Morgunblaðið - 28.04.2000, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 2000 39
List í sendiráðum
MYNDLIST
Sendiráö
Kandaríkjanna
MYNDVERK
AMERÍSKIR
MYNDLISTARMENN
Opið á tímum sendiráðsins fyrir
þá sem eiga erindi í húsið.
FYRIR skömmu var mér sem
fleiri listiýnum og frammámönnum í
listum sem þjóðfélagsgeiranum
stefnt á sérstaka móttöku í sendiráði
Bandaríkjanna, og var tilgangurinn
að kynna verkefni sem nefnist; List í
sendiráðum. Jafnframt að bjóða einn
listamannanna sem nú eiga verk á
veggjum sendiráðsins, málarann
Mary Heebner velkominn. Þótt
þetta sé lokuð sýning og einungis
ætluð þeim sem eiga erindi á sendi-
ráðið þykir mér rétt og skylt að fara
um hana og framkvæmdina í heild
nokkrum orðum, um að ræða afar
mikilsverða starfsemi og mjög til eft-
irbreytni. Hér er farið skipulega og
markvisst að hlutunum eins og má
vera von og vísa þá slyngasta þjóðfé-
lag markaðssetningar á sviði list-
menningar í heimi hér stendur að
verki. Bandaríkjamenn eru óþreyt-
andi að kynna menningu sína og
færa út landhelgi hennar, jafnframt
halda utan um eigin landhelgi sem
þeir gera öllum betur. Árangurinn
Mary Heebner: Pangea: Vúlkan, þurr lit-
arefni og bindiefni, akryl á óstrekktan
striga, 1997.182.9 x 127 sm.
geta menn séð í hverri einustu stór-
borg í landinu, en söfnin keppast um
að viða að sér úrvali innlendrar sem
erlendrar heimslistar, engin innan-
sveitarannáll hér.
Eins og segir í handhægri og upp-
lýsandi sýningarskrá sem frammi
liggur; er þetta frumkvæði til al-
mannatengsla, sem fór rólega af stað
árið 1964, hefur þróast í margbrotna
Réttað yfir
bæjarfélagi
KVIKMYIVDIR
Háskúlabfó
FELLUR MJÖLL í
SEDRUSSKÓGI
„SNOW FALLING ON
CEDARS" ★★>/2
Leikstjóri: Scott Hicks. Handrit:
Hicks og Ron Bass eftir bók David
Guthersons. Tónlist: James Newton
Howard. Aðalhlutverk: Ethan
Hawke, Youki Kudoh, Rick Yune,
Max von Sydow, James Cromwell,
James Rebborn og Richard Jenk-
ins. 1999.
FELLUR mjöll í sedrusskógi,
sem ástralski leikstjórinn Scott
Hicks hefur kvikmyndað eftir
þekktri sögu David Guthersons, er
lýsing á litlu bandarísku sjávarþorpi
þar sem búa innflytjendur af nor-
rænum uppruna, sem bera nöfn eins
og Gudmundson, ásamt nýlegri inn-
flytjendum af japönskum ættum,
sem reyna með dugnaði að skapa sér
nýtt líf. Samskiptin milli þessara
ólíku kynstofna einkennast af vin-
skap og virðingu á yfírborðinu en
sumstaðar undir niðri krauma for-
dómar og jafnvel hatur sem kemur
berlega í ljós þegar einn af hvítu
mönnunum finnst látinn um borð í
trillu sinni og böndin berast að ung-
um Japana. Fjölskyldur þeirra, þ. e.
faðir annars og móðir hins, áttu í
deilum og svo virðist sem gamalt
vandræðamál hafi þróast með óskap-
legum hætti.
Ur aðstæðum þessum gerir Scott
Hicks réttardrama þar sem lítið
mannlegt samfélag, kannski heimur-
inn í hnotskurn, er fyrir rétti. At-
burðirnir verða nokkrum árum eftir
síðari heimsstyrjöldina en myndin
gerist mikið í fortíðinni því Hick
púslar henni saman úr mörgum ólík-
um brotum þar til eftir stendur lýs-
ing á litlu bæjarfélagi í tvo áratugi.
Innan í brotum þessum rúmast leyni-
leg ástarsaga á milli ungs drengs og
japanskrar stúlku, örlög japönsku
innflytjendanna í síðari heimsstyrj-
öldinni, sem fluttir voru í risastórar
fangabúðir, og síðari heimsstyrjöldin
þar sem aðalpersónur sögunnar
börðust fyrir þjóð sína.
Hicks klippir út úr þessu heilmikla
ástar- og örlagasögu svo ekki sé
minnst á glæpasögu því límið í mynd-
inni eru réttarhöldin þar sem ekki
síst fortíð bæjaifélagsins er rifjuð
upp. Helsti gallinn við úrvinnslu
Hicks (Shine) er að hann mjólkar
melódramað þurrt úr hverju einasta
atriðið og í stað þess að leyfa áhorf-
andanum að gerast þátttakandi og
lifa sig inn í atburðina á sínum eigin
forsendum fær hann slíka leiðsögn
frá Hicks að hann missir að nokkru
áhugann. Minnstu smáatriði eru
dramatíseruð fram úr öllu hófi með
tónlist og myndatöku þegar betra
hefði verið að segja frá á lágstemmd-
um nótum því sagan er þessleg að
hún krefst ákveðinnar varfærni og
hófstillingar. Hicks virðist halda að
hún geti ekki staðið undir sér og lyft-
ir undir dramað öllum stundum og
verður illu heilli þreytandi sem leik-
stjóri annars mjög forvitnilegrar
myndar.
Sumar persónumar eru heldur
ekki nægilega skýrar. Ethan Hawke
er í hlutverki blaðamannsins Isma-
els, sem ungur átti í ástarsambandi
við japanska stúlku og virðist ekki
hafa jafnað sig á því en það er þó eitt-
hvað sem við verðum mjög að geta
okkur til um. Ástæðan fyrir því að
hann hagar sér eins og hann gerir
(geymir ákveðna vitneskju með sér)
er heldur óskýr; hvað er hann að
hugsa og hvers vegna? Aðrar eru
betur gerðar frá hendi handritshöf-
undanna eins og lögfræðingurinn,
sem Max von Sydow leikur frábær-
lega; það hefði mátt gera heila mynd
um hann.
Sagan fjallar um kynþáttafordóma
og jafnvel hatur og um ást í meinum
og áhrifin sem glötuð ást getur haft á
menn og hún gerir ýmislegt vel; um-
hverfi allt er stórkostlega fallegt og
myndatakan góð, leikurinn að mestu
með ágætum og kjarni sögunnar skín
í gegn. Með talsvert meiri hófstill-
ingu hefði ugglaust mátt gera betur.
Arnaldur Indriðason
áætlun sem heldur utan um
og stendur fyrir sýningum
á meira en 3500 uppruna-
legum verkum, sem fengin
eru að láni til sýninga á op-
inberum svæðum á heimil-
um sendiherra og hjá
bandarískum sendinefnd-
um um allan heim. Sérstak-
lega skal vísað til þess, að
sýningar LIS draga upp
mynd af fjölbreytileika og
einstaklingseðli tjáningar
sem bandarískir listamenn
hafa frelsi til að koma á
framfæri eins og þar stend-
ur orðrétt. Hér er þannig
um skipulagða miðlun
bandarískrar listar að
ræða, en ekki neina ein-
stefnu né áróður afrnark-
aðra stílbrota. Það kennir
þannig margra grasa, en
um meiri fjölbreytni og
víðsýni að ræða en t.d. á ís-
lenzkum sendiráðum sem
ég hef komið í, svo tekið sé
nærtækasta dæmið. Á
veggjum sendiráðsins gat
þannig að líta myndir listamanna
sem maðm- hafði ekki hugmynd um
að væru til, en eru þó mjög vel
þekktir bógar í heimaríkjum sínum
innan Bandaríkjanna, jafnvel heims-
borginni New York. Og í bæklingi
sem frammi liggur sér maður að
myndverk eftir heimskunna núlista-
menn rata einnig á veggi sendiráð-
anna. Vildu menn svo grennslast
betur fyrir um verkefnið, þá voru
þarna tvær tölvur og heimaslóðin;
www.state.gov,/artinembassyes, þar
sem gat að líta sýningarskrár frá
hverju landi og tengla í sendiráð,
lánveitendur, listamenn, sýningar-
sali og söfn. Þetta er sem sagt öllum
opið forvitnum og áhugasömum til
nánari kynningar, ekkert leynimakk
né pukur hér, hver maður hefur fullt
frelsi til að mynda sér skoðanir, velja
og hafna. Og eins og Gwen Beriin
sem er í fyrirsvari fyrir LIS segir í
lokaorðum kynningar; Verkefnið -
List í sendiráðum er stolt af því að
vera í fararbroddi þessa alheims-
verkefnis, sem heldur á lofti lista-
frekum bandarísku þjóðarinnar. Ég
vona að upplifun þín hafi verið eftir-
minnileg og uppfræðandi.
Bragi Ásgeirsson
Eitt verka Guðmundar Björgvinssonar í Galleríi Reykjavík.
Sýning á acrylmyndum
GUÐMUNDUR Björgvinsson
myndlistamaður opnar 34. mynd-
listarsýningu sína í Galleríi Reykja-
vík, Skólavörðustíg 16, á laugardag
kl. 16.
Að þessu sinni sýnir Guðmundur
eingöngu acrylinálverk, öll máluð á
síðastliðnum vetri. Hann nam
myndlist við University of Redlands
í Kaliforníu. Hann hefúr hefur sýnt
viða, meðal annars haldið þrjár
stórar einkasýningar á Kjarvals-
stöðum, í Norræna húsinu, Riggs
galleries í Kaliforníu, Galleri
Magstræde 18, í Kaupmannahöfn
og viðar. Guðmundur hefur tekið
þátt í fjölmörgum samsýningum
hérlendis og erlendis.
Sýningin stendur til 14. maí og er
opin virka daga frá 10-18, laugar-
daga frá 11-16 og sunnudaga 14
-17.
Hlynur Hallsson sýnir
í Kaupmannahöfn
NU stendur yfir sýning Hlyns Halls-
sonar, „Bláljós - Blaulicht - Bluel-
ight - Blalys“, í sýningarrýminu
„Window space“ í Kaupmannahöfn.
í fréttatilkynningu segir: „Hlynur
vinnur gjarnan með inngrip í
ákveðnar aðstæður í verkum sínum.
Eins og í verkinu „Opnir gluggar“
(1997) þar sem það eina sem hann
gerði var að opna gluggann og skrifa
stuttan texta um tilgang þess að
opna gluggana. Eða í verkinu „Heit-
ur pottur“ frá 1995 þar sem sett var
upp laug með heitu vatni á gangstétt
fjölfarinnar umferðargötu í Hanno-
ver og gestum boðið að baða sig og
spjalla saman. í verkinu „Viðtal“
einnig frá 1995 tók hann viðtöl við
sýningargesti Kunstnerens Hus í
Osló á íslensku án þess að viðmæl-
endumir skildu tungumálið eða
hann þeirra tungumál. Og í verkinu
„Dagbók“ frá þessu ári í sýngarröð-
inni „Veg(g)ir“ á Kjarvalsstöðum
skrifaði hann Dagbókina sína á
vegginn þannig að sýningargestir
gátu lesið hvað hafði á daga hans
drifið og um leið orðið hluti af dag-
bókinni.
í verkinu fyrir „Window space“
hefur Hlynur komið fyrir bláu lög-
regluljósi sem snýst í sífellu en gest-
ir vita ekki hvað er búið að gerast
eða hvort það á eitthvað eftir að ger-
ast. En allt bendir til þess að danska
lögreglan tengist málinu nánar.“
Björg Ingadóttir hefur rekið sýn-
ingairýmið „Window space“ frá því í
október 1999 í kjallaraglugga í Peter
Skramsgade 16b í miðborg Kaup-
mannahafnar og er þetta fjórða sýn-
ingin á staðnum.
Sófi kr. 64.900 stgr
Sófaborð kr. 18.900 stgr
Áklaeði: blátt eða grænt
SUÐURLANDSBRAUT 22
SlMI 553 7100 & 553 6011