Morgunblaðið - 08.05.1999, Blaðsíða 28
28 LAUGARÐAGUR 8. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Umfjöllun um skattamál fyrirtækja í fréttabréfí Vinnuveltendasambandsins
Skattar fyrirtækja á Norð-
urlöndum hæstir á Islandi
í VETTVANGI, fréttabréfi Vinnuveitenda-
sambands Islands, er fjallað um skattlagningu
á íslensk fyrirtæki í kjölfar þess að í kosninga-
baráttunni hafi því verið haldið fram að skattar
á íslensk fyrirtæki séu lægri en annars staðar.
Tvö framboð hafi það á stefnuskrá að hækka
skatta á fyrirtæki og hafi bæði tryggingagjald
og tekjuskattur fyrirtækja verið nefnd í því
sambandi. I Vettvangi segir að þessi umræða
fari átakanlega á skjön við staðreyndir, því
skatthlutföll tekju- og eignaskatta séu hvað
hæst á Islandi af öllum Norðurlöndunum.
Fram kemur að það sé rétt að skattgreiðslur
fyrirtækja hér á landi hafi um árabil verið lægra
hlutfall af þjóðartekjum en í grannlöndunum.
Það skýrist þó ekki af lágum skatthlutföllum
heldur af bágri afkomu íslenskra fyrirtækja
áratugum saman. Þegar almennur afkomu- og
atvinnubrestur blasti við í upphafí þessa áratug-
ar hafi náðst sátt um mikilvægi þess að atvinnu-
fyrirtæki yrðu að fá a.m.k. jafngóð starfsskilyrði
og keppinautar í grannlöndunum. Þau yrðu að
fá búið við stöðugleika og viðurkennt hafi verið
að hagnaður fyrirtækjanna væri forsenda efna-
hagslegra framfara. I samræmi við þessi viðhorf
hafi tekjuskattur fyrirtækja verið lækkaður til
jafns við það sem er t.d. í Danmörku þótt hann
sé enn 2% hærri en í Noregi, Svíþjóð og Finn-
landi.
„Segja má að í gildi sé sérstakt tekjuskatt-
hlutfall í Skandinavíu þar sem Finnland, Sví-
þjóð og Noregur leggja öll 28% tekjuskatthlut-
fall á fyrirtækin og dönsk stjómvöld hafa íhug-
að að taka upp sama hlutfall. Rök standa því til
þess að taka upp sama hlutfall hér á landi enda
vandséð hvers vegna íslensk stjórnvöld skyldu
kjósa að búa íslenskum fyrirtækjum lakara
skattalegt umhverfi en tíðkast á Norðurlönd-
unum. Tekjuskattur smærri fyrirtækja í Bret-
landi er nú 21% en stjórn Verkamannaflokks-
ins hefur boðað lækkun í 20% og upptöku sér-
staks 10% skattþreps fyrir ný smáfyrirtæki,"
segir í Vettvangi.
Eitt brýnasta verkefnið
að lækka eignarskattinn
I umfjölluninni kemur m.a. fram að aðeins
fimm lönd innan OECD auk Islands, leggja
eignarskatt á atvinnufyi’irtæki en þau eru
Kanada 0,2%, Lúxemborg 0,5%, Sviss 0,42% og
Þýskaland 0,6%. Island sé því í algem sérstöðu
með því að leggja 1,2% eignarskatt á fyrirtæki
og 0,25% til viðbótar skv. lögum um Þjóðarbók-
hlöðu og endurbætur menningarbygginga. Eitt
brýnasta viðfangsefnið við aðlögun skattalegs
umhverfis að þeim aðstæðum sem ríkja meðal
samkeppnisaðila erlendis sé því að lækka eign-
arskattinn verulega. I umfjöllun um skatta á
hagnað fyrirtækja verði ávallt að taka eignar-
skattinn inn í myndina, enda verði skatturinn
ekki greiddur með öðra en hagnaði fyrirtækj-
anna og eignarskattar fyrirtækja hafi numið allt
að helmingi tekjuskatta þeirra.
Skattgreiðslur fyrirtækja vaxa
í takt við batnandi afkomu
Fram kemur að lagfæring á almennum
starfsskilyrðum fyrirtækja hafi borið þann ár-
angur að hagnaður í atvinnurekstri hafi verið
yfir 3% af tekjum sl. 5 ár. Samhliða hafi skatt-
greiðslur fyrirtækja vaxið svo milljörðum skipt-
ir. Þannig hafi tekjuskattgreiðslur fyrirtækja
numið 7 milljörðum króna á síðasta ári og eign-
arskattar tveimur milljörðum og hafi það verið
tvöföldun á fjóram áram.
„Skattgreiðslur fyrirtækja munu enn vaxa
stórlega á allra næstu áram eftir því sem fleiri
fyrirtæki ná að jafna uppsafnaðan taprekstur
liðinna ára. Skattgreiðslur fyrirtækja vaxa í
takt við batnandi afkomu, ekki vegna hækkunai'
skatta heldur einmitt vegna þeirrar stefnu að ís-
lensk fyrirtæki eigi að njóta sömu rekstrarskil-
yrða og fyrirtæki í grannlöndunum. í því felst
stefna uppbyggingar og framfara sem sldlar
miklum árangri þessi árin. Þeir stjómmála-
menn sem vilja hækka skatta á íslensk fyrirtæki
þurfa hins vegar að svara því, af hverju þeir telji
að íslensk fyrirtæki eigi ekki að njóta hlið-
stæðra rekstrarskilyrða, m.a. í sköttum, og fyr-
irtæki í grannlöndunum," segir í Vettvangi.
Murdoch
treystir
stöðu sína í
Þýzkalandi
Berlín. Reuters.
RUPERT Murdoch, sem lengi hefur
verið haldið í skefjum á þýzkum fjöl-
miðlamarkaði, hefur tryggt sér
möguleika á því að láta mikið að sér
kveða á þeim vettvangi með klókinda-
legum samningi að sögn sérfræðinga.
TM3 stöð Murdoch, lítil rás sem
flytur kvennaefni, hefur borið sigm--
orð af ríkisfjölmiðlunum ARD og
ZDF og óháðu stöðinni RTL með
108,2 milljóna dollara tilboði í rétt til
að sjónvarpa frá leikjum í keppninni
um Evrópumeistaratitilinn í knatt-
spyrnu.
„Þetta er vísbending um stefnu
Murdochs á þýzka markaðnum,"
sagði sérfræðingur ráðgjafarfyrir-
tækisins HMR í Köln. „Rétturinn
veitir gífurlega vaxtarmöguleika."
TM3 kveðst hafa tryggt sér rétt til
að sjónvarpa frá leikjum á næstu
fjórum leiktíðum. News Corp fyrir-
tæki Murdochs hefur lengi haft
áhuga á miklum möguleikum þýzka
markaðarins, en stórir keppinautar
hans í Þýzkalandi hafa alltaf komið í
veg fyrir tilraunir hans til að færa út
kvíarnar.
Um 60% hlutur Murdochs í TM3
gerði honum kleift að „nota bakdym-
ar“ til að ná settu marki en rétturinn
til að sjónvarpa frá Evrópumeistara-
keppninni gefur Murdoch færi á að
stórauka vinsældir stöðvarinnar.
Mun betri rekstur
V erkalýðsfélagsins
Einingar en áður
Forstjórar vestra hafa
langmest í laun
New York. Reuters.
REKSTUR Verkalýðsfélagsins
Einingar á Akureyri gekk mun
betur á árinu 1998 en árið á undan
og hvað varðar reglulega starfsemi
félagsins fór rekstramiðurstaðan
úr 600 þúsund króna tapi í tæplega
1,8 milljóna króna hagnað. Vera-
legt bókfært tap varð þó af rekstr-
inum í heild og skýrist það af 9
milljóna króna sölutapi vegna sölu
á eignarhlut félagsins í Skipagötu
14.
Aðalfundur Einingar var haldinn
6. maí og var það síðasti fundurinn
sem haldinn er undir nafni Eining-
ar þar sem félagið mun innan tíðar
sameinast Iðju, félagi verksmiðju-
fólks á Akureyri og nágrenni, und-
ir nafninu Eining-Iðja. Stofnfund-
ur verður 15. maí næstkomandi og
verður þá til þriðja stærsta verka-
lýðsfélag landsins. Stjórnar- og
nefndakjöri var frestað til stofn-
fundar Einingar-Iðju. Aðalfélagar í
Einingu era nú 4.134 en fyrir ári
vora þeir 3.964. Aukafélagar era
704 en vora á síðasta aðalfundi 731.
Alls eru Einingarfélagar því 4.838.
28 milljónir greiddar
úr sjúkrasjóði
Sjúkrasjóður Einingar var rek-
inn með lítilsháttar tapi 1998 en
greiðslur úr sjóðnum vora 28
milljónir króna á árinu á móti 24
milljónum króna árið 1997. Mest
jukust greiðslur dagpeninga sem
fóra úr 19,3 milljónum króna í 22,6
milljónir. Næstmest var greitt í
útfararstyrki, eða 3,4 milljónir
króna.
Rekstur orlofssjóðs skilaði
nokki-um tekjuafgangi þrátt fyrir
sífellt vaxandi umsvif í rekstri or-
lofshúsa. Rekstur fræðslusjóðs var
í jámum, en sem fyrr veitti hann
styrki til félagsmanna vegna nám-
skeiðahalds, samtals að upphæð
352 þúsund krónur. Einnig gaf
hann öllum börnum á Eyjafjarðar-
svæðinu bækling um réttindi og
skyldur launamanna.
LAUN forstjóra utan Bandaríkj-
anna blikna í samanburði við
laun bandarískra forsljóra sam-
kvæmt úttekt tímaritsins Forbes
Global.
Edgar Bronfman, sem stjórnar
kanadiska drykkjarvöru- og íjöl-
miðlafyrirtækinu Seagram Co.
Ltd., var hæstlaunaði forstjóri
fyrirtækis utan Bandaríkjanna
og fékk í sinn hlut 4,5 milljónir
dollara í fyrra. Til samanburðar
fengu 98 af 100 hæstlaunuðu for-
stjórum Bandaríkjanna meira en
10 milljónir dollara að sögn tals-
manns Forbes.
Forstjóri Walt Disney Co.,
Michael Eisner, var hæstlaunaði
maður Bandaríkjanna - og
heimsins - með 589 milljónir
dollara í heildarlaun. Af forstjór-
um utan Bandaríkjanna hafnaði
Jan Leschly, yfirmaður brezka
lyfjarisans SmithKIine Beecham
Plc., í 2. sæti á eftir Bronfman
með 3,18 milljónir dollara.
Annar Kanadamaður, fv. yfir-
maður Bank of Montreal, Matt-
hew Barrett, hafnaði í 3. sæti
með 3,2 milljönir dollara í laun í
fyrra.
Shell í efsta sæti
Forbes metur fyrirtæki utan
Bandaríkjanna eftir sölu, hagn-
aði, eignum og markaðsvirði.
Samkvæmt þeirri skilgreiningu
er Royal Dutch/Shell Group í
Holiandi fremsta fyrirtækið utan
Bandaríkjanna, en stjórnarfor-
maður þess fékk aðeins 1,7 millj-
ónir dollara í fyrra.
Nippon Telegraph & Telepho-
ne Corp. í Japan var talið næst-
stærsta fyrirtæki heims, en Jun-
Ichiro Miyazu forstjóri fékk að-
eins 300.000 dollara árslaun.
Jiirgen Schrempp, annar
tveggja stjórnarformanna Germ-
an Daimler-Chrysler AG, hlaut
2,96 milljónir dollara hjá 11. fyr-
irtækinu á lista Forbes Global.
Tveir aðrir forsljórar utan
Bandaríkjanna, sem fengu meira
en 2 milljónir dollara, voru John
Browne frá BP Amoco PIc. á
Bretlandi, Paul Anderson frá
ástralska stórfyrirtækinu Broken
Hill Proprietary Co. Ltd., Dennis
Eck hjá áströlsku verzlunarkeðj-
unni Coles Myer Ltd. og Euan
Baird hjá Schlumberger Ltd.,
sem veitir aðstoð við olíuleit.
Þrír aðrir Bretar voru í
tveggja milljóna dollara klúbbn-
um; G. Hutchings hjá alþjóðaíjöl-
greinafyrirtækinu Tomkins Plc,
J. Sunderland frá alþjóðlega
drykkjarvörufyrirtækinu Cad-
bury Schweppes PIc. og Victor
Rice hjá bílapartaframleiðandan-
um LucasVarity Plc.
Donald Walker hjá kanadíska
bflapartaframleiðandanum
Magna Intemational Inc. komst
einnig í yfir tveggja milljóna
dollara laun í fyrra samkvæmt
Forbes Global.
0 llófu. bw,„. - * / \l ,
nn‘»9s / (,□„ co s,na , . - '--1
lalsun'Iramlö
3 >e>dflsnia(un,,,
mekia
■
Með kœrri kveðju
Halldór Sœvar Guðbergsson
formaður Blindrafélagsins
Blindrofélagið
Samtök blindra og sjónskertra á ístandi
Nú leitum við til ykkar ágæta samferðafólk
og biðjum ykkur að taka vel á móti sölufólki
okkar á næstu dögum og vikum.
Ágœtu landsmenn!
Nú er að hefjast sala á afmælishappdrætti Blindrafélagsins en félagið verður
60 ára þann 19. ágúst nk. Happdrættið hefur verið ein traustasta tekjulind
félagsins í þau 60 ár sem það hefur starfað og stuðningur landsmanna hefur
í raun lagt grunninn að félagslegri velferð blindra
og sjónskertra á íslandi.