Morgunblaðið - 14.12.2000, Blaðsíða 68

FIMMTUDAGUR 14. DESEMBER 2000
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Friðarvon
* Sveins Rúnars
í GREIN Sveins
Rúnars Haukssonar,
formanns félagsins ís-
land-Palestína, í Morg-
unblaðinu frá 8. des-
ember er fjallað í stuttu
máli um þann ófrið, sem
nú geisar fyrir botni
Miðjarðarhafs. Eins og
hans er vísa, er umfjöll-
unin hinn venjubundni
áróðm1 ofsafenginna
stuðningsmanna Palest-
ínumanna, þar sem stað-
reyndum er hnikað og
sannleikurinn troðinn í
svaðið fyrir málstaðinn.
Af mörgu er að taka, en
hér er aðeins rúm fyrir
örlitla umfjöllun um þá atburði, sem
nú eiga sér stað fyrir botni Miðjarð-
arhafs.
manna á síðustu miss-
erum. í Moskvu, fyrr á
þessu ári, lýsti Arafat
því yfir, að hann vildi fá
stóra hluta af land-
svæði ísraels, langt
umfram Vesturbakk-
ann og Gasa. Og hann
veit, að svo mikið fær
hann aldrei með friðar-
samningum, enda var
Óslóarsamningurinn í
huga hans aldrei annað
en lítilmótlegt bréf-
snifsi. Það sem Palest-
ínumenn vilja, bæði
liðsmenn Arafats og
stuðningsmenn Hamas,
er islamskt ríki á öllu
því svæði, sem ísrael ræður nú yfir,
eins og nær endalausar yfirlýsingar
þeirra gefa tUefni til að ætla.
Snorri
G. Bergsson
Palestínumenn teygja sig stutt
Sveinn segir, að ekki vanti sveigj-
anleika og friðarvilja Palestínu-
manna. Það er rangt. Þeir setja fram
kröfur og lýsa því yfir, að ef þeim
^erði ekki fylgt til hins ítrasta, verði
stríð og átök. Þetta er hvorki friðar-
vilji né heldur sveigjanleiki í samn-
ingum. í grein The New York Times
frá 27. júlí segir svo: „Þijár myndir á
forsíðu The Times segja söguna af
Camp David [samningaviðræðunum]:
Ehud Barak undrandi og óánægður,
Bill Clinton niðurbrotinn og Yasser
Arafat glottandi. Hvers vegna? Því
Arafat gaf ekkert eftír. En leiðtogi
ísraels, undir hvatningu forseta
Bandaríkjanna, gaf það mikið eftir að
, ^hann braut heit sín í kosningabarátt-
únni... Hann bauð Arafat næstum
því allan Vesturbakkann, þar á meðal
hinn mikilvæga Jórdan-dal... og
hann bauð það sem hefði verið óhugs-
andi fyrir ári, að gefa rQd Palestínu-
manna eftir hluta af Jerúsalem. Ekki
nóg, sagði Arafat." Hann vfil fá allan
pakkann, „ég er þannig maður, að ég
vil allt eða ekkert," eins og hann sagði
frá í viðtali nokkru síðar. Palestínu-
menn hafa nefnilega ekki, eins og
Sveinn heldur fram, sætt sig við
landamærin frá því fyrir 1967, það
sanna yfirlýsingar palestínskra ráða-
Nettof,
ELDHÚS - BAÐ - FATASKÁPAR
FATASKAPAR
á fínu verbi
ALLTAÐ 30% AFSLÁTTUR
riform
| HÁTÚNI6A (í húsn. Fðnix) SlMI: 552 4420
Friðarsamningarnir með
augum Palestmumanna
í mosku í Jóhannesarborg hélt
Yasser Arafat ræðu 10. maí 1994 um
friðarsamningana við ísrael, þar sem
Palestínumenn
Ef stríðsglæpir hafa
veríð framdir á
svæðinu fyrír botni
Miðjarðarhafs, segir
Snorrí G. Bergsson,
ber Arafat sjálfur
þar mesta ábyrgð.
hann hvattí til heilags stríðs, jihads,
gegn Israel. í ræðu hans, sem tekin
var upp, segir meðal annars: „Hið
heilaga stríð mun halda áfram. ...
Þessi samningur, sem ég tel ekki
mætari en þann samning sem spá-
maður okkar, Múhameð, gerði við
Kúraish ... En Múhameð samþykkti
slíkan samning og við samþykkjum
nú friðarboð þetta.“ Fyrir þá sem
ekki þekkja, gerði Múhameð friðar-
samning við íbúa Mekku, sem einkum
voru af Kúraish-ættinni, tíl tíu ára.
En þegar hann var orðinn nægjan-
lega sterkur, réðst hann á borgina og
kúgaði íbúana til að snúast til íslams
eða deyja ella. Með sama hætti sér
Arafat friðarsamninga við ísrael.
Þetta er hin langa friðarhönd Palest-
ínumanna.
Samkvæmt fréttum af fundi Ara-
fats með arabískum sendierindrekum
í Stokkhólmi 30. janúar 1996, greinir
hann frá væntíngum sínum af loka-
stígum friðarsamninga ísraela og
Palestínumanna: „Við, Palestínu-
menn, munum taka yfir allt landið,
Jólastemmning
í Míru
20% afsláttur af öiium
borðstofusettum og sófaborðum til jóla.
30% afsláttur af postuiíni
og glösum
Bæjarlind 6,
sími554 6300
www.mira.is
þar á meðal alla Jerúsalem," sagði
Arafat. „Við, í PLO, munum nú beina
öllum kröftum okkar að því að kljúfa
ísrael sálfræðilega í tvo flokka. [Við
munum] ... gjöreyða Ísraelsríki og
stofna hreint rfld Palestínumanna.
Við munum gera ísraelum lífið óbæri-
legt með sálfræðilegu stríði og
sprengingu í fólksfjölda: Gyðingar
munu ekki vilja búa meðal okkar,
Araba.“ En hefur Arafat ekki skipt
um skoðun síðan? Nei. Yfirlýsingar
hans í íjölmiðlum, allt fram á okkar
dag, bera þess merki, en þar er af
nógu að taka. En hvers vegna skrifaði
Arafat þá undir friðarsamninga við
ísrael? Hann svaraði því sjálfur í við-
tali í egypska sjónvarpinu: „Þegar
Múhameð gerði Khudaibiya samning-
inn [við Mekkubúa] samþykktí hann
að fjarlægja títilinn „sendiboði Allah“
úr samningnum. Omar bin Khatib og
félagar hans töluðu þá um „samning
hinnaveikari"... Friðarsamningamir
sem við gerðum eru „samningur
hinna veikari" ... Við munum heiðra
samninga á sama hátt og Múhameð
spámaður og Saladín gerðu við samn-
inga sem þeir undirrituðu." Og báðir
sviku við fyrsta tækifæri og gripu til
vopna. Eins gera Palestínumenn nú.
„Al-Aqsa uppreisnin"
Nú á haustdögum 2000 hefur geng-
ið yfir uppreisn yfirvalda palestínsku
heimastjórnarsvæðanna í því skyni að
knýja Israelsmenn til að láta eftír
þeim allar þær kröfur, sem fram eru
bomar. Óeirðimar hafa verið settar
þannig fram í fjölmiðlum, að þeir
væra skyndileg fjöldauppreisn til að
mótmæla heimsókn hóps ísraelskra
þingmanna til mesta helgistaðar Gyð-
inga, Musterishæðarinnar. En stað-
reyndin er sú, að þetta ofbeldi Palest-
ínumanna var fyrirfram skipulagt.
Heimsóknin hafði verið samþykkt
daginn áður af þar til bæram yfir-
manni palestínsku öryggisveitanna,
Jibril Rajoub, sem sagði, að heim-
sóknin myndi ekki hafa neinar afleið-
ingar. En næst áttí sér stað stórsko-
taárás grjótkastara á fyrirbiðjendur
Gyðinga við „Grátmúrinn", skipulögð
af Tanzim-árásarsveitum Fatah-
hreyfingar Arafats. Evrópskir sjón-
varpsmenn náðu jafnvel myndum af
Tanzim-mönnum útdeila
molotov-kokkteflum tfl palestínskra
unglinga, skipulagðra og þjálfaðra
hópa sem fómað er með skipulögðum
hætti á altari Arafats. En þeir vora
teknir fastir og myndir þeirra gerðar
upptækar. Myndir hafa þó náðst af
því, þegar lögreglumenn og Tanzim-
liðar skipulögðu framgöngu ungra
gijótkastara og tóku sér stöðu víg-
búnir að baki þeim. Framhaldið
þekkja allir.
Ef stríðsglæpir hafa verið framdir
á svæðinu fyrir botni Miðjarðarhafs,
ber Arafat sjálfur þar mesta ábyrgð.
En mikið hlýtur að vera erfitt fyrir þá
vopnabræður, Arafat og Svein Rúnar,
að þurfa að Ufa lífi sínu svo gegnsósa
af hatri, að staðreyndir faUa í valinn
ásamt þeim ungu píslarvottum, sem
fjölmörg arabaríki greiddu nýlega
fyrir tugi milljarða í skaðabætur.
Höfundur er sagnfræðingur.
Starfsmenntun
MJÖG ber að fagna
grein sem Ari Edwald,
framkvæmdastjóri
Samtaka atvinnulífs,
skrifar í Morgunblaðið
3. des. sl.
Loksins kemur fram
þungavigtarmaður sem
er umhugað um starfs-
menntun.
Hér er gerð tílraun
tö að svara Ara og
koma með álit í von um
að fleiri leggi orð í þessa
umræðu.
Kjarasamningar
kennara hemiU
Ari telur kjarasamn-
inga kennara hindra þróun starfs-
menntunar. Hann tögreinir dæmi
sem ekki hafa gengið upp núna ný-
verið í samskiptum bíla- og málmiðn-
aðargreina við Borgarholtsskóla. Því
tílgreinir Ari ekki það sem vel hefur
verið gert? Margir álíta að verknáms-
deUdir iðna hafi verið gott og þarft
skref í starfsmenntun, þær hafa nú
verið starfræktar í 20-30 ár, þær
elstu. Þegar þessum deUdum var
komið á fót var launakerfi kennara
svipað því sem það er nú og enginn
talaði þá um að ekki væri hægt að
brydda upp á nýju starfsnámi vegna
kjarasamninga kennara. Margir skól-
ar era að sérhæfa sig og þjónusta at-
vinnulíf eftir mætti. Tilgreina má
matvælagreinar í
Menntaskólanum í
Kópavogi sem era tfl
fyrirmyndar. í síðasta
heftí Islensks iðnaðar,
fréttabréfi 11. nóv.
2000, er sagt frá því að
íslenskir kjötiðnaðar-
menn hafi sópað að sér
verðlaunum í Dan-
mörku fyrr á árinu.
Á að árangnrs-
tengja laun
kennara?
Ari er með hugmynd-
ir um að árangurs-
tengja laun kennara
hér. Rök sækir hann
m.a. í rannsóknir bandarískra hag-
fræðinga þeirra Dales BaUous og
Michaels Podgurskys við Missouri-
háskóla. „Niðurstöður þeirra era að
það sé fremur hvernig kennurum er
greitt fyrir vinnu sína heldur en
hversu mfldð, sem ákvarðar gæði
kennara og árangur í skólastarfi."
Hagfræðingarnir benda líka á að
kennarasamtök í Bandaríkjunum
hafi ávallt staðið gegn árangursteng-
ingu launa. Þrátt fyrir það era
Bandaiíkjamenn með eitt besta
skólakerfi í heimi.
Islenskt þjóðfélag er mitt í miklum
breytingum. Skólar era að takast á
við það á sinn hátt og atvinnulíf á ann-
an hátt. Ný lög breyta mjög starfi
Hallgrfmur
Guðmundsson
Fjárfesting í
andajólanna
ÞAÐ er orðin hefð á
mörgum heimflum hér
á landi að setja upp
söfnunarbaukinn frá
Hjálparstarfi kirlq'unn-
ar á aðventu. Þetta er
einn af mörgum góðum
siðum sem tengjast
jólahaldi okkar íslend-
inga, siður sem byggist
á kjama jólaboðskapar-
ins, samúð og samhygð
með öðra fólki.
Enn á ný hefur
Hjálparstarf kirkjunn-
ar minnt á sig með því
að senda söfnunarbauk-
ana inn á hvert heimili.
Oft era það bömin okk-
ar sem era fúsust tíl að gefa, senni-
lega vegna þess að gUdi og gæði
jólanna höfða sterkast til þeirra.
Mig langar að hvetja okkur hin
sem eram fullorðin tíl að sinna þessu
ákalli Hjálparstarfs kirkjunnar fyrir
þessi jól sem mörg hin fyrri. Kannski
birtum við best hugarþel okkar og af-
stöðu tíl jólaboðskaparins ef við sýn-
um í verki að okkur er
annt um þurfandi.
Hjálparstarf kirkjunn-
ar er farvegur tU að láta
gott af okkur leiða. Þeir
peningar sem safnast
renna óskiptir til verk-
efna fyrir þurfandi,
bæði hér heima og er-
lendis.
Á sl. ári þegar góðær-
ið var í hámarki bárast
samt um 900 umsóknir
um aðstoð frá þurfandi
fólki hér innanlands.
Það er staðreynd að
töluverður hópur fólks
hér á landi þakkar mjög
þá aðstoð sem Hjálpar-
starf kirkjunnar veitir í samvinnu við
ReykjavíkurdeUd Rauða krossins.
Fé sem stendur undir þessari vel
Söfnun
Hjálparstarf
kirkjunnar, segír
Halldór
Reynisson
Halldór Reynisson, er
farvegur til að láta gott
af okkur leiða.
þegnu aðstoð kemur að langmestu
leyti við jólasöfnun Hjálparstarfsins,
auk þess sem ýmis fyrirtæki létta
einnig undir, einkum með framlagi í
matvöra. Þær krónur sem við setjum
í söfnunarbaukana renna líka tfl
margra verðugra verkefna í fjarlæg-
um löndum. Þar má nefna öflun
hreins vatns í Mósambík, hjálp við
stéttlausa á Indlandi, aðstoð við
menntun barna og verkefni kvenna.
Einnig má nefna heUbrigðismál, s.s.
alnæmisvamir, fræðslu um kynsjúk-
dóma, getnaðarvarnir og öryggi við
bamsburð. Á tímum framlegðar og
fjárfestinga nýtast krónumar okkar í
fátt betur en að leggja Hjálparstarfi
kirkjunnar lið við að þjálpa þurfandi
fólki. Það er fjárfesting í anda
jólanna. Ég óska ykkur gleðUegra og
gefandijóla.
Höfundur er prestur (Neskirkju (
Reykjavík.