Morgunblaðið - 31.07.1999, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 31. JÚLÍ 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Skúli Björn Gunnarsson, forstöðumaður Gunnarsstofnunar
NAFN GUNNARS Gunnarssonar
heyrist æ sjaldnar í íslenskri bók-
menntaumræðu, það verður eitt af
meginhlutverkum Gunnarsstofnun-
ar að breyta því og efla rannsóknir
á verkum hans,“ segir Skúli Bjöm
Gunnarsson, nýráðinn forstöðumað-
ur Gunnarsstofnunar.
Skúli Bjöm segir að nýja starfið
leggist vel í sig þrátt fyrir að nokk-
ur úlfúð hafi skapast í stjóm Gunn-
arsstofnunar við ráðningu hans en
Hrafnkell A. Jónsson, einn þriggja
stjómarmanna stofnunarinnar,
sagði af sér vegna vinnubragða við
ráðninguna. „Eg hefði auðvitað feg-
inn viljað vera laus við þá umræðu
sem farið hefur af stað um ráðningu
í þessa stöðu,“ segir Skúli Bjöm.
„Það hefur svo sem verið nægilegt
moldviðri í kringum Skriðuklaustur
sjálft að undanfömu þó að þetta
bætist ekki við.“
Skúli Bjöm er fæddur og uppal-
inn á Litla-Bakka í Hróarstungu á
Héraði og er því kunnugur á slóðum
Gunnars skálds. Skúli Bjöm vakti
athygli þegar hann varð fyrstur til
að hljóta Bókmenntaverðlaun Hall-
dórs Laxness árið 1996. Verðlaunin
hlaut hann fyrir smásagnasafnið
Lífsklukkan tifar og var það fyrsta
skáldrit hans og það eina sem komið
hefur út. Hann hefur lokið B.A.-
prófi í íslensku og vinnur nú að
M.A.-ritgerð í íslenskum bókmennt-
um við Háskóla Islands. Hann
starfaði um skeið á handritadeild
Þjóðarbókhlöðunnar og tók þar
meðal annars þátt í útgáfu á Passíu-
sálmum Hallgríms Péturssonar.
Hann hefur og starfað að almanna-
tengslum. Sem stendur vinnur hann
að riti um sögu skógræktar á Is-
landi ásamt Sigurði Blöndal.
Breyttir tímar
Skúli Bjöm segist ekki alfarið
Starfsemin
verði til menn-
ingarauka
það verður að forgangsraða. Og
nógar era hugmyndirnar. Fyrsta
verkefnið verður þó að koma lagi á
hús Gunnars á Skriðuklaustri. Sem
stendur er húsið autt, bara bygg-
ing sem hægt er að skoða. I húsið
þarf að færa líf og sögu skáldsins
fyrir þá sem það sækja heim og
gera það að enn áhugaverðari stað
en nú er.“
Atvinnuþróun og
alþjóðleg tengsl
sammála gagnrýni þess
efnis að starfsemin sem
verið hafi á
Skriðuklaustri frá því
að Gunnar skáld og
kona hans gáfu það rík-
inu árið 1948 hafi ekki
verið í samræmi við
óskir gefendanna. í
gjafabréfi sínu nefni
þau nokkra kosti sem
hugsanlega möguleika
um nýtingu jarðarinn-
ar. Þar á meðal sé til-
raunastarfsemi í land-
búnaði sem vissulega
hafi verið til menning-
arauka á sínum tíma.
„Tilraunabúið á
Skriðuklaustri var sett
á stofn fljótlega eftir að hjónin gáfu
jörðina. Síðan era komnir breyttir
tímar og aðrar leiðir vænlegri til
menningarauka en efling sauðfjár-
ræktar og jarðyrkju. Gunnarsstofn-
un er þar góður kostur."
íslenskar bókmenntir
og austflrsk fræði
Skúli Björn, sem tekur ekki við
starfinu fyrr en 1. október næst-
komandi, segir að enn eigi eftir að
móta betur þær hugmyndir sem
uppi séu um starfsemi Gunnars-
stofnunar en farið verði í meginat-
riðum eftir þeim regl-
um sem um hana
gilda. „Eitt af megin-
hlutverkum stofnunar-
innar verður að leggja
rækt við bókmenntir
með áherslu á ritverk
og ævi Gunnars Gunn-
arssonar. Það er mjög
þarft verk að efla
rannsóknir á verkum
Gunnars, þau hafa
verið svolítið fyrir ut-
an garð í íslenskri
bókmenntaumræðu á
undanförnum áram.
Einhverjar bóka hans
hafa reyndar verið
kenndar í skólum, svo
sem Svartfugl og Að-
venta en Gunnar þarf að komast
betur inn í fræðilega umræðu. Höf-
undarverk hans er mikið að vöxt-
um og gott. Sumir segja að bæk-
umar hans hafi ekki elst vel. Það á
ef til vill við um einhverjar þeirra
en mörg verka hans era sígild,
meðal annars Aðventa sem mér
skilst að sé enn gefin reglulega út í
Þýskalandi.
Stofnunin á einnig að efla rann-
sóknir á austfirskum fræðum en ég
tel tímabært að til verði miðstöð
slíkra rannsókna. Annars liggur
svo margt fyrir hjá stofnuninni að
Skriðuklaustur verður aðsetur
Gunnarsstofnunar og þar verður
áfram starfrækt lista- og fræði-
mannaíbúð. Aðspurður sagðist
Skúli Bjöm ekki hafa áhyggjur af
einangran stofnunarinnar þótt hún
verði staðsett fjarri þéttbýli. „Það
er auðvelt að vera í sambandi við
umheiminn með nýjustu tækni en
auðvitað er þetta tilraun sem við
verðum að sjá hvemig tekst. Hins
vegar er alveg ljóst að starfsemi
stofnunai-innar verður ekki bundin
við Skriðuklaustur eða það sem þar
fer fram. Hún á að láta til sín taka á
mun víðara sviði en svo. Hún á til
dæmis að stuðla að atvinnuþróun á
Austurlandi. Hún á að vera virk og
sýnileg svo hún efli allt mannlíf hér
fyrir austan. Það er heldur ekkert
sem stendur í vegi fyrir því að hún
komi að einhverri starfsemi eða við-
burðum í höfuðborginni. Stofnunin
á einnig að vera í alþjóðlegum
tengslum, það er fjöldi stofnana af
svipuðu tagi í Evrópu og víðar sem
áhugavert væri að koma á samstarfi
við.
Ég er sannfærður um að með
góðri samstöðu manna hér fyrir
austan og dyggum stuðningi ráða-
manna getum við byggt upp starf-
semi sem verður til menningarauka
fyrir Austfirðinga og vonandi lands-
menn alla.“
Skúli Björn
Gunnarsson
Auglýst eft-
ir framboð-
um til for-
manns
MARGRÉT Frímannsdóttir gerir
ráð fyrir að bjóða sig fram til
áframhaldandi formennsku í AI-
þýðubandalaginu fyrir landsfund
flokksins sem haldinn verður í vet-
ur. Flokkurinn auglýsir þessa dag-
ana eftir framboðum í embættið.
„Samkvæmt lögum flokksins er
landsfundur í vetur og þá á að eiga
sér stað formannskjör. Lög flokks-
ins gera ráð fyrir því að auglýst sé
eftir framboðum og á meðan Al-
þýðubandalagið er starfandi fylgj-
um við lögum þess,“ sagði Margrét í
samtali við Morgunblaðið.
Alþýðubandalagið er eini flokkur-
inn sem hefur haft þá reglu að allir
flokksmenn kjósa í formannskjöri.
Morgunblaðið/Öm Johnson
Aukin hljómgæði í nýrri kynslóð geislaspilara
Barátta milli tveggja kerfa
STÆRSTU framleiðendur geisla-
spilara eru nú að undirbúa kynn-
ingu og markaðssetningu á nýrri
kynslóð spilara. Nýju geislaspilar-
amir eiga að skila mun betri hljóm-
gæðum en þeir eldri og ná þeirri
fyllingu sem margir hafa saknað frá
gömlu vinylplötunum. Framleiðend-
ur hafa þó ekki valið sömu leiðina
og í uppsiglinu er barátta á milli
tveggja kerfa sem notuð verða í
geislaspilurum.
Matsushita Electric Industrial
kynnti á dögunum nýja DVD
AUDIO geislaspilara sem byggjast
á sama kerfi og DVD-myndtæknin.
Fyrirtækið framleiðir Panasonic
spilara og ætla framleiðendur
Pioneer að nýta sér sömu tækni.
Sony hefur þegar sett á markað í
Japan nýja gerð geislaspilara,
SUPER AUDIO CD, sem er endur-
bætt tækni eldri spilaranna. Philips
mun einnig nota samskonar kerfi í
sína geislaspilara. Þessi tvö kerfi
byggjast á mismunandi sniðum og
verða menn að velja á milli þeirra
vegna þess að aðeins er hægt að
nota geisladiska viðkomandi kerfis.
Meiri hljómgæði
Bæði nýju kerfin eiga að skila
mun betri hljómgæðum en hægt var
að ná út úr þeim eldri. Vandamálið
sem fylgt hefur núverandi geisla-
spiluram er fólgið í takmörkuðu
geymslurými diskanna, sem veldur
því að mörgum hefur þótt skorta
nokkuð á þá fyllingu og tilfinningu
sem þeir töldu til staðar á LP-plöt-
unum. Sá galli er þó á gjöf Njarðar
að nýju geislaspilaramir virka að-
eins með nýrri tegund geisladiska
sem innihalda þá meiri upplýsingar
en eldri diskamir. Nýju geislaspil-
aramir geta þó spilað alla CD-diska
en aukin hljómgæði nást eingöngu
með nýjum diskum.
Að sögn Hallgríms Halldórssonar
hjá Japis munu hljómgæðin batna
verulega við tilkomu nýju geisla-
spilaranna. Hann telur að nú fari í
hönd bardagi á milli þessara tveggja
kerfa, sem bæði verða markaðssett í
Bandaríkjunum í haust. Hallgrímur
gerir ráð fyrir að nýju geislaspilar-
amir verði kynntir í Evrópu í sept-
ember og muni væntanlega koma á
markað hér á landi um svipað leyti
og annars staðar í Evrópu. Hann tel-
ur að verðið á nýju geislaspilurunum
verði á svipuðum nótum og þekkist í
dag.
Hlaup úr
Hnútulóni
NÝLEGA hefur hlaupið úr
Hnútulóni við Brúarjökul.
Myndirnar sýna hvar ísjakarnir
úr Brúaijökli sitja eftir þegar
vatn er hlaupið úr lóninu.
Að sögn Helga Björnssonar,
jöklafræðings, eru hlaup úr lón-
inu árviss að sumarlagi. Vatnið
hleypur fram í Kreppu sem
sameinast svo Jökulsá á Fjöllum
við Herðubreiðarlindir.
Helgi sagði að hlaup í Hnútu-
lóni væru sama eðlis og þegar
hleypur úr Grænalóni við
Skeiðaráijökul. Hlaupin í
Hnútulóni eru yfirleitt lítil en
þótt ferðamenn kunni að hafa
orðið varir við aukið rennsli í
Kreppu höfðu fréttir af hlaup-
inu ekki borist Helga fyrr en
með þessum myndum í gær.
Ashkenazy-
hjónin
á Islandi
VLADIMIR Ashkenazy, píanó-
leikari og hljómsveitarstjóri,
dvaldist hér á landi í síðustu
viku ásamt konu sinni, Þórunni
Jóhannsdóttur, í heimsókn hjá
ættingjum hennar og vinum
þeirra. Dvöldu hjónin bæði í
Reykjavík og á ísafirði.
Ashkenazy slepph' ekki úr
æfingadegi og þannig fékk hann
inni við æfingar bæði í Salnum í
Kópavogi og hjá Tónlistarskól-
anum á Isafirði. Vestra dvöldu
þau hjón aðeins rúman sólar-
hring en listamaðurinn æfði
þrisvar í Salnum og hélt af landi
brott síðastliðinn sunnudag.
Vigdís Esradóttir, forstöðu-
maður Tónlistarhússins í Kópa-
vogi, tjáði Morgunblaðinu að As-
hkenazy hefði verið mjög ein-
beittur og iðinn við æfingarnar.
Æfði hann einkum nýtt verk eft>
ir fínnska tónskáldið Rauta-
vaara. Hún sagði hann hafa látið
í ljós ánægju með hljóðfærið og
hljómburðinn í Salnum. Kvaðst
hún jafnframt hafa nefnt það við
listamanninn hvort hann kæmi
ekki næst til landsins til að halda
tónleika og svaraði hann því til
að aldrei væri að vita nema að af
því gæti orðið.
í undirbúningi er nú á ný í
Salnum tónleikaröðin Tíbrá og
verða fyrstu tónleikarnir 17.
ágúst. Þar koma fram söngvar-
amir Kristinn Sigmundsson,
Gunnar Guðbjörnsson, Signý
Sæmundsdóttir, Arndís Halla
Asgeirsdóttir, Ingveldur Yr
Jónsdóttir og Jónas Ingimund-
arson píanóleikar. Marka þeir
upphaf starfsársins í Salnum.
Skipaður
skólameistari
á Laugum
UMSÓKNARFRESTUR um
embætti skólameistara Fram-
haldsskólans á Laugum rann út
15. júlí sl. Tvær umsóknir bár-
ust.
Menntamálaráðherra hefur,
að fenginni umsögn skólanefnd-
ar, skipað Valgerði Gunnars-
dóttur skólameistara Fram-
haldsskólans á Laugum um
fimm ára skeið, frá 1. ágúst
1999.
Bjarni Guðmundsson sótti
einnig um stöðuna.
Arni Þór tek-
ur sæti í borg-
arstjórn
ÁRNI Þór Sigurðsson hefur
tekið sæti Guðrúnar Ágústs-
dóttur í borgarstjórn Reykja-
víkur frá og með 1. ágúst nk.,
en hún er í ótímabundnu leyfi.
Bréf Árna Þórs þessa efnis var
samþykkt í borgarráði í gær.
Arni Þór hyggst einnig taka að
nýju sæti sitt í bygginganefnd
frá sama tíma.
Borgin kaupir
rafbúnað
BORGARRÁÐ hefur samþykkt
að tillögu Innkaupastofnunar
Reykjavíkurborgar að taka til-
boði Siemens AG, sem Smith og
Norland hf. hefur umboð fyrir, í
36kV rafbúnað fyrir aðveitustöð
við Korpu, skv. útboði. Tilboðið
var það hagstæðasta sem barst
og hljóðar upp á kr. 34.362.302.
Fjögur tilboð bárust í búnað-
inn. j