Morgunblaðið - 10.04.1986, Blaðsíða 4

4
MOfiGUNBLAjJIÐ, FIMMTUPAGUK fy. APjíÍL, 198$
Umhverfismálaráð:
Vill stofna lánasjóð til
lagfæringar gamalla húsa
Þörfin lengi legið í loftinu, segir formaður ráðsins
UMHVERFISMÁLARÁÐ Reykjavíkurborgar hefur lagt fyrir
borgarráð tillögu um stofnun lánasjóðs vegna lagfæringa og
endurbyggingar gamalla húsa sem hafa varðveislugildi. Á fundi
borgarráðs sl. þriðjudag hlaut tillagan jákvæða umfjöllun, en
afgreiðslu málsins var frestað að beiðni fuUtrúa Kvennaframboðs-
Á fundi umhverfísmálaráðs 2.
apríl sl. var tillagan samþykkt
með fjórum atkvæðum meirihlut-
ans. Hún er svohljóðandi:
„Umhverfísmálaráð samþykkir
að fara þess á leit við borgarráð,
að kannaðir verði möguleikar á
því, að stofnaður verði sérstakur
lánasjóður á vegum borgarinnar
til aðstoðar þeim, sem hyggjast
lagfæra/endurbyggja gömul hús
sín, sem hafa að mati þar til
kvaddra fagmanna.verulegt varð-
veislugildi."
Minnihlutinn sat hjá og óskaði
sérstakrar bókunar.
„Það hefur legið í loftinu, að
nauðsynlegt væri að stofna lána-
sjóð á vegum borgarinnar, sem
ætlað væri það hlutverk að styðja
og styrlqa þá, sem vilja endurbæta
gömul hús sín og koma þeim í
varanlegt horf, þegar um er að
ræða hús sem hafa ótvírætt varð-
veislugildi að mati þar til kvaddra
fagmanna," sagði Hulda Valtýs-
dóttir formaður umhverfismála-
ráðs í samtali við Morgunblaðið.
Hulda sagði, að skiptar skoðan-
ir væru oft um byggingar- og
menningarsögulegt varðveislu-
gildi húsa og blandaðist jafnvel
persónulegt og tilfinningalegt mat
inn í þær umræður. Um það væri
ekki nema gott eitt að segja, en
hins vegar væru þessi varðveislu-
mál mjög háð fjárhag einstaklinga
og fjárframlögum frá hinu opin-
bera og þá færu málin að vandast.
„Að mínu mati hefur Reykja-
víkurborg staðið vel að varðveislu
gamalla og merkra húsa í eigu
borgarinnar án þess þó að seilast
um of í vasa skattgreiðenda,"
sagði hún. „Hins vegar eru fjár-
framlög frá ríkinu til þessara mála
ekki til að státa af. Stundum er
engu líkara en landsfeður vilji
helst gleyma þessum þætti í sögu
okkar og helst má hann út. En
það yrði óbætanlegt tjón ef stórar
eyður kæmu í byggingarsögu
okkar vegna vanhugsaðra skyndi-
ákvarðana.
Mörg þessara gömlu húsa
okkar, sem enn standa, njóta sín
ekki sem skyldi vegna vanhirðu
og niðumíðslu og þar má sjálfsagt
kenna um ýmist ríki, sveitar-
stjómum eða einstaklingum. En
um leið og þessum gömnlu húsum
er sýndur sómi með viðeigandi
vönduðum vinnubrögðum við
endurbætur er eins og Óskubuska
rísi úr stónni. Þess em fjölmörg
dæmi,“ sagði Hulda.
Hún varaði við því, að of geyst
væri farið í endurbyggingu gam-
alla húsa, hún væri yfirleitt kostn-
aðarsöm og því væri eðlilegt að
sveitarfélög og ríki fæm með gát
í þeim efnum.
Að sögn Huldu hefur í Reykja-
vík framtil þessa vantað yfirsýn
yfir gömul hús með varðveislu-
gildi, en að fmmkvæði núverandi
meirihluta í umhverfísmálaráði
hefur verið ráðinn sérstakur
starfsmaður á vegum Árbæjar-
safns til að safna upplýsingum
og gögnum um hús í Reykjavík
sem vom byggð fyrir 1920. Hún
sagði, að það verk væri nú langt
komið og á gmndvelli þeirra
upplýsinga væri síðan hægt að
taka ákvörðun um varðveislu
bæði einstakra húsa og heild-
Hulda Valtýsdóttir
stæðrar götumyndar. „Og það er
eðlilegt og rökrétt framhald af
þeirri vinnu, að hugmyndin um
þennan lánasjóð kemur upp á
borðið í umhverfísmálaráði,"
bætti hún við.
„Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
í umhverfísmálaráði samþykktu
tillöguna 2. apríl sl. en fulltrúar
minnihlutans treystu sér ekki til
að greiða henni atkvæði og sátu
hjá, að því er virðist af fordild
einni saman.
Tillagan var síðan lögð fyrir
borgarráð 8. apríl og fékk jákvæð-
ar undirtektir. En fuiltrúi Kvenna-
framboðsins, sem er áheymarfull-
trúi í borgarráði, bað um frest á
málinu á milli funda og var orðið
við þeirri beiðni," sagði Hulda
Valtýsdóttir að lokum.
Þrjú raðsmíðaskipanna
seld á rúmar 170 milljónir
Eitt boðið út að nýju - kostnaður ríkissjóðs vegna þessa um 150 milljónir króna
RÍKISVALDIÐ hefur nú lagt til
við skipasmíðastöðvar þær, sem
eru með raðsmíðaskipin svoköll-
uðu í smiðum, að tekið verði
ákveðnum tilboðum í þrjú þeirra,
en eitt verði boðið út að nýju.
Áætlaður kostnaður ríkissjóðs
vegna sölu skipanna fjögurra er
um 150 milljónir króna. Fimmta
raðsmíðaskipið var byggt á Seyð-
isfirði og hefur verið selt til
Grindavíkur og hóf það veiðar
fyrir nokkru.
Tvö þessara skipa eru hjá Slipp-
stöðinni á Akureyri og lagt er til
að gengið verði til samninga við
Særúnu hf. á Blönduósi um sölu á
öðru þeirra. Tilboðsupphæð er
173,4 milljónir króna og var það
hæsta tilboðið. Lagt er til að hitt
skipið verði selt Útgerðarfélagi
Kópaskers að uppfyllfym vissum
skilyrðum. Tilboðsupphæð er 172
milljónir króna. Hæsta tilboð í það
skip var 186 milljónir, en frá því
var fallið. Loks er lagt til að skipið
hjá Þorgeir og Ellert á Akranesi
verði selt Ljósavík í Þorlákshöfn.
Tilboðsupphæð er 177,6 milijónir
króna. Hæsta tilboð í það skip var
190 milljónir króna frá Siglunesi í
Grundarfirði, en það var metið
óraunhæft. Hæsta tilboð í ijórða
skipið, sem er hjá Stálvík, var 161
milijón króna og var það metið of
lágt og því lagt til að það yrði boðið
út að nýju.
Þau skilyrði við samninga voru
sett, að eigið framlag kaupenda,
15% af tilboðsverði, yrði ekki lánsfé
til að greiðslugeta við afborganir
og vexti skertist ekki. Einnig var
það metið við yfirferð rekstraráætl-
ana, að við hráefnisöflun þessara
skipa til vinnslu í landi skorti 4 til
5 milljónir króna næstu 5 árin á
verðlagi þessa árs tii hallalauss
rekstrar og tilbjóðendum gert að
auka eigið framlag um þá upphæð
á tímabilinu. Loks var viðskipta-
bönkum viðkomandi fyrirtækja gert
að meta möguleika fyrirtækjanna
til að standa við útborgun. í ljós
kom að Útgerðarfélag Kópaskers
uppfyllti þau skilyrði ekki að öllu
leyti og á eftir að kippa því í lag.
Þar sem sala skipanna hefur af
ýmsum ástæðum dregizt verulega
á langinn og á þau safnazt óeðlileg-
ur sjármagnskostnaður var sett
heimild fyrir ríkisstjómina á láns-
§árlög til að taka á sig þann hluta
kostnaðar, sem væri umfram sölu-
verð. Samanlagður kostnaður við
smíði þessara flögurra skipa er
áætlaður 838,2 milljónir króna, en
samanlagt söluverð þeirra þriggja
skip, sem nú verða seld er 523
milljónir króna. Miðað við svipað
verð á síðasta skipinu er mismunur-
inn því um 150 milljónir. Kostnaður
við smíði skipanna á Akureyri er
200,7 og 204,9 milljónir, skipsins á
Akranesi 219,4 og 213,8 á Stálvík-
ur skipinu.
Siglufjörður:
Prófkjöri
sjálfstæðis-
manna lokið
Sifflufirði.>(
PROFKJÖR Sjálfstæðismanna
fór fram 4. og 5. apríl sl. Alls
tóku 165 manns þátt í prófkjör-
inu.
Sextán voru í kjöri og fengu
þessir flest atkvæði: 1. sæti Bjöm
Jónasson sparisjóðsstjóri með 149
atkvæði, 2. sæti Axel Axelsson
aðalbókari með 146 atkvæði, 3.
sæti Guðmundur Skarphéðinsson
framkvæmdastjóri _ með 125 at-
kvæði, 4. sæti Ómar Hauksson
framkvæmdastjóri með 130 at-
kvæði, 5. Birgir Steindórsson kaup-
maður með 85 atkvæði, 6. Kristrún
Halldórsdóttir húsmóðir með 83
atkvæði, 7. sæti Ingibjörg Halldórs-
dóttir læknaritari með 73 atkvæði,
8. sæti Rósa Rafnsdóttir húsmóðir
með 62 atkvæði, 9. Haukur Jónas-
son skipstjóri með 55 atkvæði.
Fréttaritari.
Hraði verð-
bólgunn-
ar 5,4%
KAUPLAGSNEFND hefur
reiknað vísitölu framfærslu-
kostnaðar miðað við verðlag í
aprilbyijun 1986. Reyndist hún
vera 166,20 stig eða 9,61% hærri
en í marsbyijun 1986, segir í
frétt frá Hagstofunni.
Sfðastliðna tólf mánuði hefur
vísitala framfærsiukostnaðar
hækkað um 25,8%. Hækkun vísi-
tölunnar um 0,61% á einum mánuði
frá mars til apríl svarar til 7,6%
árshækkunar. Undanfama þtjá
mánuði hefur vísitalan hækkað um
1,33% og jafngildir sú hækkun 5,4%
verðbólgu á heilu ári.
Af hækkun vísitölunnar nú stafa
0,3% af hækkun húsnæðisliðs vísi-
tölunnar, 0,1% stafa af hækkun á
verði fatnaðarvöru, 0,1% af hækkun
á verði landbúnaðarafurða og 0,4%
hækkun á verði bensínlítra, sem
olli 0,3% Iækkun visitölunnar. Þá
má geta þess að lækkun á verði
eggja olli rúmlega 0,2% lækkun
vísitöiunnar, og vó upp örlitlar
verðhækkanir á matvörum, öðrum
en landbúnaðarvörum.
Vaka og Stígandi mynda meirihluta:
Hagsmunir stúdenta verða
ávallt látnir sitja í fyrirrúmi
- segir Eyjólfur Sveinsson formaður stúdentaráðs
FJÓRIR AF fimm fulltrúum umbótasinna sem náðu kjöri í stúd-
entaráði Háskóla íslands, hafa stofnað nýtt stúdentafélag, Stíg-
anda og gengið til samstarfs við Vöku, félag lýðræðissinnaðra
stúdenta, og myndað meirihluta með þeim í stúdentaráði.
Að sögn Eyjólfs Sveinssonar
formans Vöku og nýkjörins for-
mans stúdentaráðs, buðu umbóta-
sinnar vinstrisinnum og Vöku til
viðræðna um samstjóm fylking-
anna þegar að loknum kosningum
til stúdentaráðs. Megin markmið
viðræðnanna var að lögð yrði
frekari áhersla á félagsmál og
jákvæða hagsmunabaráttu stúd-
enta. Umbótasinnar gerðu það að
grundvallarskilyrði að pólitík yrði
haldið utan við málefni stúdenta
og að menn einbeittu sér að mál-
efnalegum umræðum. Þessu
höfnuðu vinstri menn og sögðu
að málefni stúdenta, væru og
gætu aldrei verið annað en póli-
tísk.
Vaka og umbótasinnar ákváðu
að halda viðræðum áfram og
komust að samkomulagi um þau
málefni og verkefni, sem brýnt
væri að vinna að á næsta ári.
„Vaka er rekin í dag á ópólitískum
grunni,“ sagði Eyjólfur. „Og
munu hagsmunir stúdenta ávallt
verða látnir sitja í fyrirrúmi." Á
félagsfundi umbótasinna sem
haldinn var að loknum viðræðum
þeirra við Vöku, var samþykkt
að ganga til samstarfs við Vöku
en þó voru nokkrar athugasemdir
gerðar við málefnasamninginn og
stjóminni því sett það skilyrði að
bera hann aftur undir félagsfund
eftir frekari viðræður við Vöku.
Samkomulag náðist um að
breyta málefnasamningnum í
samræmi við athugasemdir, sem
fram komu, og því var boðað til
fundar í Félagi umbótasinna. „Þá
virtist sem aðrir aðilar hefðu náð
yfirhönd í félaginu," sagði Eyjólf-
ur. „Því samstarfinu var hafnað
á þeim fundi. En Qórir af fimm
fulltrúum umbótasinna töldu að
hagsmunir stúdenta hefðu ekki
legið til grundvallar þessari
ákvörðun og ákváðu að stofna
nýtt stúdentafélag, Stíganda, og
ganga til samstarfs við Vöku á
grundvelli þess málefnasamnings
sem fyrir lá. Gylfí Ástbjartsson
formaður umbótasinna sagði af
sér og hefur nú tekið við for-
mennsku I stúdentafélaginu Stíg-
anda.“
Eyjólfur sagði að þeir, sem
þama hefðu náð saman teldu ljóst
að þessi niðurstaða væri í sam-
ræmi við vilja meirihluta stúdenta
í Háskóla íslands. „Fyrsta og
brýnasta verkefnið, sem vió
Morgunblaðifl/Emilla.
Eyjólfur Sveinsson formaður
stúdentaráðs Háskóla íslands.
munum beita okkur fyrir, em
málefni Lánasjóðs íslenskra
námsmanna og verður tekið á
þeim með festu," sagði Eyjólfur.
„Við teljum okkur geta fært rök
fyrir því að flest það, sem komið
hefur fram um breytt lög lána-
sjóðsins sé óskynsamlegt."