Morgunblaðið - 18.12.1985, Blaðsíða 66

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR18. DESEMBER1985
66
Myndin sýnir líkan af fyrirhuguðum stúdcntagarði. Gömlu hjónagarðarnir eru einnig inni á myndinni, vinstra megin neðantil. Fyrsti áfangi nýja garðsins
er bogalaga byggingin og annar áfangi er aflanga byggingin, sem er hægra megin á myndinni.
„VIÐ vonumst til að hægt verði að
taka fyrstu skóflustunguna í vor að
nýjum stúdentagörðum," sagði Ár-
sæll Harðarson framkvæmdastjóri
Félagsstofnunar stúdenta í samtali
við blaðamann Morgunblaðsins, en
nýlega voru verðlaun veitt í sam-
keppni um nýja stúdentagarða. Alls
barst 21 tillaga.
Gert er ráð fyrir að fyrirhugaðir
stúdentagarðar kosti um 200 millj-
ónir króna. „Við vitum ekki hver
endanleg niðurstaða verður við-
víkjandi fjármögnun garðanna, en
við erum að bítast um sömu krón-
urnar og Búseti. Lög um Bygging-
arsjóð verkamanna og félagslegar
íbúðabyggingar síðan 1. júní 1984
Myndin er tekin er verðlaun voru veitt í samkeppni um nýja stúdentagarða. Bergsteinn Gizurarson formaður dóm-
nefndar afhenti sigurvegurum í keppninni ávísun upp á 535.500 krónur. Frá vinstri auk Bergsteins eru: Ivan S.
Cilia arkitekt, Guðraundur Gunnlaugsson arkitekt, Pétur Jónsson landslagsarkitekt og Steinþór Einarsson skrúð-
garðyrkjumeistari.
Vonumst eftir að fyrsta skóflu-
stungan verði tekin í vor
— segir Ársæil Harðar-
son, framkvæmdastjóri
Félagsstofnunar Stúd-
enta, um fyrirhugaða
byggingu nýrra stúd-
entagarða
kveða á um að hámarkslán úr
sjóðnum megi nema allt að 80%
byggingarkostnaðar. Ennfremur
segir, að félagslegar íbúðir teljist
leiguíbúðir, sem byggðar eru eða
keyptar af sveitarfélögum, stofn-
unum á þeirra vegum og/eða ríkis-
ins eða af félagssamtökum og
ætlaðar séu til útleigu við hófleg-
um kjörum fyrir námsfólk, aldraða
og öryrkja. í lögum um Félags-
stofnun Stúdenta frá 1968 segir
hinsvegar að stofnunin skulf taka
við stjórn og skuldbindingum stúd-
entagarðanna og annast rekstur
þeirra. Hún skal sjá um byggingu
nýrra stúdentagarða og afla fjár
til þess. Að mínu áliti kemur það
aldrei til að Búseti reisi stúdenta-
íbúðir fyrir hönd Félagsstofnunar
þar sem nemendur myndu þá
kaupa sér búseturétt í þeim íbúð-
um jafnvel eftir að námi lýkur og
það gengur ekki til lengdar. Fljót-
lega verður tekin ákvörðun í Fé-
lagsstofnun hvort við fullvinnum
útboðsgögn og bjóðum verkið út í
vor eða stöndum eitthvað áfram í
rifrildi við lánakerfið," sagði Ár-
sæll.
Um 4.500 nemendur stunda nú
nám við Háskóla íslands, en af
þeim fjölda eiga 150 þeirra kost á
húsnæði á stúdentagörðunum —
Gamla og Nýja garði og hjóna-
görðunum við Suðurgötu. í keppn-
islýsingu var beðið um tillögu að
150 námsmannaíbúðum í tengslum
við eldri hjónagarða, sem standa
eiga á lóð Félagsstofnunar við
Suðurgötu. Hvergi er gert ráð fyrir
fleiri en þremur hæðum.
í lýsingu fyrsta vinningshafa að
tillögu þeirra er gert ráð fyrir
þriggja metra breiðri gleryfir-
byggðri götu, sem gengi í gegnum
allan 1. áfangann og tengdi hann
saman. Húsin mynda lítið stúd-
entaþorp með setkrókum, blóma-
gluggum, stigahúsum eða ljósop-
um milli hæða. Lögð er áhersla á
að brjóta götuna upp þannig að
sjónlína verði aldrei lengri en
20—35 metrar.
Aðgangur að efstu íbúðunum er
frá opnum svölum og mun birta
frá gleryfirbyggingunni ná niður
á aðrar hæðir. f suðvesturhorni
bygginganna mætast tvær álmur
í sameiginlegu rými og opnast út
í klapparbeltið, sem er á lóðinni.
Á 1. hæð verður leikrými fyrir
börnin, gufubað og heilsurækt
fyrir þá fullorðnu og þar yfir með
tengingu milli hæða setustofa eða
samkomusalur.
Út frá setustofu er eldhúsað-
staða og snyrting auk lesstofu, sem
gæti við viss tækifæri notast sem
hliðarsalur. Stærsta lesstofan er
annars lögð við aðalaðkomu frá
Oddagötu og minni lesstofur í tvo
byggingaráfanga við Suðurgötu
þannig að lesaðstaða fáist fyrir 75
manns. Þá er sameiginlegt þvotta-
hús fyrir 1. áfanga, sameiginlegar
hjólageymslur, sorpgeymsla,
Amman
og jólin
„Amma hún er mamma hennar
mömmu.
Mamma er það besta, sem ég á.
Gaman væri að gleðja hana ömmu,
leðibros á vanga hennar sjá.
rökkrunum hún segir méroft sögur,
svæfir mig, er dimma tekur nótt.
Syngur hún við mig sálmalögin fögur.
Þá sofna ég svo vært og milt og rótt.“
Aldrei birtist mynd ömmunnar
bjartar á himni minninganna en
þegar jólin nálgast. Það er að segja
þeirrar ömmu, sem átti sitt hlut-
verk á hverju heimili, ekki síst við
handleiðsiu ogsigningu barnanna.
Þetta söngljúfa litla ljóð minnir
á nokkra þætti þessarar starfsemi,
sem unnin var í helgidómi heimil-
anna og gerði rúmstokkinn hennar
ömmu í lágu baðstofunni inni við
stafngluggann að altari Guðs,
helgidómi, sem ekki gæti gleymst.
Sögur og ljóð, sálmar og lög
ómuðu þaðan, áttu sitt bergmál í
barnssálinni ævilangt til að blessa,
gleðja og benda á brautir til heilla
og þroska.
Og þá var annað ekki síður til
áhrifa við þetta altari baðstofunn-
ar, en það var vernd sú og fórnar-
lund, sem ávallt logaði í augum
og frá hjartslætti ömmunnar.
Það mátti í sannleika finna kraft
þeirrar kærleiksmáltíðar, sem
, Jesús ætlaðist til, er hann talaði
við lærisveina sína um, a^neytt
skyldi til minningar um sig, en
kirkjan síðar túlkað mjög á tákn-
rænan hátt. Amman íslenska virð-
ist hins vegar um aldaraðir hafa
framborið sínar máltíðir og gjafir
á þann hátt, sem Páll postuli lýsir,
þegar hann líkir sjálfu safnaðar-
fólkinu, starfsfólki hinnar litlu
hjarðar Jesú'við ílátin á borði eða
altari heimilis og kirkju.
Hann segir svo: „í stóru húsi eru
ekki einungis ker úr gulli og silfri,
heldur einnig úr tré og leir. — En
sérhver skal vera ker til heiðurs,
helgað og nothæft fyrir húsbónd-
ann. Hann hefur not fyrir allt og
alla í húsinu."
Örfá orð úr nokkrum minning-
arorðum ömmudrengs um ömm-
una látna skýra glöggt hvað hér
er haft í huga. Hann tók upp
gamlan bolla, sem hún hafði átt
og sagðí:
Einu sinni var þessi bolli skín-
andi gripur. Og eitt er víst, hann
hefur lengst allra íláta hér í húsinu
verið borinn á borð til að gleðja,
svala og verma alla þá, sem að
borði hennar komu, með góðum
kaffisopa, sem öllum varð að veig-
um úr lindum ástúðar og gestrisni.
Ásamt þeim bitum, sem þar fylgdu
með varð það ekki síður en kaleik-
ur, bikar og patfna helgisiðanna,
helgað sólarföður elskunnar í
hversdagslífi fólksins bæði gesta
og fjölskyldu. Þess vegna ætla ég
að eiga þennan bolla hennar ömmu
sem hlut helstan til heiðurs, geyma
hann og varðveita vel, en nota
hann sem oftast."
Það má því fullyrða, að hin góða
amma í gamla daga og víða enn
fram á þennan dag, var í þjónustu
guðs og gerði umhverfi sitt að
helgidómi hans, ef til vill án þess
að hugsa nokkurn tíma um hve
göfugt hlutverk hennar var.
Aldrei náði samt hlutverk
ömmunnar hærra en um og fyrir
jólin, einmitt þegar myrkur og
stormar umluktu litla bæinn henn-
ar og ástvina hennar.
Einmitt þess vegna eru þessar
minningar mér efst í huga nú i
skammdegi, mitt í ljósadýrð borg-
arinnar. Og þá verður sárt að sjá
og finna, hve okkar allsnægtaöld
hefur gjörbreytt hér öllu og sums
staðar gleymt þessu göfuga upp-
eldisstarfi, vernd og vöku, ástúð
og handleiðslu ömmunnar.
Nú ætti þó hvert einasta af
okkar glæstu íbúðum að eiga fal-
legt herbergi ætlað ömmu meðan
hún enn er fær um „að vaka, vinna
og stríða" heima, í stað þess að
senda hana á elliheimili og hæli,
jafnvel áður en afi er dáinn.
En yfirleitt lifa ömmur lengst.
Þær hafa flestar kunnað sér hóf
og mát, um leið og kraftarnir voru
æfðir til hins ítrasta.
Sorglegt er að heyra hve íslensk
börn slasast öllum börnum fremur
einmana á sínum glæsilegu heimil-
um, þar sem hvorki amma né
mamma virðast vernda þau í
vanda, leiða þau og leiðbeina gegn-
um svartasta skammdegismyrkur
alls konar hryllings og eiturs, sem
skaða bæði líkama og sál. Hið eina,
sem þar getur bætt um er einmitt
bollinn hennar ömmu, fylltur á
barma af blessun frá pastínu
umhyggjunnar í hönd hennar og
iífsblóði elskunnar í blóðstraumi
barms hennar, sem er hinn sanni
kaleikur kærleikans.
Jólin, hátíð friðar og dýrðar,
gleði og gjafa, ættu sannarlega að
opna vitund kynslóðanna í dag
fyrir þeim heillum, sem hlutverk