Morgunblaðið - 10.04.1986, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR10. APRÍL1986
Morgunblaðið/Bjami Eiríksson
Fram kemur á veðurtunglamynd, sem barst Veðurstofu Islands fyrir hádegi sl. laugardag, að gifur-
legar fjallabylgjur voru yfir landinu vestanverðu daginn, sem TF-ORM fórst í Ljósufjcílum. Eins
og fram kemur á meðfylgjandi mynd, sem stækkuð er út úr veðurtunglamyndinni, má sjá bylgjurn-
ar. Ná þær frá Snæfellsnesi langt norður fyrir Vestfirði. Talið er m.a. að TF-ORM hafi lent í
öflugn niðurstreymi í fjallabylgju; veðurskilyrðum sem myndast geta hlémegin við fjöll í hvassviðri.
Flugvélanotkun í innanlandsflugi:
Skiptar skoðanir um
flugvélategundir
Veðurþjóiiustu við flugið ábótavant, segir Helgi Jónsson
Forsvarsmenn áætlunar- og leiguflugfélaga annarra en Flug-
leiða voru í gær inntir álits á þeim ummælum Péturs Einarsson-
ar, flugmálastjóra, í Morgunblaðinu þess efnis að spurning væri
hvort veijandi væri að nota bæri aðrar flugvélar á lengri leiðum
í farþegaflugi innanlands en þær sem flogið gætu ofar veðri,
þ.e. flugvélar með jafnþrýstan farþegaklefa og hverfilhreyfla.
Svörin fara hér á eftir:
Guðmundur Hafsteinsson, deild-
arstjóri innanlandsdeildar Amar-
flugs, sagði þær flugvélar, sem
flugmálastjóri ræddi um, vera
ótvírætt betri við ýmis veðurskil-
yrði. Þær hefðu möguleika á að
fara upp fyrir veður, en svo væri
'ekki endilega í öllum tilvikum og
eiga mætti von á veðurskilyrðum
þar sem svona vélar lentu einnig
í vandræðum. Til skamms tíma
hefði hins vegar ekki verið að-
staða á flugvöllum fyrir flugvélar
af þessu tagi og væri útilokað að
fljúga með slíkum flugvélum til
ýmissa áætlunarflugvalla Arnar-
flugs.
Guðmundur sagði það ekki í
deiglunni að Amarflug fengi sér
flugvélar eins og flugmálastjóri
ræddi um. Miðað við þau fargjöld
sem em í gildi og þann kostnað
sem er við flugrekstur taldi hanr.
flugfélögin ekki myndu hafa bol-
magn til að kaupa svona vélar,
því þær væm tvisvar til þrisvar
sinnum dýrari en þær flugvélar,
sem notaðar væm. „Þetta er það
sem flesta dreymir um og við átt-
um svona vél og og vomm með
aðra til reynslu fyrir nokkmm
ámm. Við höfðum að mörgu leyti
góða reynslu af þeim, en sú sem
við áttum var þó ekki nógu hent-
ug,“ sagði Guðmundur.
„Ég er sammála flugmálastjóra
að því leyti að við þyrftum að
geta verið með betri og aflmeiri
flugvélar," sagði Stefán Friðleifs-
son, flugstjóri hjá Flugfélagi
Austurlands. „Það er stóri draum-
urinn að geta eignast flugvélar
með hverfilhreyfla og þrýstings-
jafnaðan farþegaklefa, en ástand-
ið er hins vegar þannig að það
hefur enginn efni á flugvélum af
þessu tagi.
Við emm með í deiglunni að
selja aðra Piper Navajo-vél okkar
kaupa Piper Chieftain, sem er
stærri og öflugri. Það er miklu
minna mál en að kaupa flugvél
eins og flugmálastjóri talar um,
en er samt dæmi upp á 4—5
milljónir króna, sem er mikið
fyrirtæki fyrir flugfélag eins og
okkar. Dæmið gengi aldrei upp
með skrúfuþotu.
Það hefiir verið rætt hvort
skylda ætti menn til að hafa tvo
flugmenn á minni vélunum. Auð-
vitað væri það til bóta og yki á
öryggið, en slík krafa væri dauða-
dómur fyrir t.d. okkar flugfélag.
Þar með væri einu sætinu færra
fyrir farþega og rekstrarkostnað-
ur ykist stómm," sagði Stefán.
„Falskt öryggi í
skrúfuþotum“
„Þessi ummæli em í sjálfu sér
óskiljanleg og það er heldur ekki
gaman að standa undir tilfínn-
ingaskrifum eins og birtust í leið-
ara Morgunblaðsins í morgun.
Svona skrif þjóna engum tilgangi
nema gera okkur öllum lífíð leitt
og setja beig að því fólki sem
þarf að fljúga og sleppur ekkert
við það. Það gerir skaðan meiri
að það skuli vera flugmálastjóri
sem mælir svo,“ sagði Sigurður
Aðalsteinsson, flugstjóri hjá Flug-
félagi Norðurlands.
„I fyrsta lagi er ekki nokkur
gmndvöllur fyrir rekstri svona
flugvéla, það höfum við reynt hjá
Flugfélagi Norðurlands. Við eig-
um svona flugvél en það er enginn
kaupandi að sætum í henni, þau
em of dýr. í öðm lagi er það
engin lausn að vera með flugvél
með túrbínuhreyflum og jafn-
þrýstibúnaði. Það má segja að í
flestum tilfellum stuðli maður að
meira öryggi en þær em engin
trygging. Þvert á móti er það
falskt öryggi og í því sambandi
vil ég minna á atvikið þegar Flug-
leiðafokkerinn var nærri farinn
við Akranes, einmitt í svipuðum
veðurskilyrðum og virðast hafa
verið á flugleið TF-ORM.
Auðvitað viljum við allir vera á
sem beztum flugvélum og stefn-
um að því. Flugvélamar í dag em
miklu betri en þær vom fyrir t.d.
20 eða 30 ámm. En það er al-
rangt, sem haldið er fram í leiðara
Morgunblaðsins, að búnaður litlu
flugvélanna sé verri en í Fokker
Friendship-flugvélum Flugleiða.
Það er alrangt og hefur ekki við
neitt að styðjast," sagði Sigurður.
„ÞotuhreyfU1 verri
í ókyrrð“
„Á lengri leiðum em skrúfuþot-
ur æskilegar, það er gott að geta
verið hærra yfír ijalllendi, en þær
leysa ekki allan vanda og við
munum nú eftir því að fyrir nokkr-
um ámm var Fokker nærri farinn
í jörðina við Akraíjallið af sömu
ástæðu og flugvélin fórst í Ljósu-
fjöllum," sagði Helgi Jónsson,
forstjóri Leiguflugs Helga Jóns-
sonar í Reykjavík, sem m.a. á og
rekur 10 sæta skrúfuþotu.
Helgi sagði skrúfuþotur hag-
kvæmari og ömggari á ýmsum
leiðum. Hins vegar væri enginn
vandi leystur með slfkum flugvél-
um. Hann sagði t.d. að ef þotu-
hreyfíll lenti í mikilli ókyrrð gæti
hreinlega slökknað á honum.
Hverfilhreyfill væri að því leyti
til verr settur en benzínhreyfíll.
„Þetta er ekki svo einfalt mál,
eins og ætla mætti af ummælum
flugmálastjóra, og ekki hægt að
tala bara annars vegar um skrúfu-
þotur með jafnþrýstibúnaði og
hins vegar um flugvélar búnar
venjulegum bulluhreyfli. Til
dæmis em flugvélar með bullu-
hreyflum, sem í er forþjappa,
algengar og þær komast upp fyrir
veður enda þótt þær séu ekki
þrýstijafnaðar. Einnig em til flug-
vélar með þrýstijafnaðan klefa en
með bulluhreyfla, sem flogið geta
upp fyrir veður og átti ég eina
slíka. Möguleikamir í flugkosti
em margir og ekki allt fengið
með þrýstijöfnuðum skrúfuþotum.
Það verður aldrei smíðuð sú flug-
vél sem veður hefur ekki áhrif á.
Einfaldast er að leysa vandann
með því að hætta flugi. Stór vél
leysir engan vanda og flugvélar
af öllum stærðum og gerðum hafa
farizt um heim allan vegna veð-
urs.
„Veðurþjónustan
veikur hlekkur“
Veðurþjónustan er veikur
hlekkur í flugmálum okkar. Að
morgni sl. laugardags fór ég, sem
venja er, á Veðurstofu íslands til
að sækja veðurkort og fá upplýs-
ingar um veðurútlit. Þar sá ég
nýtt veðurtunglakort sem sýndi
greinilega fjallabylgjumar yfír
landinu. Það er hins vegar ekkert
gert til að vara flugmenn við
þessu. Alls staðar annars staðar,
þar sem er góð veðurþjónusta
fyrir flug, sér veðurstofa um að
afla upplýsinga um skýjahæð, ís-
ingarmyndun og aðrar hættur,
sem kunna að leynast í lofti. Biðji
maður um upplýsingar um skýja-
hæð hér getur skakkað jafnvel
10 þúsund fetum. Það er einfalt
að fá slíkar upplýsingar frá flug-
vélum á flugi og safna þeim á
veðurstofuna, en það er ekki gert.
í þessu efni þarf að gera stór-
átak," sagði Helgi Jónsson.
Flugleiðir vilja
viðræður um hlutafé
Á FUNDI stjórnar Flugleiða í gær var lagt fram bréf fram-
kvæmdastjóra Arnarflugs, þar sem skýrt er frá því að níu
aðilar hafi lýst því yfir að félag, er þeir hyggjast stofna, sé
reiðubúið til þess að kaupa ný hlutabréf í Arnarflugi að
upphæð 60 millj. kr., og að uppfylltum tilteknum skilyrðum.
Eitt skilyrðanna er það, „að nú-
verandi hlutafé í félaginu verði
fært niður í 10% af nafnverði þess
eða, óski núverandi hluthafar þess
heldur, verði samið við þá um kaup
hlutafé þeirra fyrir 10% af nafn-
verði“.
Stjóm Flugleiða samþykkti að
fela stjórnarformanni og forstjóra
að heíj'a þegar í stað viðræður um
þessar tillögur við aðra núverandi
hluthafa Amarflugs. Jafnframt var
samþykkt að eiga viðræður við
stjómvöld um aðra þætti þessa
máls.
Stjóm Flugleiða taldi nauðsyn-
legt að lagðir verði fram endurskoð-
aðir reikningar Arnarflugs hf. fyrir
árið 1986.
Þj óðarbókhlaðan:
Stj órnarfrumvarp
um þjóðarátak
SVERRIR Hermannsson,
menntamálaráðherra, lagði í gær
fram á Alþingi stjórnarfrumvarp
til laga um þjóðarátak til bygg-
ingar Þjóðarbókhlöðu. Frum-
varpið gerir ráð fyrir því að
byggingu Þjóðarbókhlöðunnar í
Reykjavík ljúki á þremur árum
og verði fjár til þess aflað með
álagningu sérstaks eignarskatts
í þijú ár, frá 1987 til 1989.
í greinargerð ráðherra með
frumvarpinu segir, að til að ljúka
byggingu hússins á næstu þremur
ámm þurfí 360 milljónir króna á
núgiidandi verðlagi, þ.e. 120 millj.
kr. á ári.
Samkvæmt frumvarpinu skal
leggja 0,25% eignarskatt á þann
eignarskattsstofn manna, sem er
umfram 1,6 milljónir króna. Skatt-
skylt mark skal breytast samkvæmt
þeirri skattvísitölu, sem í gildi verð-
ur hveiju sinni gjaldaárin. Ekki
verður eignarskattur þessi lagður á
eignir manna, sem orðnir em 67
ára eða eldri fyrir upphaf hlutaðeig-
andi gjaldárs. Ennfremur skal
leggja 0,25% skatt á eignarskatts-
stofn lögaðila og þeirra aðila sem
takmarkaða skattskyldu bera.
Menntamálaráðherra sagði f
samtali við Morgunblaðið í gær, að
hér væri ekki um nýja skattheimtu
að ræða, þar sem sá sérstaki eignar-
skattur, sem frumvarpið gerir ráð
fyrir, væri með sama sniði og ætti
að gefa af sér sömu tekjur og eign-
arskattsauki samkvæmt lögum nr.
48/1985, sem lagður er á eignar-
skattsstofíi gjaldaárin 1985 og
1986. Hér væri heldur ekki um háar
upphæðir að tefla í hveiju tilviki.
Ráðherra sagði, að enda þótt fmm-
varpið væri flutt sem stjómarfmm-
varp væri hann sannfærður um að
það nyti almenns fylgis á Alþingi.
Dregið í happ-
drætti SVFI
DREGIÐ hefur verið í íbúðahapp-
drætti Slysavamafélags Islands.
Vinningar komu upp á númerin:
11231, 117336, 132917, 146387,
187263, 190464 og 199381. Morg-
unblaðið birtir þessi númer án
ábyrgðar, en í frétt SVFÍ segir, að
það þakki landsmönnum veittan
stuðning.
Stúlkan sem
lést af völd-
um asmalyfs
UNGA stúlkan í Reykholtsskóla,
sem lést eftir að hafa tekið inn
stóran skammt af asmalyfi sl.
mánudag, hét Aslaug Arnars-
dóttir, fædd 15. mars 1968. Hún
var til heimilis að Álfheimum 13
í Reykjavík.
Hinar stúlkumar fjórar í skólan-
um, sem einnig tóku inn lyfið, em
nú úr allri hættu og á góðum bata-
vegi. Rúnar Guðjónsson sýslumaður
í Borgamesi sagði að rannsókn
málsins hefði ekki leitt neitt í ljós
sem benti til að um refsivert athæfi
væri að ræða.
Andrés Eyjólfsson
íSíðumúla látinn
LÁTINN er Andrés Eyjólfsson
frá Síðumúla í Hvítársíðu, fyrr-
um alþingismaður Mýrasýslu.
Andrés skorti tæpar 7 vikur i
tírætt en hann var fæddur á
Kirkjubóli í Hvitársiðu 27. maí
1886.
Andrés varð búfræðingur frá
Hvanneyri árið 1911 og hóf búskap
í Síðumúla 1912. Hann hætti bú-
skap árið 1957 en átti heima í Síðu-
múlatilæviloka.
Jaftiframt búskap í Síðumúla var
Andrés innanþingskrifari á Alþingi
árin 1922-24 og 1928-35, skjala-
vörður Alþingis 1935—51 og þing-
maður Framsóknarflokksins í
Mýrasýslu 1951—56. Andrés var
oddviti Hvítársíðuhrepps
1925-1966.
Kona Andrésar var Ingibjörg
Guðmundsdóttir frá Mjóadal í Aust-
ur-Húnavatnssýslu. Hún lézt 1974.
Þeim varð fimm bama auðið og em
þau öll á lífi.