngum þótt forvitnilegt og þegar frönsk astar-
og spennusaga með sögulegu ívafi kom út irið 1982 og rauk fljótlega upp
úr öllu valdi á lista yfir söluhæstu bækur í Frakklandi þótti vert að athuga
hverju þessar miklu vinsældir sættu. Fram fór markaðskönnun og að henni
lokinni álitu félags- og sálfræðingar sem að henni höfðu staðið að persónu-
gerð söguhetjunnar væri helzta skýringin, auk þess sem sagan væri við-
burðarík og spcnnandi, gerðist á örlagatímum í sögu Evrópu, heimsstyrjöld-
inni síðari, en það væri tímabil sem skáldsagnahöfundar hefðu lítt fjallað
um enn sem komið væri. „Stúlkan á bláa hjólinu“ var titill sögunnar og
höfundurinn Régine Deforge, sem var hér á landi fyrir helgi í tilefni útkomu
bókarinnar hjá Isafold, telur þessar skýringar sennilegar.
„Lea Delmas, eða stúlkan á bláa
hjólinu, er að mörgu leyti mjögólík
þeim prúðu og siðlátu heimasaet-
um sem eru algengar sögupersónur
í skemmtisögum. Lea er fögur, fjáð
og gáfuð, en hún er líka hreinskilin
og viljasterk og hún er ófeimin við
að bera sig eftir því sem hana
langar í, hvort sem um er að ræða
ástir eða ævintýri. Hún vill lifa
lífinu og er ekkert á því að varð-
veita meydóminn þangað til
draumaprinsinn birtist. Hún veit
líka að hjónabandið er engin líf-
trygging og þess vegna er hún
ekkert áfjáð í það. Ég held að
vinsældir „Stúlkunnar á bláa hjól-
inu“ megi vel skýra með því að
Lea er ósköp eðlileg ung stúlka sem
ég hef reynt að lýsa á raunsæjan
hátt. Hún höfðar til lesenda af því
að þeim virðist hún trúverðug. Það
er auðvelt að skilja hana, gagn-
stætt því sem er um ýmsar aðrar
kvenhetjur í skáldsögum. þær eru
upphafnar og hvergi blett eða
hrukku á þeim að sjá, — svo
„dyggðugar" að það er erfitt að
ímynda sér að þær séu af holdi og
blóði. Lea Delmas er ekki með slík
látalæti, hvorki gagnvart sjálfri
sér né umhverfinu. Hún er ímynd
hinnar frjálsu konu sem þorir að
lifa lífinu og að því leyti held ég
að hún sé fyrirmynd sem margar
ungar stúlkur fá dálæti á og per-
sóna sem aðrir lesendur hafa
gaman af að kynnast. Bókin um
stúlkuna á bláa hjólinu er þó ekki
lesin af ungum stúlkum fyrst og
fremst. Það hefur komið í ljós að
lesendur eru á aldrinum 14-80 ára
eða því sem næst. Þeir eru af báð-
um kynjum og úr öllum stéttum
og betri undirtektir getur rithöf-
undur auðvitað ekki hugsað sér,
ekki sízt þar sem komið hefur í
ljós að í hópi lesendanna er fjöld-
inn allur af fólki sem les ekki
bækur alla jafna.“
Þetta segir Régine Deforge, en
á árunum upp úr 1968 vakti hún
athygli á frönskum bókmennta-
heimi þegar hún varð fyrst
franskra kvenna til þess að gerast
bókaútgefandi. Á þeim vettvangi
beitti hún sér mjög fyrir tjáning-
arfrelsi, ekki sízt að því er varðaði
kynlífslýsingar í skáldritum, auk
þess sem hún skrifaði sjálf all-
margar bækur. Það var þó ekki
fyrr en „Stúlkan á bláa hjólinu“
kom út að hún sló í gegn. Síðan
eru komin út tvö önnur bindi í
framhaldi af því fyrsta sem nú er
að koma út á íslenzku í þýðingu
séra Döllu Þórðardóttur. Alls hef-
ur þessi skáldskapur selzt i 5.2
milljónum eintaka til þessa, en
sögurnar hafa verið þýddar og út-
gefnar í Hollandi, Þýzkalandi,
Bretlandi og á öllum Norðurlönd-
unum, auk þess sem þær eru í
þann veginn að koma út í Banda-
ríkjunum.
Er Régine Deforge þá ekki orðin
vellauðug?
„Það er auðvitað ljóst að bæk-
urnar um Leu Delmas gefa mikið
í aðra hönd og það er sannarlega
léttir að eiga fyrir saltinu í graut-
inn eftir að hafa alltaf verið staur-
blönk. En fyrir mörgum árum fékk
ég dóm fyrir bersöglar kynlífslýs-
ingar á prenti og dómurinn hljóð-
aði upp á háa fjársekt. Á þessum
íslensk ævintýri
TRÖLLAGIL og fleiri ævintýri heit-
ir fyrsta bók Ellu Dóru Ólafsdóttur,
sem Skjaldborg i Akureyri hefur
gefið út.
í bókinni eru fimm ævintýri;
Tröllagil, Jólaengillinn, Ævintýr-
ið um hugrökku Rósu, Gestir í
brúðuhúsinu og Jól í brúðuhúsinu.
Á bókarkápu segir m.a.:
Ella Dóra segir að það sé gott
að geta glaðst yfir góðri sögu og
enn betra að geta glatt aðra. Hún
hefur lesið sögurnar sínar fyrir
börnin í næsta nágrenni við sig í
Bolungarvík og þau hafa tekið
sögunum mjög vel og það hefur
hvatt hana til áframhaldandi
skrifta."
Bókin er 110 blaðsíður. Kápu-
teikning og myndir eru eftir
Kristin G. Jóhannsson.
Fimmta bindi
af hestasögum
SKJALDBORG á Akureyrí hefur
gefið út fimmta bindi af bókaflokkn-
um „Með reistan makka“, eftir
Erling Davíðsson.
Þeir, sem segja sögur af hestum
í þessu bindi eru: Magni Kjartans-
son í Árgerði, Einar Oder Magnús-
son Selfossi, Sævar Pálsson frá
Syðri-Varðgjá, Sigvaldi Kristjáns-
son frá Ósi, Ragna Petersen Reist-
ará, Valdimar Kjartansson
Hauganesi, Magnús Hákonarson
Selfossi, Haraldur Skjóldal Akur-
eyri, Hreinn Ólafsson í Helgadal,
Birna Jóhannesdóttir Ytri-Brenni-
hóli, Þórður Jónsson Mosfellssveit,
Lilja Björk Reynisdóttir Brávöll-
um, Gunnar Eyjólfsson Reykjavík
og Bergur Erlingsson Akureyri.
Bókin er 288 blaðsíður, unnin í
Prentsmiðju Björns Jónssonar.
Erlingur Davíðsson
Búskaparsaga í
Skriðuhreppi forna
Ella Dóra Ólafsdóttir.
SKJALDBORG á Akureyri hefur
gefið út fjórða bindið af ritverk-
um Eiðs Guðmundssonar á
Þúfnavöllum.
Á kápusíðu segir m.a.:
Þetta er framhald og um leið
endir á Búskaparsögu Skriðu-
hrepps forna. I þessu bindi er
sagt frá eftirtöldum jörðum og
ábúendum þeirra: Skriðu og Bein-
isgerðis, Starrastöðum, Skriðu-
koti og Hornhúsum, sem öll voru
í Skriðulandi, en löngu komin í
eyði, Dagverðartungu, Fornhaga,
Brakanda, Hólkoti, Hátúni, Auð-
brekku, Svíra, Þríhyrningi,
Stóra-Dunhaga, Náðargerði og
Dunhagakoti. Þá eru sérstakir
þættir af Guðmundi Rögnvalds-
syni bónda í Fornhaga og Jóni
Morgunblaöið/Árni Sæberg
Forseta fslands afhent samheitaorðabók
STJÓRN Styrktarsjóðs Þórbergs Þórðarsonar og Mar-
grétar Jónsdóttur gekk síðastliðinn mánudag á fund
foreeta íslands, Vigdísar Finnbogadóttur, og afhenti
henni að gjöf eintak af íslenskri samheitaorðabók, sem
sjóðurinn hefur gefið út. Var ritstjórí orðabókarinnar
einnig viðstaddur. Þetta er fyrsta bók sinnar tegundar
á íslenzku. Á myndinni eru ásamt forseta íslands, Vig-
dísi Finnbogadóttur, Jón Aðalsteinn Jónsson, Bjarni
Guðnason, Sigmundur Guðbjarnason og Svavar Sig-
mundsson.