Morgunblaðið - 14.12.2000, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913
288. TBL. 88. ÁKG.
FIMMTUDAGUR 14. DESEMBER 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Hörð
átöká
Gslzsl-
svæðinu
Jerúsalem. Reuters, AP.
AÐ MINNSTA kosti fimm Palest-
ínumenn, þar af fjórir lögreglumenn,
biðu bana í átökum við ísraelska her-
menn á svæðum Palestínumanna í
gær.
Palestínsku lögreglumennimir
féllu í sjö klukkustunda skotbardaga
á Gaza-svæðinu og íbúar svæðisins
lýstu honum sem einum af hörðustu
bardögunum frá því að átökin hófust
fyrir ellefu vikum.
ísraelskir hermenn skutu einnig
Palestínumann til bana fyrir utan
verslun hans í Hebron á Vesturbakk-
anum. Læknar sögðu að hann hefði
fengið þrjú skot í bringuna.
Islömsku samtökin Hamas sögðu
að maðurinn hefði verið í skæruliða-
hreyfingu þeirra og hermennimir
hefðu myrt hann að yfirlögðu ráði.
Að minnsta kosti 318 manns hafa
nú látið lífið í átökunum, þar af 280
Palestínumenn og ísraelskir arabar.
Þingið styður
lagabreytingu
Blóðsúthellingarnar í gær draga
úr líkunum á því að Ehud Barak, for-
sætisráðherra ísraels, takist að ná
friðarsamkomulagi við Palestínu-
menn fyrir kosningar til forsætisráð-
herraembættisins sem búist er við
innan tveggja mánaða. Barak varð
fyrir öðm áfalli í gær þegar þing
Israels lagði blessun sína yfir fram-
varp, sem myndi gera hægrimannin-
um Benjamin Netanyahu, fyrrver-
andi forsætisráðherra, kleift að bjóða
sig fram í forsætisráðherrakjörinu.
Þingið þarf að samþykkja framvarp-
ið þrisvar til viðbótar til að það verði
að lögum. 67 þingmenn af 120
greiddu atkvæði með frumvarpinu,
35 á móti og þrír sátu hjá.
Netanyahu er nú vinsælasti stjórn-
málamaður Israels ef marka má
skoðanakannanir. Samkvæmt nú-
gildandi lögum getur hann ekki boðið
sig fram til forsætisráðherraembætt-
isins þar sem hann á ekki sæti á
þinginu nema efnt verði tii þingkosn-
inga samhliða forsætisráðherrakjör-
inu.
A1 Gore ákveður að hætta baráttunni fyrir endurtalningu í Flórída
George W. Bush
á leið í Hvíta húsið
Washington. AP, Reuters.
AL GORE, varaforseti Bandaríkj-
anna og forsetaefni demókrata,
ákvað í gær að hætta baráttunni fyr-
ir endurtalningu atkvæða í Flórída
og greiða fyrir því að repúblikaninn
George W. Bush yrði lýstur 43. for-
seti Bandaríkjanna. Gore tók þessa
ákvörðun tólf klukkustundum eftir
að hæstiréttur Bandaríkjanna ákvað
með fimm atkvæðum gegn fjórum að
hafna frekari endurtalningu í Flór-
ída. Bush fær nú það erfiða verkefni
að sameina þjóðina eftir rúmlega
fimm vikna deilur demókrata og
repúblikana um úrslit kosninganna.
Gore hugðist flytja ávarp klukkan
tvö í nótt að íslenskum tíma og tveir
af helstu ráðgjöfum hans sögðu að
hann myndi tilkynna að hann hefði
dregið sig í hlé. „Baráttunni er lok-
ið,“ sagði annar ráðgjafanna eftir
fund með Gore. „Við erum hættir.“
Bush hugðist flytja ávarp klukkan
George W. Bush, ríkis- Demókratar í Tallahassee í Flórída mót-
stjóri Texas. mæla niðurstöðu kosninganna.
þrjú í nótt og ráðgjafar hans sögðu ar hafa valdið. Einn af helstu ráð-
að forgangsverkefni hans væri nú að gjöfum Bush sagði að hann vildi eiga
græða þau sár sem kosningadeilum- fund með Gore til að freista þess að
Reuters
Mikill mannfjöldi safnaðist saman 1 miðborg Belfast til að fagna Bill Clinton Bandaríkjaforseta í gær.
sætta demókrata og repúblikana.
William Daley, kosningastjóri vara-
forsetans, sagði að Gore hefði gefið
nefnd, sem hann skipaði til að berj-
ast fyrir endurtalningunni, fyrir-
mæli um að hætta störfum.
Gore hafði krafist endurtalningar í
Flórída í von um að vinna upp 537 at-
kvæða forystu Bush og hreppa þar
með 25 kjörmenn ríkisins, en þeir
ráða úrslitum í kosningunum. Að
kjörmönnum Flórída meðtöldum
fékk Bush alls 271 kjörmann, einum
fleiri en nauðsynlegt var, og Gore
267. Kjörmennimir koma saman á
mánudaginn kemur til þess að kjósa
næsta forseta formlega og atkvæði
þeirra verða talin 6. janúar.
Bush var í Texas í gær og hafði sig
lítið í frammi til að gera Gore kleift
að draga sig í hlé með reisn. Dick
Cheney, varaforsetaefni repúblik-
ana, var í Washington til að ræða
myndun næstu stjórnar við Dennis
Hastert, forseta fulltrúadeildar
þingsins, og fleiri þingmenn.
Blökkumenn boða
fjöldamótmæli
Hastert og fleiri forystumenn
repúblikana lögðu áherslu á nauðsyn
þess að sætta þjóðina eftir flokka-
drætti síðustu fimm vikna. Nokkrir
demókratar létu hins vegar í ljósi
gremju vegna niðurstöðu hæstarétt-
ar Bandaríkjanna. Demókratinn
Patrick Leahy, sem á sæti í laga-
nefnd öldungadeildarinnar, sagði að
meirihluti hæstaréttar hefði greitt
„dómstólnum þungt högg með
ákvörðunum sem margir Banda-
ríkjamenn telja pólitískar fremur en
lagalegar“.
Blökkumannaleiðtoginn Jesse
Jackson sagði að Gore ætti ekki að
játa sig sigraðan og krafðist rann-
sóknar á ásökunum um að þúsund-
um blökkumanna hefði verið meinað
að greiða atkvæði í Flórída. Hann
boðaði „friðsamleg fjöldamótmæli" í
borgum Bandaríkjanna á degi Mart-
ins Luthers Kings um miðjan janúar.
Harðlínumenn gagnrýna
friðarumleitanir Clintons
Belfast. AP, AFP.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti lauk viðræðum
við stjómmálaleiðtoga Norður-írlands í Belfast í
gær en fátt benti til þess að þær hefðu borið veru-
legan árangur. Harðlínumenn úr röðum mótmæl-
enda gagnrýndu friðaramleitanir forsetans þegar
hann heimsótti þinghúsið í Belfast og sökuðu hann
um að draga taum kaþólska minnihlutans.
Clinton ræddi við David Trimble, forsætisráð-
herra heimastjórnar Norður-írlands, Seamus
Mallon, æðsta ráðherra kaþólikka í stjórninni, og
Gerry Adams, leiðtoga Sinn Fein, stjómmála-
flokks írska lýðveldishersins (IRA). Hann átti
einnig fund með Tony Blair, forsætisráðherra
Bretlands.
Forsetinn lýsti því yfir eftir viðræðumar að
Bandaríkjamenn, Bretar og írar myndu herða
baráttuna gegn hermdarverkum.
Þingmenn stærsta flokks mótmælenda, UUP,
fögnuðu Clinton þegar hann kom í aðalsal þing-
hússins í Belfast. Þingmenn Lýðræðislega sam-
bandsflokksins (DUP), sem er andvígur friðar-
samningnum frá 1998, umkringdu hins vegar
forsetann og létu í Ijósi óánægju með friðarumleit-
anir hans.
Sakaður um að kynda
undir hermdarverkum
Tveir af helstu forystumönnum DUP, Nigel
Dodds og Ian Paisley, afhentu Clinton formlegt
mótmælabréf.
Cedric Wilson, einn af þingmönnum DUP,
kvaðst hafa sagt Clinton að hann hefði sýnt
hermdarverkamönnum linkind og visaði til þess að
200 liðsmönnum IRA hefur verið sleppt úr fang-
elsi og Sinn Fein fengið aðild að heimastjórninni
eins og kveðið er á um í friðarsamningnum.
„Hann varð frekar æstur og reiður," sagði Wil-
son. „Þegar hann gekk í burtu leit hann reiðilega
um öxl og sagði: „Þú ert þá að saka mig um að
kynda undir hermdarverkum." „vUveg rétt, herra
forseti," svaraði ég. Þannig lauk þessu. Engin
faðmlög, engir kossar.“
Talsmaður Clintons, P.J. Crowley, sagði að ekki
hefði verið búist við neinu tímamótasamkomulagi í
viðræðunum.
Gore hvetur þjóðina
til að sameinast
Ráðgjafar varaforsetans sögðu að
hann hygðist hringja í Bush, líklega
áður en hann flytti ræðuna. Trún-
aðarvinur Gore sagði að hann hygð-
ist hvetja Bandaríkjamenn til að
sameinast á bak við næsta forseta og
skora á demókrata og repúblikana
að vinna saman í þágu þjóðarinnar.
Gore hygðist ekki gagnrýna dómara
hæstaréttar en útskýra aftur á móti
hvers vegna hann hélt baráttunni
áfram í fimm vikur eftir kosningam-
ar og árétta að telja bæri sérhvert
atkvæði.
■ Rsður úrslitum/46
MORGUNBLAÐH) 14. DESEMBER 2000