Morgunblaðið - 31.10.2000, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Reykjavíkurhöfn kaupir húseignir, lóð og hlutabréf af Stáltaki fyrir 373 milljónir króna
Morgunblaðið/Ásdís
Hluti athafnasvæðis Stáltaks við Rcykjavfkurhöfn, sem höfnin hefur nú keypt fyrir 323 milljónir króna, auk 50 milljóna króna hlutafjár til viðbótar í
Dráttarbrautum Reykjavíkur hf.
Efna á til sam-
keppni um nýt-
ingu svæðisins
Formaður hafnarstjórnar Reykjavíkur
telur möguleika á að bæði íbúðar- og at-
vinnuhúsnæði geti risið á athafnasvæði
Stáltaks, sem borgin hefur nú keypt.
Viðskiptin koma Stáltaki vel, sem átt
hefur í fjárhagsvanda.
Morgunblaðið/Kristinn
Árni Þór Sigurðsson, formaður hafnarsljórnar Reykjavíkur, og Lárus
Ásgeirsson, stjórnarformaður Stáltaks, kynntu samkomulagið um kaup
hafnarinnar á fasteignum og lóðum Stáltaks.
REYKJAVÍKURHÖFN og Stáltak
hf. hafa gert með sér samkomulag
um að höfnin kaupi húseignir og
lóðir Stáltaks við Ægisgarð og Mýr-
argötu fyrir 323 milljónir króna,
ásamt hlut Stáltaks í Dráttarbraut-
um Reykjavíkur hf. fyrir um 50
milljónir að nafnvirði. Fyrir átti
höfnin tæplega helming hluLtfjár í
því félagi. Stáltak mun flytja starf-
semi sína af svæðinu eftir tvö ár en
fram að þeim tíma leigja húsnæðið
og aðstöðuna af hafnaryfirvöldum.
Það var Stáltak sem átti frum-
kvæði að viðræðum við hafnar-
stjórn fyrir nokkrum vikum. Vegna
samkomulagsins samþykkti hafnar-
stjóm Reykjavíkur í gærmorgun að
fram fari hönnunarsamkeppni um
nýtingu svæðisins norðan Mýrar-
götu í framtíðinni, þar sem slippirn-
ir em nú. Árni Þór Sigurðsson, for-
maður hafnarstjómar, sagði á
fundi með blaðamönnum f gær að
til greina kæmi að hafa blandaða
byggð á svæðinu með bæði íbúðar-
og atvinnuhúsnæði, sem með land-
fyllingu gæti orðið 35-40 þúsund
fermetrar að flatarmáli. Síðar gæti
borgin selt byggingarrétt á svæð-
inu, að skipulagningu lokinni, og
fengið þar til baka kostnað sem
höfnin hefur lagt í svæðið.
„Það leikur enginn vafi á því að
svæðið er þýðingarmikið fyrir þró-
un borgarinnar og hafnarinnar á
næstu ámm og geysilega verð-
mætt. Meginhugsunin hjá okkur er
að tryggja yfirráð yfir þessu
svæði,“ sagði Ámi Þór en á næstu
ámm munu fjölmörg þróunar-
verkefni í gömlu höfninni eiga sér
stað. Áformað er að tónlistar- og
ráðstefnuhús rísi í Austurhöfninni,
á lóð Faxaskála, og í því sambandi
mun höfnin flytja hluta af sjávar-
útvegsþjónustunni úr Austurhöfn í
Vesturhöfn, sem kallar á frekari
land- og hafnargerð í Örfirisey.
Ámi Þór sagði að af þessum sök-
um væri mikilvægt að sú þróun sem
yrði á slippsvæðinu styddi við þró-
un Vesturhafnarinnar. Um leið yrði
gerð góð sátt við nánasta umhverfi,
þ.e. íbúðabyggðina í gamla Vestur-
bænum og miðborgarstarfsemina.
Leysir fjárliagsvanda Stáltaks
Að sögn Lárasar Ásgeirssonar,
stjórnarformanns Stáltaks, er sam-
komulagið í samræmi við stefnu
fyrirtækisins um að draga að hluta
úr skipaþjónustu á suðvesturhom-
inu, efla skipaþjónustuna á Akur-
eyri og leggja aukna áherslu á al-
menn verkefni í landi og verkefni
tengd stóriðju á íslandi og erlendis.
Lárus sagði við Morgunblaðið að
salan til Reykjavíkurhafnar kæmi
sér vel fyrir fyrirtækið, sem átt hef-
ur í fjárhagsvanda frá samruna
Stálsmiðjunnar, Slippstöðvarinnar
á Akureyri og Kælismiðjunnar
Frost í Stáltak fyrr á árinu. Frá
þeim tíma hefur endurskipulagning
á rekstrinum átt sér stað. Láms
sagði frekari sölu eigna ekki fyrir-
hugaða hjá fyrirtækinu.
Áætlaður söluhagnaður Stáltaks
í viðskiptunum við höfnina er um
300 milljónir króna. Eiginfjár-
hlutfall félagsins hækkar úr 21 í um
40% og bókfært innra virði hækkar
um 0,67 í rúmlega 1,4.
Lárus sagði að hagræðingarað-
gerðir í rekstri væru þegar farnar
að skila sér. Þannig hefði afkoman í
júlí og ágúst sl. verið jákvæð, sem
væri viðsnúningur frá síðasta ári.
Lárus sagði verkefnastöðu Stáltaks
góða um þessar mundir og útlit
næstu mánaða lofaði góðu.
í tilkynningu frá Stáltaki segir að
vegna breyttra áherslna í sjávar-
útvegi hér á landi hafi þörf fyrir
skipaþjónustu minnkað. Fyrirtækið
hyggst mæta framtíðarþörfum flot-
ans með starfseminni á Akureyri og
hugsanlega í samstarfi við önnur
skipaþjónustufyrirtæki á höfuð-
borgarsvæðinu.
Vegna samkomulagsins vom við-
skipti með bréf Stáltaks stöðvuð á
Verðbréfaþingi sl. föstudag, en
opnað fyrir þau að nýju í gær. Bréf-
in hækkuðu í verði um 73% en við-
skipti voru aðeins ein upp á 95 þús-
und krónur. Við lokun viðskipta var
gengið 0,55 á föstudag en fór í 0,95
með viðskiptunum í gær.
Nýr framkvæmdastjóri
Auk samkomulagsins við Reykja-
víkurhöfn í gær var tilkynnt um
ráðningu nýs framkvæmdastjóra
fyrirtækisins, sern tekur við í nóv-
ember. Sá er Ólafur Ililmar Sverr-
isson, viðskiptafræðingur að mennt
og bæjarstjóri í Stykkishólmi þar til
í fyrra að hann gerðist verkefna-
sljóri hjá Flugmálastjórn vegna
framkvæmda við Reykjavíkur-
flugvöll.
Ölafur Ililmar hefur áður gegnt
störfum sveitarstjóra í Grundar-
firði, verið bæjarritari í Kópavogi
og forstöðumaður hjá Áburðar-
verksmiðjunni. Hann er 41 árs að
aldri, kvæntur Ragnheiði Gunnars-
dóttur hjúkrunarfræðingi og eiga
þau þrjá syni.
Borgarfulltrúar Sjálfstæðisflokksins leggja fram tillögu í borgarstjórn
Borgin falli frá for-
kaupsrétti á félagslegum
eignaríbúðum
BORGARFULLTRÚAR Sjálf-
stæðisflokksins leggja fram tillögu
á borgarstjómarfundi næstkom-
andi fimmtudag þar sem lagt er til
að borgarstjórn Reykjavíkur sam-
þykki að falla frá forkaupsrétti að
öllum félagslegum eignaríbúðum í
Reykjavík, sem ekki lúta ákvæðum
um kaupskyldu.
I eins konar „búsetaQötrum"
í greinargerð með tillögunni seg-
ir að tilgangurinn með flutningi
hennar sé að skapa fólki, sem á fé-
lagslega eignaríbúð með áhvílandi
forkaupsrétti borgarinnar, mögu-
leika á að selja íbúðir sínar á frjáls-
um markaði.
„Vegna gríðarlegrar hækkunar á
íbúðarverði í Reykjavík undanfarin
misseri, svo og vegna þeirrar stað-
reyndar að með nýjum lögum er
ekki lengur unnt að skipta um fé-
lagslega eignaríbúð innan gamla
kerfisins, er óhætt að fullyrða að
mörg hundruð Reykvíkingar sem
búa við slíkar aðstæður séu í eins
konar „búsetafjötrum“,“ segir m.a.
í greinargerð tillögunnar.
Róttlætismál
„Við teljum að þetta sé réttlætis-
mál. Það er búið að breyta lögunum
frá því sem áður var. Það voru
rúmlega 4.000 íbúðir í kerfinu og
menn gátu skipt um íbúðir innan
kerfisins á sömu kjörum og þar
giltu en þegar kerfinu var lokað var
girt fyrir þetta. Fólk var alveg
bundið í sinni íbúð nema það vilji
láta innleysa hana en innlausnar-
verðið er mikið lægra en markaðs-
verð,“ segir Jóna Gróa Sigurðar-
dóttir, borgarfulltrúi og fyrsti
flutningsmaður tillögunnar.
í greinargerð benda borgarfull-
trúar Sjálfstæðisflokksins á að með
nýjum lögum um húsnæðismál frá
1998 hafi félagslega íbúðakerfinu
m.a. verið breytt í félagslegt lána-
kerfi og markmiðið skyldi vera að
auka sveigjanleika lánakerfisins. „í
1. mgr. IV. ákvæðis til bráðabirgða
í lögum um húsnæðismál nr. 44/
1998, „Sala og ráðstöfun eignar-
íbúða“, segir: „Eftir gildistöku laga
þessara getur eigandi félagslegrar
eignaríbúðar hvenær sem er, að
virtum ákvæðum um forkaupsrétt
sveitarfélaga, selt íbúð sína á al-
mennum markaði, greiði hann upp
skuld við framkvæmdaaðila og lán
sem veitt hafa verið af Bygginga-
sjóði verkamanna. Forkaupsréttur
sveitarfélaga skal aldrei vera lengri
en 30 ár frá útgáfu síðasta afsals
íbúðar. Sveitarstjórn er heimilt að
stytta þann tíma hvenær sem er.“
Samkvæmt þessu ákvæði getur
Reykjavíkurborg fallið frá for-
kaupsrétti sínum og leyst eigendur
félagslegra eignaríbúða í Reykjavík
undan kvöð um innlausn borgar-
innar á íbúðum sínum,“ segir í
greinargerðinni.
Milljóna kr. munur á
innlausnar- og markaðsverði
Borgarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins benda einnig á að munur
á innlausnar- og markaðsverði
þessara íbúða var reiknaður út fyr-
ir borgina fyrir tveimur árum. Þar
kom fram að markaðsverð þriggja
herbergja íbúðar var 2.355.000
hærra en innlausnarverð borgar-
innar. „Þessi munur er enn meiri í
dag. Hér er eitt dæmi um þá „bú-
setufjötra" sem menn geta lent í.
Einstæð móðir með tvo drengi
keypti þriggja herbergja félagslega
eignaríbúð fyrir 12 árum. Kaup-
verðið var kr. 3.558.000. Hún fékk
90% lán og þurfti því að greiða út
10% eða kr. 355.800. Nú eru dreng-
irnir orðnir stálpaðir og hún vill
bæta við einu herbergi. I júlí sl. lét
hún reikna út hjá Húsnæðisskrif-
stofu Reykjavíkurborgar innlausn-
arverð íbúðar sinnar. Þá kom í ljós
að hún á aðeins kr. 233.397 í íbúð-
inni skv. innlausnarverði. Hún hef-
ur alltaf staðið í skilum með
greiðslur af henni. Skv. reglum
Reykjavíkurborgar um beitingu
forkaupsréttar er eiganda félags-
legrar eignaríbúðar einungis heim-
ilt að selja hana hafi hann átt hana
samfellt í 25 ár. Afnám forkaups-
réttarins gerir það að verkum að
ofangreindur einstaklingur getur
selt íbúðina á almennum markaði
og keypt aðra íbúð sem getur hent-
að viðkomandi fjölskyldu," segir *
greinargerð.
Jóna Gróa Sigurðardóttir segir
að ómældur fjöldi fólks hafi átt í
miklum erfiðleikum vegna þessa
fyrirkomulags og nefndi hún annað
dæmi, af efnalitlum fuliorðnum
hjónum, sem hafa búið í fjögurra
herbergja íbúð á þriðju hæð í stiga-
húsi undanfarin 20 ár. Hjónin eru
bæði orðin fótafúin og vilja gjarnan
minnka við sig en geta það hins
vegar ekki við núverandi aðstæður
þar sem þau fengju varla tveggj8
herbergja íbúð á markaði fyrir
innlausnarverð íbúðarinnar.