Morgunblaðið - 28.04.2000, Qupperneq 36

36 FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ull o g ástleitni
MYNDLIST
B í I a r & 1 i s t,
V e g a in ót a s t í g
MÁLVERK - LILJA
KRISTJÁNSDÓTTIR
Til 29. aprfl. Opið á verslunartíma.
LILJA Kristjánsdóttii- fylgir und-
arlegri hefð sem er sjaldséð hér á
landi og gæti kallast sannleikslist í
merkingunni „sannleikurinn mun
gera yður frjálsa". í verkum hennar
er allt eins og það á ekki að vera,
hjúpað þagnarmúr hefðar og holl-
ustu við gamalgrónar venjur. Það er
sem hulunni hafi verið svipt frá aug-
um Lilju og nú lætur hún gamminn
geisa í fullkomnu háði sem hún bein-
ir gegn samfélagi pukurs og þag-
mælsku.
Það er ekki síður merkilegt að
skoða með hvaða hætti Lilja túlkar
úrtakið sem hún skopast að. Málverk
hennar eru máluð af mikilli vissu og
töluverðri innlifun. Þau eru í lýsing-
arstíl þeim sem oftast er kallaður
raunsæi. Það hugtak er þó líklega
orðið of útvatnað til að hægt sé að
nota það til að skilgreina myndlist
þar sem brugðið er ljósi á ýmsa und-
arlega þætti í samfélagsgerðinni án
þess að þeir séu beinlínis sýnilegir.
Stíll Lilju er illústratífur, eða frá-
segjandi, og byggir á myndskreyt-
ingum. Stundum fer hún nærri tíma-
ritastílnum, myndskreytingum
ástarsagnanna, en er þó ávallt
snöggtum fjarlægari og tæknilega
snarpari en meistarar slíkrar listar.
Allsterkur munur er milli dökkra og
ljósra tóna líkt og í málverkum
gömlu barokkmálaranna. Hjá Lilju
eru allir að fást við ullarvinnu,
spinna og pijóna, og heklaðar blúnd-
ur fylgja baðstofusamneytinu eins
og köngulóarvefir. Reyndar bendir
Ljósmynd/Halldór Bjöm
Ein af myndum Lilju Kristjáns-
dóttur á sýningunni í Bflar & list
við Vegamótastíg.
margt til þess að prjónaskapurinn
lúti svipuðum flærðarlögmálum í list
hennar og hann gerir í verkum
fransk-ameríska myndhöggvai-ans
Louise Bourgeois.
Kynferðislegar tilvísanir vaða
hvarvetna uppi í myndum Lilju líkt
og prjónastofan sé hálfgert heimilis-
rekið lastabæli. Sumar myndir henn-
ar virðast býsna nærgöngular þótt
aðrar búi yfir góðlátlegu gríni. Sum-
ar þeirra eru þó býsna alvarlegar
ádeilur á almenna kynhegðun til
sveita, þótt ef til vill megi heimfæra
sögusviðið víðar. Tæknin er prýðileg
og virðist henta vel frásagnarandan-
um sem hverfist um smekkleysi,
fánýti, flærð og losta. Hvernig Lilja
hyggst þróa þetta merkilega þema
væri gaman að vita, en greinilega
hefur hún hitt í mark, það sýna allir
rauðu punktarnir.
Halldór Björn Runólfsson
Þrír hlutu styrk úr
Hlj ómdiskasj óði
Á AÐALFUNDI Félags íslenskra
tónlistarmanna 25. apríl sl. voru
afhentir styrkir úr Hljómdiska-
sjóði félagsins. Að þessu sinni
hlutu styrk, EÞOS kvartettinn til
útgáfu á tvöföldum geisladiski með
íslenskri tónlist fyrir strengja-
kvartett, Peter Máté píanóleikari
til útgáfu á íslenskri píanótónlist
og Pétur Jónasson gítarleikari
einnig fyrir einleiksdisk með ís-
lenskri tónlist.
Morgunblaðið/Jim Smart
Margrét Bóasdóttir, formaður FÍT, Peter Maté, Guðmundur Krist-
mundsson, Greta Guðnadóttir og Auður Hafsteinsdóttir. Þegar myndin
var tekin voru fjarverandi Bryndís H. Gylfadóttir og Pétur Jónasson.
Nýjar bækur
• „ALCOHOLICS Anonymous in
Iceland. From Marginality to Main-
stream Culture“eftir Hildigunni Ól-
afsdóttur.
í ritinu er fjallað um AA-samtökin
og hvemig þau hafa aðlagast íslensku
samfélagi. Höfundur byggir á ára-
löngum rannsóknum sínum á AA-
samtökunum sem fjölþjóðahreyfingu.
I rannsókninni koma fram nokkur
atriði sem eru einkennandi fyrir AA á
íslandi. í íyrsta lagi hversu útbreidd
samtökin eru, í öðru lagi sú stað-
reynd að nánast allir sem koma í
samtökin gera það eftir að hafa farið í
meðferð, í þriðja lagi hvemig smæð
samfélagsins nánast útilokar að fé-
lagamir geti haldið hlutverkum sín-
um í samfélaginu aðgreindum frá
þátttöku sinni í AA og í fjórða lagi að
andiegi þátturinn er með kristilegra
ívafi í túlkun flestra íslenskra AA-
félaga en þekkist annars staðar.
Rannsókn höfundar sýnir að mikill
breytileiki er í túlkun á AA og blæ-
brigðamunur á starfinu á milli landa
og innan svæða.
Hildigunnur Ólafsdóttir er yfir-
félagsfræðingur á geðdeild Land-
spítalans. Hún hefur starfað við
rannsóknir á sviði áfengismála og af-
brotafræði.
Utgefandi er Háskólaútgáfan.
Bókin er276 bls. kilja. Verð2.590 kr.
Háskólaútgáfan sér um dreifíngu.
Sæt lítil mús í fjölskyldufaðmi
KVIKMYNDIR
Stjörnubíó ug
L a u g a r á s b í ó
STUART LITLI ★ ★%
Leikstjóri: Rob Minkoff. Handrit:
Gregory J. brooker eftir sögu E.B.
White. Leikarar: Geena Davis,
Hugh Laurie og Jonathan Lipnicki.
Isl. leikraddir: Bergur Ingólfsson,
Guðfinna Rúnarsdóttir, Gunnar
Hansson, Sigurður Jökull Tómas-
son og Hjálmar Hjálmarsson.
Colombia Pictures 1999.
HERRA og frú Kríli ætla að ætt-
leiða lítinn dreng og er sonur þeirra
Georg mjög spenntur yfir því. Mús-
in Stuart sem stödd er á munaðar-
leysingjahælinu heillar hjónin upp
úr skónum og þau ættleiða hann í
staðinn. Af einhverjum völdum er
Georg ekki ánægður að eignast mús
sem bróður, en lærir að sætta sig
við það, en kötturinn Snjóber er alls
ekki ánægður með að eitthvert mús-
arkvikyndi sé háttsettari en hann á
heimilinu.
Þannig hefst þessi kvikmynd sem
er byggð á bók eftir E.B. White sem
öll bandarísk börn þekkja. Sagan er
ósköp sæt (og amerísk) og boðskap-
ur hennar er hversu gott er að eiga
fjölskyldu, og að það skipti ekki
máli þótt innan hennar séum við
ekki öll eins.
I handritinu er ekki nægilega
unnið í því að börnin geti lifað sig
inn í myndina út frá drengnum, til-
finningum hans og upplifun. Þannig
skipa samskipti hjónanna við mús-
ina stóran sess, auk ýmissa vand-
ræða músarinnar við að aðlaða sig
nýja heimilinu, í stað þess að leggja
áherslu á hvernig músinni tekst að
vinna vináttu drengsins. Það vantar
líka skemmtileg atriði til að festa
þessa vináttu og væntumþykju í
sessi, og fá þannig samkennd áhorf-
endanna, svo þeir geti lifað sig inn í
það sem eftir kemur. I þessu tilviki
hefðu atriðin sem rúlla undir
kreditlistanum í lok myndarinnar,
þar sem Stuart og Georg eru að fífl-
ast saman, komið að góðu gagni.
Börn í dag eru góðu vön og gera
kröfur. Þau sætta sig ekki við að
músin sé bara sæt, þau vilja inni-
hald og skemmtun. Hvort sem um
hasar eða blíðari sögu er að ræða.
Hlutina þarf að gera almennilega og
hana nú!
Það vantar hins vegar ekki að allt
útlit myndarinnar er frábært. Sviðs-
mynd og búningar minna á barna-
myndir sjöunda áratugarins sem
reyndar passar mjög vel við þessa
sögu og boðskap hennar. Tækni-
brellurnar eru frábærar og með því
skemmtilegra sem maður hefur séð.
Sérstaklega er músin Stuart svo
sæt og rosalega raunveruleg. Kett-
irnir, sem eru alvörukettfr sem unn-
ið er með í tölvu eftir á, eru býsna
góðir og sérstaklega fyndnir.
Islenska talsetningin er alveg
ágæt, en það vantar einhvern kraft í
hana. Eg get vel ímyndað mér að
þannig hafi bandaríska útgáfan líka
verið, það væri í stíl við leikstíl
sjöunda áratugarins.
Þessi mynd er ágætisskemmtun
fyrir fjölskylduna. Það er samt ekk-
ert einstakt við hana og það sem
vantar eru einhverjir örlitlir töfrai'
til að gera gæfumuninn.
Hildur Loftsdóttir
||3 O t::í

mHl: jkBBl w \ ‘
ésjk nL I m
ét ?•• ' 'yfl r m ■
W ’ m w&íjr i
mi -• • «§ ■i \ A - J p;. t". M P' ’ Tsj Wt.
R KV • . ’• •;: tm
-i
jáE E -3 ML Jm
Árnesingakórinn
Arnesingakórinn í Ymi
ÁRNESINGAKÓRINN í Reykjavík heldur sýna ár-
legu vortónleika í tónlistarhúsinu Ymi við Skógar-
hlíð á morgun, laugardaginn kl. 17.
Kórinn flytur m.a. vinsæl dægurlög, negrasálma,
lög eftir Sigfús Einarsson, Jón Ásgeirsson og Geor-
ge Gershwin og syrpu úr Meyjarskemmunni eftir
Franz Schubert. Einsöngvarar með kórnum eru
Árni Sighvatsson og Þorsteinn Þorsteinsson, undir-
leik annast Richard Simm og stjórnandi er Sigurður
Bragason.
Ragnheiður Jóns-
dóttir í óvissuferð
á veggnum
RAGNHEIÐUR Jónsdóttir er
sjötti og síðasti listamaðurinn sem
tekur þátt í sýningarverkefni Veg
(gir) á vegg miðrýmis Kjarvals-
staða. Hún tók við veggnum af
Gunnar Erni í gær og við það tæki-
færi gaf listamaðurinn út eftirfar-
andi yfirlýsingu: „Vegleysur...
Þetta verður ein af þessum
óvissuferðum - ég veit ekkert hvað
morgundagurinn ber í skauti sér.
Þannig upplifi ég oft tilfinninguna
að byrja á nýju verkefni.
Ég hugsa mér að feta hina
ÓPERUSTÚDÍÓ Austurlands
gengst fyrir styrktartónleikum
vegna hátíðarinnar Bjartar nætur
sem haldin verður í júní. Fyrstu tón-
leikarnir verða í Hafnarkirkju á
Hornafirði í kvöld, föstudagskvöld,
kl. 20; þá í Djúpavogskirkju á morg-
un, laugardag, kl. 13; í Stöðvarfjarð-
arkirkju sama dag kl. 16 og í Egils-
órannsakanlegu vegi hugarflugsins
- um firnindi - veg-leysur. Þar eru
klettar - klungur - urð og grjót.
Ferðin hefst þarna í suðvestur-
horninu (50 cm frá gólfi). Takmar-
kið er að komast um þessar veg-
leysur - alls 350.000 cm2 - og ná til
ákvörðunarstaðar á norðaustur-
horninu (50 cm frá lofti) fyrir 18.
maí anno 2000.
Nestið er fátæklegt; nokkrir
pakkar af viðarkolum - rauðvíns-
flaska (tóm) - ónýtu sokkarnir
mínir - strokleður."
staðakirkju kl. 20. Sunnudaginn 30.
apríl í Seyðisfjarðarkirkj u kl. 13 og
kl. 17 í Miklagarði, Vopnafirði.
Félagar úr Óperustúdíói Austur-
lands flytja aríur, dúetta og kóra úr
þekktum óperum, s.s. Rakaranum
frá Sevilla, La Traviata, II Trova-
tore, Rigoletto og Carmen.
Stjórnandi er Keith Reed.
Fyrirlestr-
ar og nám-
skeið í LHÍ
FINNSKI myndlistarmaður-
inn Lauri Antilla Antilla flyt-
ur fyrirlestur á ensku í dag,
föstudag, kl. 12.30 er hann
nefnir „Space- time art“, þar
sem hann fjallar m.a. um sýn-
ingu, sem hann tekur þátt í
ásamt öðrum finnskum lista-
mönnum í Nýlistasafninu, og
tengsl milli listar og vísinda.
Einnig mun hann segja frá
deild sem hann sér um við
Akademíuna í Helsinki þar
sem sérstök áhersla er lögð á
umfjöllun um tíma og rými.
Fyrirlesturinn verður á Laug-
arnesvegi 91, stofu 24.
Námskeið
Gunnlaugur St. Gíslason
myndlistarmaður kennir
vatnslitamálun „Skissugerð
úti og inni“. Kennd verður
meðferð vatnslita og vatns-
litapappírs, reynt að ná fram
gagnsæi og tærleika litanna.
Farið verður í myndbyggingu
og formfræði.
Kennt verður í Listahá-
skóla Islands, stofu 212, Skip-
holti 1. Inngangur B. Kennsla
hefst mánudaginn 22. maí.
Styrktartónleikar
á Austurlandi