Morgunblaðið - 05.05.1998, Side 1
132 SIÐUR B/C/D
STOFNAÐ 1913
99. TBL. 86. ARG.
ÞRIÐJUDAGUR 5. MAI1998
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Fundum Albnght með leiðtogum Israels og Palestínumanna haldið áfram í dag
Beinar viðræður Arafats og
Netanyahus ekki útilokaðar
London. Reuters.
MADELEINE Albright, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, átti tvo
fundi með Benjamin Netanyahu, for-
sætisráðherra Israels, í London í gær
og verður fundinum haldið áfram nú í
bítið. Albright fundaði einnig með
Yasser Arafat, forseta heimastjórnar
Palestínumanna, í gær og frétta-
skýrendur sögðu í gærkvöldi að Al-
bright myndi hitta Arafat aftur í dag
að loknum fundinum með Netanyahu.
Markmið viðræðnanna er að fá
leiðtogana tvo til að hefja friðarum-
leitanir á ný, en þær hafa legið niðri
síðan í mars í fyTra. Stendur deilan
helst um það hversu miklu landi á
Vesturbakkanum Israelar skuli skila í
hendur Palestínumönnum til viðbót-
ar. Þegar hafa verið afhent 27% þess
svæðis sem ísraelar höfðu á valdi
sínu. Einnig er deilt um skiptingu
Jerúsalem.
Upphaflega var einungis gert ráð
fyrir að Albright myndi eiga einn
fund með hvorum leiðtoga fyrir sig,
en hún ákvað að halda
aðra umferð og frestaði
fyrirhugaðri heimferð í
gærkvöldi. Frétta-
skýrendur segja að
aukafunduriim með
Netanyahu bendi til að
árangur hafi náðst, og í
gærkvöldi sagði frétta-
stofa GNN að ekki væri
útilokað að Arafat og
Netanyahu myndu hitt-
ast augliti til auglitis,
e.t.v. á föstudag. Leið-
togamir hafa ekki ræðst
við síðan í október. Al-
bright átti fyrst fimm
klukkustunda langan
fund með Netanyahu og
reyndi að fá hann til að samþykkja
málamiðlunartillögu Bandaríkja-
manna. Því næst átti Albright fúnd
með Arafat í hálfa aðra klukkustund.
Hann hefur lýst sig reiðubúinn til að
samþykkja tÚlögu Bandaríkjastjórn-
ar um 13% til viðbótar,
en Netanyahu hefur
sagt að ekki komi tál
greina að afhenda meira
en 9%, ella verði öryggi
ísraels stefnt í voða.
Upphafleg krafa Palest-
ínumanna hljóðaði upp á
30% til viðbótar því sem
þegar hefur verið skilað.
A milli viðræðufunda í
gær ræddu leiðtogamir
stuttlega við frétta-
menn, og sagði Arafat
m.a. að ef Netanyahu
væri alvara með að
koma á friði væri tæki-
færið nú. Um hættuna á
að viðræðurnar yrðu
árangurslausar sagði Arafat: „Net-
an-
yahu verður að axla ábyrgðina á af-
leiðingunum og þeirri óreiðu sem
fylgja mun í kjölfarið." Einn aðstoð-
armanna Arafats tjáði fréttamönn-
um að hann væri fullur vonbrigða
vegna óbilgirni ísraela og hefði hót-
að að hverfa frá London, en Albright
hefði talið hann á að dvelja einn dag
til viðbótar.
Netanyahu sagði eftir fyrri fund-
inn með Albright að viðræður þeirra
hefðu verið uppbyggilegar, og að
hún hefði nú betri skilning á afstöðu
Israela. Hann tók skýrt fram að
hann yrði að ráðfæra sig við ríkis-
stjóm sína áður en hann gæti sam-
þykkt að meira landi yrði skilað.
Samkvæmt bráðabirgðasamkomu-
Iagi sem Palestínumenn og síðasta
ríkisstjórn Israels gerðu 1993 hafa
Israelar afhent heimastjórn Palest-
ínumanna sjö bæi á Vesturbakkan-
um, sem Israelar hertóku í sexdaga-
stríðinu 1967, og einnig mestan hluta
Gazasvæðisins. Samkomulagið kveð-
ur á um að Israelar dragi herlið sitt
enn frekar til baka í þremur lotum
frá strjálbýlli svæðum á Vesturbakk-
anum. Ekki hefur enn orðið af þessu.
Albright kemur af
fundi Netanyahus.
A
Israelar
ólmir í
getu-
leysislyf
Jerúsalem. Reuters.
ÍSRAELSKA heilbrigðisráðu-
neytið í’annsakar nú sölu banda-
ríska getuleysislyfsins Viagra á
svarta markaðnum í ísrael en
gríðarleg eftirspurn er eftir lyf-
inu. Sala þess er hins vegar ekki
leyfð þar í landi.
Ráðuneytið rannsakar nú
hver hafi birt heilsíðuauglýsingu
í dagblaðinu Yedioth Ahronoth
á sunnudag, þar sem „nýja
stinningarpillan“ er boðin til
sölu og gefið upp símanúmer
fyrir lysthafendur.
Er skemmst frá því að segja
að útilokað hefur verið að ná
sambandi við númerið sökum
álags á símkerfið en fullyrt var í
öðru ísraelsku dagblaði að pill-
unum yrði ekið heim til kaup-
enda innan þriggja stunda og að
þriggja pillna skammtur kostaði
320 sekel, um 6.200 ísl. kr., auk
heimsendingargjalds. Þær kosta
rétt um 10 dali í Bandaríkjun-
um, um 720 ísl. kr., hver pilla.
Daufar horfur
í Danmörku
Kaupmannaliöfn. Morgunblaðið.
FULLTRÚAR vinnumarkaðarins
verða að kalla sáttasemjai'a að samn-
ingaborðinu. Það dugir ekki að þeir
hittist aðeins einu sinni á sólarhring,
sagði Poul Nyrup Rasmussen, for-
sætisráðherra Danmerkur, í gær.
Hann hefur annars verið fámáll um
verkfall um 500 þúsund launþega,
sem nú er á níunda degi og hefur
stöðvað eða hægt á æ fleiri umsvif-
um í þjóðfélaginu.
Tine Brpndum, varaforseti Alþýðu-
sambandsins sagði í útvarpsviðtali í
gær að það væri hyldýpi staðfest milli
vinnuveitenda og verkalýðshreyfing-
ai-innar. Tekist er á um frídaga og
eftirlaunagreiðslur og hvorugur virð-
ist tilbúinn að gefa eftir.
Nyrup hvatti samningsaðila til að
axla ábyrgð sína og leysa þann
vanda, sem þeir hefðu sjálfir skapað.
Veita yrði undanþágur til að halda
mikilvægum sviðum virkum, ekki
síst í heilbrigðiskerfinu. „Nú er al-
vara,“ sagði Nyrup að lokum í viðtali
við TV2. Jorn Neergaard Larsen
framkvæmdastjóri samtaka atvinnu-
rekenda, sagði að erfitt væri að
herða enn samningataktinn, því allir
legðu sig þegar fram eftir bestu getu
og ekki þyrfti sáttasemjara til.
Á hádegi í dag gengur í gildi verk-
bann atvinnurekenda á verslunarfólk
í verslunarmannafélögum. Ýmsar
verslunarkeðjur verða því án þriðj-
ungs starfsfólks. Verkbannið hefur
vakið reiði margra, sem ekki sjá nauð-
syn á banninu og telja það aðeins sett
til að herða verkfallið og þvinga ríkis-
stjórnina til að grípa inn í.
■ Langt og dýrt/27
Kohl og Chirac
semja frið
London. Bonn. Reuters.
HELMUT Kohl, kanslari Þýska-
lands, og Jacques Chirac, forseti
Frakklands, hittast á fímmtudag í
frönsku borginni Avignon til að bæta
samband sitt eftir stormasaman
fund um helgina þar sem tekist var á
um skipan yfirmanns nýs Seðla-
banka Evrópu. Á fundinum í Brussel
hafði Chirac í gegn kröfu sína þess
efnis að Frakkinn Jean-Claude
Trichet taki við af Wim Duisenberg
sem bankastjóri eftir fjögur ár.
Haft var eftir Kohl á sunnudag að
hann saknaði vinar síns Frangois
Mitterand, fyrrverandi forseta
Frakklands, en samband þeirra var
á sínum tíma talið afar gott, ekki síst
hvað varðaði Evrópumál. í gær gerði
Kohl hins vegar lítið úr deilum sín-
um við Chirac og sagði engar breyt-
ingar hafa orðið á samskiptum
Frakklands og Þýskalands.
Niðurstöður fundarins um helgina
virtust í gær lítil áhrif hafa haft á
fjármálamarkaði í Evrópu. Heimildir
í fjármálaheiminum töldu deilur
Kohls og Chiracs vissulega hafa
skaðað evró-gjaldmiðilinn nýja en að
hann myndi vinna sér traust á nýjan
leik með betri efnahagshorfum.
■ „Pdlitískt klastur“?/4l
Reuters
ÞESSAR albönsku konur biðu þess sem verða vildi í úrhellinu við þorpið Junic í Kosovo. Harðir bardagar
hafa staðið á milli serbneska hersins og albanskra skæruliða skammt frá þorpinu.
Junik, Madn'd, Tirana. Reutcrs.
HARÐIR bardagar geisuðu í
Kosovo-héraði í Serbíu í gær á milli
albanskra skæruliða og serbnesku
lögreglunnar, annan daginn í röð.
Ovíst var um mannfall en fullyrt er
að tíu manns hafi fallið og um 100
særst í átökunum á sunnudag.
Albanski utanríkisráðherrann,
Paskal Milo, sagði í gær að æ meiri
hætta væri á að stríð brytist út í
Kosovo, en héraðið er að mestu
byggt Albönum. Hyggjast albönsk
stjórnvöld koma á fót sjálfboðaliða-
sveitum til að aðstoða albanska her-
menn við gæslu á landamærunum
að Serbíu.
Serbneska lögreglan sagðist í
gær hafa umkringt allt að 200
Hörð
átök í
Kosovo
skæruliða sem berjast fyrir sjálf-
stæði Kosovo. Sögðu talsmenn lög-
reglunnar að fjöldi manna hefði fall-
ið og særst en að þeir kæmust ekki
til að aðstoða þá þar sem skærulið-
amir skytu á allt sem hreyfðist.
Átökin standa um hernaðarlega
mildlvægt svæði við landamærin að
Albaníu.
Um 150 manns hafa fallið í átök-
um hers og aðskilnaðarsinna í
Kosovo sl. tvo mánuði. Hafa Albanir
miklar áhyggjur af átökunum, sem
þeir segja fyrsta dæmið um spennu
á landamærum ríkjanna í hálfa öld.
Albanir hafa hvatt Atlantshafs-
bandalagið (NATO) til að skerast í
leikinn en Javier Solana, fram-
kvæmdastjóri þess, sagði í gær að
engin ákvörðun hefði enn verið tek-
in um það. NATO myndi að minnsta
kosti halda úti fámennu liði her-
manna og óbreyttra borgara sem
sent var til Albaníu til að aðstoða
við gæslu á landamærunum.