Morgunblaðið - 30.08.1988, Síða 9

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. ÁGÚST 1988
9
AUTTIL
FOAVARNA
B.B. BYGGINGAVÖKUR HE
Suöurlandsbraut 4, Slmi 33331 og Nethyl 2, Ártúnsholti. Slmi 671440
Vinningstölurnar 27. ágúst 1988.
Heildarvinningsupphæð: Kr. 3.980.808,-
1. vinningur var kr. 1.994.970,- Aðeins einn þátttakandi var
með5réttartölur.
2. vinningur var kr. 597.000,- og skiptist hann á milli 200
vinningshafa, kr. 2.985,- á mann.
3. vinningur var kr. 1.388.838,- og skiptist á milli 5.739 vinn-
ingshafa, sem fá 242 krónur hver.
Sölustaðirnir eru opnir frá
mánudegi til laugardags
og loka ekki fyrr en 15 mínútum
fyrir útdrátt.
Milljónir á hverjum laugardegi! Upplýsingasími: 685111
födtóáaEs?
Hvað kemur okkur við?
Námsgagnastofnun hefur gefið út kennslu-
efni handa 11-15 ára börnum um „ástandið
í heiminum í dag“ eins og það var orðað í
fréttatilkynningu, sem birtist í Morgunblað-
inu síðastliðinn miðvikudag. „Kemur mér
það við?“ heitir bæklingurinn, sem um er
að ræða. Hugmyndina að útgáfunni átti
Félag Sameinuðu þjóðanna á íslandi og það
beitti sér fyrir því að til hennar fengist styrk-
ur frá Norræna menningarmálasjóðnum.
Það skiptir auðvitað miklu máli, hvernig
börnum og unglingum er kynnt ástandið í
heimsmálum í bæklingi, sem opinber stofn-
un gefur út. í Staksteinum í dag er fjallað
lítillega um þennan bækling.
Heimsmyndin
í formála bœklingsins
„Kemur mér það við?“
beinir höfundurinn,
Bjom Ferde, orðum
sinum til bamanna:
„Þessi litla bók er skrifuð
fyrir ykkur þvi ég held
að þið hafið áhuga á
fleiru en ykkar eigin
nafla. Og ef ekki þá vona
ég sannarlega að þið fáið
áhuga. Þvi það er svo
margt i heiminum sem
mér flnnst að þið ættuð
að velta svolitið fyrir
ykkur.“ Það er athyglis-
vert hvemig ástandið i
heiminum er sett upp i
bæklingi Námsgagna-
stofnunar.
í fyrsta kafla er heims-
ástandinu lýst: „Þú sest
fyrir framan sjónvarpið.
Þú flettir dagblaði. Þú
hlustar á fréttir í útvarp-
inu. Og að hveiju
kemstu?
Að strfðið í Miðaustur-
löndum geisar enn. Að
flóttamenn frá Iran og
Sri Lanka knýja dyra hjá
okkur. Að böm í Afriku
svelta enn.“
Nokkm siðar er fjallað
um einræði i mörgum
löndum. Þar segir m.a.:
„Á undanfömum 25-30
árum hafa næstum allar
nýlendur öðlast sjálf-
stæði. íbúamir í löndum
Suður-Ameríku, Afríku
og Asíu þurfa ekki leng-
ur að hlýða skipunum,
sem koma frá einhverri
höfuðborg i Evrópu. En
í mörgum löndum verða
íbúamir að hlýða skipun-
um frá forseta, sem þeir
hafa ekki átt þátt i að
kjósa. Forseta, sem hefur
náð völdum með her-
valdi. Slikur forseti er
kallaður einræðisherra.
Stjóm hans er kölluð ein-
ræðisstjóm. Til aðgrein-
ingar frá lýðræði, þar
sem þjóðin kýs leiðtoga
sinn. I einræðisríkjum er
fólk ekki aðeins hijáð af
þvi, að það hafi ekkert
tíl að lifa fyrir. Það líður
líka fyrir skort á frelsi
tíl að hugsa og tala eins
og það vill. Að hafa aðra
skoðun en einræðisher-
rann getur verið
lifshættulegt."
Hverju er
sleppt?
Það er mikill vandi að
semja efni af þessu tagi
fyrir böm og unglinga.
Það verður að gera á
þann hátt, að höfundur —
og útgefandi — verði
ekki sakaður um póli-
tiska áróðursstarfsemi.
Foreldrar hafa t.d. skoð-
im á þvi, hvað þeir telja
eðlilegt námsefni fyrir
böm sín. Þeir gera
ákveðna kröfu um að
fyllsta hlutleysis sé gætt
í þvi kennsluefni, sem i
boði er.
Það er hægt að reka
áróður bæði með þvi sem
sagt er og líka með þvi
sem látíð er ósagt. í ofan-
greindum tilvitnunum,
þar sem fjallað er um
einræði og kúgun o.fl. er
altt rétt, sem sagt er —
út af fyrir sig — en það
er margt látíð ósagt.
Hveraig er t.d. hægt að
fjalla um einræði i mörg-
um löndum án þess að
geta þess, að i nálægum
ríkjiun ríkir einræði, þ.e.
í Austur-Evrópu. Hvað
veldur þvi, að þau em
hvergi nefnd á nafn í
þessu kennsluefni fyrir
böm og unglinga um
heimsástandið. Jafnvel
stjómarherramir i
Moskvu viðurkenna nú
það, sem á máli sósialista
hér á íslandi hét áður
fyrr Morgunblaðslygi.
í Austur-Evrópu hefur
hervaldi verið beitt hvað
eftír annað til þess að
beija niður frelsishreyf-
ingar alþýðu manna.
Eiga slíkar upplýsingar
ekki heima i kennsluefni
fyrir böm á aldrinum
11-15 ára? Er það ein-
ungis einræði i öðrum
heimshlutum, sem á er-
indi í þennan bækling?
í þessum bæklingi er
minnst á Afríku 16 sinn-
um, Suður-Afríku 10
sinnum, Asíu 6 sinnum
og Suður-Ameríku 7
sinnum. Afganistan einu
sinni. Víetnam? Pólland?
Tékkóslóvakiu? Rúm-
eniu? Búlgariu? — Aldrei.
Það gleymist alveg að
segja frá fátækt, skoð-
anakúgun, arðráni og
óréttlætí í Austantjalds-
ríkjunum. Þar er raunin
sú að tekið er við skipun-
um frá „höfuðborg í Evr-
ópu“ — Kremlveijum í
Moskvu. Frá þvi er ekki
sagt. í bæklingnum er
mildð fjallað um kyn-
þáttamisrétti í Suður-
Afríku og kúgun minni-
hlutahópa i Burma,
Bangladesh, Brasiliu,
Bóliviu og Botswana. En
Krimtatarar? Eistlend-
ingar, Lettar, Litháar?
Ungversld minnihlutinn i
Rúmeníu? — Ekki stafur.
„Sumir hafa gripið tíl
þess ráðs að hætta að
kaupa vörur frá Suður-
Afriku. Þú getur velt
þessum möguleika fyrir
þér þegar þú ferð að
versla með foreldrum
þinum. Það eru nefnilega
margar verslanir sem
selja ávextí og niðursuðu-
vörur frá Suður-Afríku,"
segir í „námsefninu".
I hinum vestræna
heimi — ekki sízt á Norð-
urlöndum — hefur við-
gengizt ákveðinn hrá-
sldnnaleikur. Norður-
landaþj óðimar, sumar
hveijar, hafa verið I for-
ystu fyrir þeim þjóðum,
sem hafa viijað setja við-
skiptabann á Suður-
Afriku — en sejja þeim
svo vopn í stórum stil á
laun! Er ástæða tíl þess
að koma þessari hræsni
á framfæri við böm og
ungiinga? Er þá a.m.k.
ekki rétt að segja þeim
alla söguna? Segja þeim
söguna um Svíana, sem
vilja banna innflutning á
appelsínum frá Suður-
Afríku en græða á þvi
að selja þeim vopn!?
Fullkomið
náms-og
kennslugagn?
í lögum um Náms-
gagnastofnun segir að
henni beri að „sjá grunn-
skólum fyrir sem bestum
og fullkomnustum náms-
og kennslugögnum".
Bæklingurinn „Kemur
mér það við?“ getur tæp-
ast talist „fullkomið
náms- og kennslugagn**.
Foreldrar gera miklar
kröfur til skóla, kennara
og þeirra, sem útbúa
kennslugögn fyrír böm
og unglinga. Þessir aðil-
ar mega ekki láta það
koma fyrir, að dreift sé
kennslugögnum, sem
orka tvímælis. Þessi
bæklingur, sem hér hef-
ur verið gerður að um-
talsefni, orkar tvímælis,
ekki aðallega vegna þess
sem í honum er heldur
vegna hins, sem hefur
veríð sleppt, þannig að
bömin og unglingamir
fá ekki sæmilega yfirsýn
yfir það, sem hefur verið
að gerast i veröldinni á
undanfömum árum.
ERy
STOR
ÚTGJÖLD
Á NÆSTUNNI?
Þarft þú að ávaxta peninga í stuttan tíma? Sjóðsbréf
3 geta verið rétta lausnin fyrir þig. Þú getur keypt
fyrir hvaða upphæð sem er, fengið greitt út þegar
þú óskar þess og án alls kostnaðar. Aætluð ávöxtun
yfirverðbólgu er9-10% eðaum59% m.v. verðbólgu
síðustu 3ja mánaða.
Kynntu þér kosti Sjóðsbréfa 3 í dag eða á morgun
hjá starfsfólki VIB.
VIB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR IÐNAÐARBANKANS HF.
Ármúla 7, 108 Reykjavík. Sími68 15 30