Morgunblaðið - 11.12.1999, Blaðsíða 62

^£2 LAUGARDAGUR 11. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Úrval jólagjafa
DEMANTAHUSIÐ
Nýju Kringlunni, sími 588 9944
HUGBÚNAÐUR
FYRIRWINDOWS
Frábær þjónusta
KERFISÞRÓUN HF.
Fákaleni 11 • Sími 568 8055
www.islandia.is/kerlisthroun
?
Þakrennur
og rör
úr Plastisol-
vörðu stáli.
Heildarlausn á
þakrennuvörnum
í mörgum litum.
A

BLIKKÁS hf
Símar 557 2000 og 557 7100
Skemmuvegi 36 Bleik gata
Kópavogi
UMRÆÐAN
Læknar selja gögn
sjúkrahúsanna
FYRIR um það bil
tveimur árum gerðist
sá fáheyrði atburður að
ráðuneytisstjóri heil-
brigðisráðuneytisins,
Davíð Á. Gunnarsson,
hvatti forstjóra Is-
lenzkrar erfðagrein-
ingar til að kaupa fyrir-
tældð Gagnalind, sem
unnið hefur að því að
búa til upplýsingakerfí
(Sðgu) fyrir heilsu-
gæzlustöðvar í eigu
ríkisins. Þetta tókst
Kára ekki þá, fyrst og
fremst vegna fram-
göngu Ólafs landlækn-
is, en nú hefur honum
tekizt það með dyggri aðstoð heil-
brigðisráðuneytisins. Nú hefur ís-
lenzk erfðagreining eignazt meiri-
hluta í Gagnalind. Nú er mælirinn
yfirfullur. Ég er orð-
laus!
íslenzk
hefur
Þakrennur
Þakrennur
og rör ^
frá

1 SiBA
BLIKKAS hf
Símar 557 2000 og 557 7100
Skemmuvegi 36 Bleik gata
Kópavoqi
Fyrirtækið
erfðagreining
fengið að vaða yfir heil-
brigðiskerfi (þ.e.a.s.
þann hluta sem er í
eigu ríkisins) þessa
lands eftirlitslaust og
ekki bara það - heldur
með fullum stuðningi
þeirra sem eiga að
gæta þess. Hér á ég að
sjálfsögðu við heil-
Jóhann brigðisráðherra og yf-
Tómasson irmann hans forsætis-
ráðherra. Þeir láta það
viðgangast árum saman að gögn
heilbrigðiskerfisins liggja á glám-
bekk. Hvers vegna? Davíð hefur ver-
ið forsætisráðherra í nærri níu ár og
Ingibjörg heilbrigðisráðherra í bráð-
um fimm ár. Hver er ábyrgð þessa
fólks? Og meðan gögnin liggja á
glámbekk hækka hlutabréfin í
Decode segir Viðskiptablaðið. Það er
kannski ástæðan?
Fræg er uppákoman fyrir tveimur
árum þegar sjúklingaskrár SÁÁ
fundust fyrir tilviljun hjá Islenzkri
erfðagreiningu, þegar Tölvunefnd
leit þar inn. Tölvunefnd, já einmitt.
Tölvunefnd er raunar eina stofnunin
í landinu sem fylgist með Islenzkri
erfðagreiningu, fyrirtæki sem sagt
er verðmætara en nokkur stykki
Eimskipafélag. Og hvílíkt eftirlit!
Það þyrfti að koma upp á yfirborðið.
Hvemig væri að hinir gagnrýnu
fjölmiðlar okkar könnuðu það mál?
Nema hlutabréfaeignin í Decode
stæði í þeim einhverjum.
II
Lækningaforstjórar sjúkrahús-
anna, forstjóri ríkisspítalanna, heil-
brigðisráðherra og ríksendurskoð-
andi láta sér það vel líka, að
sérfræðingar spítalanna, svokallaðir
Gagnagrunnur
*
Nú hefur Islenzk
erfðagreining eignazt
meirihluta í Gagnalind,
segir Jóhann Tómas-
son. Nú er mælirinn
----------------7--------
yfírfullur. Eg er
orðlaus!
samstarfslæknar íslenzkrar erfða-
greiningar, verzli í heimildarleysi
með gögn sjúkrahúsanna í eigin
ábataskyni. Gögn sem þeir hafa lítið
komið að við að afla, heldur eru
skráð af aðstoðarlæknum og deildar-
læknum, sem eiga yfirleitt stutta við-
dvöl á sjúkrahúsunum á leið til fram-
haldsnáms. Því er haldið fram að
sumum þessara lækna hafi verið
greitt með hlutabréfum í Decode.
Prófessor einn er sagður hafa fengið
sýnu mest.
Ríkisendurskoðandi hefur heykzt
á því að taka á þessu máli í 11/2 (eitt
og hálft) ár, en lætur angistarfulla
móttökuritara á heilsugæzlustöðv-
um leita dauðaleit að örfáum týndum
samskiptaseðlum sem ekki fundust í
bókhaldinu. Upphæðin á bak við 7
(sjö) týnda seðla á heilsugæzlustöð-
inni í Mjódd nam 4000 (fjögur þús-
und) krónum og skilaði sér hvað ég
bezt veit í kassann. Fjöldi samskipta
á ári í heilsugæzlustöðinni í Mjódd er
einhvers staðar á bilinu 50-100 þús-
und. Mér þætti gaman að sjá sund-
urliðað yfirlit hjá ríkisendurskoð-
anda yfir það hvað
gagnagrunnsmálið og íslenzk erfða-
greining hefur kostað íslenzka skatt-
greiðendur. Sá kostnaður er örugg-
lega ekki talinn í hundruðum
milljóna króna, heldur milljörðum.
III
Tölvunefnd er eini opinberi aðilinn
sem lítur eftir íslenzkri erfðagrein-
ingu. Raunar mátti Islenzk erfða-
greining ekki vera að því að bíða eft-
ir að Tölvunefnd setti henni skilmála
og tilsjónarmenn á sínum tíma, svo
að þeir byrjuðu bara! Tilsjónarmenn
voru skipaðir Svana Björnsdóttir
tölvunarfræðingur og Guðmundur
Sigurðsson, bæði frá fyrirtækinu
Stika. Guðmundur er jafnframt
heilsugæzlulæknir í fullu starfi á
Seltjarnai-nesi. Þrátt fyrir tilsjónar-
mennina hefur Tölvunefnd hvað eftir
annað orðið að breyta skilmálum og
stöðva starfsemi ÍE tímabundið.
Sagan er þó bara hálfsögð, þar sem
Tölvunefnd hefur ekki haft hugmynd
um hvemig staðið hefur verið að öfl-
un gagna og lífsýna og fólk prettað
til að skrifa undir siðlausar sam-
þykkisyfirlýsingar. Það mál verður
upplýst, þrátt fyrir að reynt sé að
flækjast fyrir, ekki bara hlutaðeig-
andi svokallaðir samstarfslæknar Is-
lenzkrar erfðagreiningar, heldur líka
Tölvunefnd.
Eins og ég nefndi var Guðmundur
Sigurðsson læknir skipaður annar
tveggja tilsjónarmanna Tölvunefnd-
ar með íslenzkri erfðagreiningu.
Guðmundur gegndi einnig lykilhlut-
verki við endurskoðun gagna-
grunnsfrumvarpsins í heilbrigðis-
ráðuneytinu sumarið 1998 eins og
Ingibjörg Pálmadóttir þrástagaðist
á í fjölmiðlum. Sjónvarpið átti einnig
eftirminnilegt viðtal við Guðmund
um sumarið. Sami Guðmundur talaði
fyrir málinu í læknadeild Háskóla Is-
lands og einnig á aðalfundi Samtaka
heilsugæzlustöðva í nóvember 1998.
Og er þá eitthvað eftir? Jú Gagna-
lind. Greinin hófst á Gagnalind og
enda skal hún á „auðlindinni“
Gagnalind. Hver skyldi nú hafa verið
einn lykilmanna í Gagnalind - fyrir-
tæki sem metið er á 800 milljónir?
Hver nema Guðmundur Sigurðsson.
Rétt er að vísu að geta þess að þá-
verandi dómsmálaráðherra Þor-
steinn Pálsson „rak“ Guðmund úr
starfi tilsjónarmanns Tölvunefndar
með íslenzkri erfðagreiningu í lok
apríl sl. í bréfi til mín, daginn eftir
brottreksturinn, hét það að Guð-
mundur hefði sagt upp. Með þriggja
daga fyrirvara!
Höfundur er læknir.
MEMMUIEGM
Línur
. alveg stórskemmtilegar
sögur, það er það sem þær eru
fýrst og fremst:
Skemmtilegar!"
Þóra Arnórsdóttir, Rás 2.
„Páll... sýnir á sér
splunkunýja hlið með því
að senda frá sér
smásagnasafnið Línur...
allar eru sögurnar
læsilegar og lipurlega
skrifaðar."
Olafur Þ. Jónsson, Degi.
„...smásögur Páls
Hersteinssonar eru
alþýðlegar og mætavel
skrifaðar..."
„Söguefni Páls eru oftast almenns eðlis en inn í þau er gjarnan
ofið einhverju sérstöku, óvenjulegu, óvanalegu, afbrigðilegu."
„... mun margur hafa gaman af aö lesa þessar sögur Páls ...
Þær eru opnar og nálægar. Að lestri loknum kemur manni í
hug hvort smásaqan sé aftur að þokast í átt til munnlegrar
frásagnarlistar eftir áratuga margvíslegar formtilraunir."
Erlendur Jónsson, Mbl.
NL
■
Refirnir
á Hornströndum
„... Refirnir á Hornströndum er glæsibók ..."
„Að bókum Páls um refina er mikill fengur öllum þeim sem
unna þessu landi og náttijru þess ..."
Olafur Þ. Jónsson, Degi.
„... er þakkarvert, að almenningur fær að fylgjast með
framgangi verksins í ágætri bók sem þessari, sem án
efa verður kærkomin lesning hinum fjölmörgu, sem
unna íslenzkri náttúru."
Agúst H. Bjarnason, Mbl.
mm
#- 'Wmý.
m -