Morgunblaðið - 28.04.2000, Page 1

97. TBL. 88. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Elian fær
vini sína
FJÓRIR skólafélagar og vinir
kúbverska drengsins Elians Gonzal-
ez fengu að fara til Bandaríkjanna í
gær til að dvelja hjá honurn þar til
bandarískur dómstóll úrskurðar
hvort veita eigi honum hæli í
Bandarfkjunum eða senda hann aft-
ur til Kúbu. Fidel Castro, leiðtogi
Kúbu, kvaddi bömin á alþjóðaflug-
vellinum í Havana áður en þau fóm
til Bandaríkjanna með mæðrum sín-
um og kúbverskum barnalækni.
-----++-*-----
Reynt að
semja um
gíslana
Manila. AFP.
SENDIMENN stjórnar Filipps-
eyja ræddu í gær við íslamska
skæruliða, sem halda 21 manni í
gíslingu í suðurhluta landsins, og
sögðu að gíslarnir væru heilir á
húfi. Stjórnin hefur falið Nur Misu-
ari, fyrrverandi leiðtoga íslamskra
uppreisnarmanna, að semja við
skæruliðana og hann hyggst hefja
viðræðurnar í dag eða á morgun.
Misuari sagði að viðræðurnar
yrðu mjög erfiðar og réð hernum
frá því að ráðast á skæruliðana til
að frelsa gíslana. Herinn kvaðst
ekki ætla að stofna lífi gíslanna í
hættu en útilokaði þó ekki að valdi
yrði beitt ef þörf krefði.
Deilt um
landskika í
Jerúsalem
Farsímauppboðið
endaði í 22,5
milljörðum punda
London. Morgunblaðið.
BREZKA ríkisstjórnin hafði 22,5
milljarða sterlingspunda, jafnvirði
um 2.600 milljarða íslenzkra króna,
út úr uppboði á leyfum til að reka
nýja tegund af farsímarásum í Bret-
landi. Uppboðinu lauk í gærmorgun
eftir 150 lotur, en þá hætti NTL
Mobile þátttöku.
Þegar uppboðið hófst buðu 13 fyr-
irtæki í farsímarásirnar fimm, en
síðan hafa þau helzt úr lestinni eitt
af öðru. I fyrradag var gert hlé á
uppboðinu að ósk forráðamanna
NTL Mobile og í gærmorgun drógu
þeir fyrirtækið út úr uppboðinu,
sem lauk þar með.
Svo fór að brezku farsímafyrir-
tækin fjögur; Vodafone Airtouch,
BT, 0ne20ne og Orange fengu
hvert sína rásina, en þá fimmtu, sem
aðeins nýliðar á brezkum markaði
máttu keppa um, hreppti bandarísk-
kanadíska fyrirtækið TIW. Dýrasta
rásin varð sú, sem Vodafone Air-
touch fékk, en fyrirtækið bauð í hana
5,96 milljarða punda, BT borgar 4,03
milljarða punda fyrir sína rás og
One20ne og Orange röska fjóra
milljarða hvort. TIW greiðir 4,4
milljarða punda fyrir sitt leyfi.
Þessi leyfi eru til þess að reka svo-
nefnda þriðju kynslóð farsímakerfa,
sem verða tekin í notkun á árinu
2002, og bjóða upp á margfalda
gagnaflutningsgetu og aukna
vefþjónustu frá því sem nú er.
■ Fjárhætta eða forsjá/28
TIL ryskinga kom í gær milli
ísraelskra lögreglumanna og
Palestínumanna við umdeildan
landskika í austurhluta Jerú-
salem. Tveir Palestínumenn voru
handteknir.
Deilan hófst þegar heittrúaðir
gyðingar reyndu að ryðjast í
gegnum girðingu sem palestínsk-
ur eigandi skikans lét reisa um-
hverfis hann. Talið er að rabbíni
frá 4. öld, Símon réttláti, hafi
verið grafinn á landskikanum og
gyðingar segja að staðurinn sé
almannaeign. Dómstóll í Jerú-
salem úrskurðaði í gær að girð-
ingin ætti að standa en gyðingar
ættu að fá frjálsan aðgang að
staðnum.
Lögreglumenn fylgjast hér með
palestínskum múslimum á bæn
við landskikann.
Lögreglan í Zimbabwe grípur til aðgerða gegn pdlitísku ofbeldi
Ferða- og fundafrelsið skert
til að koma á lögum og reglu
Harare. Reuters.
LÖGREGLAN í Zimbabwe kvaðst í gær ætla að
beita sérstakri lagaheimild sinni til að skerða
ferða- og fundafrelsi félaga í stjórnmálaflokkum
til að binda enda hið á pólitíska ofbeldi í landinu.
Augustine Chihuri, lögreglustjóri Zimbabwe,
kvaðst vera staðráðinn í að koma á lögum og reglu
í landinu þegar hann tilkynnti aðgerðirnar.
„Mannránunum og árásunum verður að linna og
við ætlum að sjá til þess að þeim linni.“
Lögreglustjórinn sagði að bannað yrði að flytja
félaga í stjórnmálaflokkum á samkomur eða í
kröfugöngur nema þær færu fram undir stjórn
leiðtoga flokkanna. Hann skoraði einnig á dóm-
stóla landsins að „taka hart á ofbeldisseggjunum".
Að minnsta kosti 14 manns - bændur, starfs-
menn búgarða og stjórnarandstæðingar - hafa
verið myrtir á síðustu tveimur mánuðum, þar af
sjö félagar í helsta stjórnarandstöðuflokknum,
Hreyfingu fyrir lýðræðislegri breytingu (MDC).
Herskáir stuðningsmenn Roberts Mugabes for-
seta og flokks hans, ZANU-PF, hafa lagt hundruð
búgarða hvítra bænda undir sig og neitað að fara
af þeim þótt dómstólar hafi úrskurðað aðgerðir
þeirra ólöglegar.
Chihuri sagði að flokkarnir tveir ættu báðir sök
á drápunum og lögreglan drægi ekki taum stjórn-
arflokksins.
Lögfræðingurinn Brian Kagoro, sem sérhæfir
sig í mannréttindum, gagnrýndi ákvörðun lög-
reglunnar. „Hún grípur til þess óyndisúrræðis að
beita harðneskjulegri lagaheimild vegna þess að
hún hefur ekki gert skyldu sína. Lögreglan þarf að
taka hart á stuðningsmönnum stjórnarflokksins
sem eiga mesta sök á ofbeldinu. Hún ætti ekki að
skerða mannréttindi vegna þess eins að hún þorir
ekki að takast á við stjórnarflokkinn.“
Lögreglustjórinn neitaði að svara því hvort lög-
reglan myndi fjarlægja landtökumennina af bú-
görðunum og sagði jarðanámið pólitískt mál sem
stjórnvöld í Zimbabwe og Bretlandi þyrftu að
leysa.
Deilt um
fjárhagsaðstoð
Robin Cook, utanríkisráðherra Bretlands,
ræddi landtökumálið við ráðherra í stjórn Muga-
bes í London í gær. Hann bauðst til að veita stjórn
Zimbabwe fjárhagsaðstoð til að gera henni kleift
að kaupa búgarða hvítra bænda og úthluta fátæk-
um bændum jörðunum gegn því skilyrði að endi
yrði bundinn á aðgerðir landtökumannanna. Cook
sagði að viðræðunum yrði ekki haldið áfram fyrr
en stjóm Mugabes féllist á þetta skilyrði en hún
krafðist þess að fá aðstoðina strax.
„Frakka-
hatur“ í
bretónskri
orðabók
París. AFP.
BRETÓNSK-frönsk orðabók,
sem til er í flestum skólum og
bókasöfnum á Bretagneskaga í
Frakklandi, hefur verið gagn-
rýnd harðlega fyrir að kynda
undir hatri á Frökkum og
franskri menningu.
Fyrir rúmri viku varð
sprengja konu að bana á
Bretagneskaga og eru bret-
ónskir aðskilnaðarsinnar grun-
aðir um verknaðinn. I fram-
haldi af því birti dagblaðið Le
Canard Enchaine nokkur dæmi
úr fyrrnefndri orðabók.
Þýðing á orði sem merkir „að
vera til, þrífast“ er gefin með
þessu dæmi; „Bretagne mun
ekki þrífast fyrr en búið er að
útrýma þar öllu, sem franskt
er.“ Orðið „frelsi“ er útskýrt
með þessum hætti; „Við höfum
hafið baráttuna fyrir frelsi
landsins okkar“ og dæmið sem
gefið er um orðið „milli“ er
þetta: „Við verðum að velja á
milli Bretagne og Frakklands.“
í orðabókinni er m.a. getið
tveggja bretónskra þjóðemis-
sinna, sem frægir eða alræmdir
voru fyrir samstarf sitt við nas-
ista á stríðsárunum. Þá var einn
af ritstjórum bókarinnar foringi
samtaka, sem stóðu með nasist-
um og börðust gegn frönsku
andspyrnuhreyfingunni, og
bókin er tileinkuð Roparz Hem-
on, rithöfundi sem vann fyrir
áróðursmálaráðuneyti nasista.
I Le Canard Enchaine sagði
að útgáfa bókarinnar hefði
kostað 56 millj. ísl. kr. og hefði
það fé komið frá frönsku stjórn-
inni og Evrópusambandinu.
reykjavik
punktur
com
MORGUNBLAÐH) 28. APRÍL 2000