Skírnir - 01.01.1874, Blaðsíða 17
BISMARCK 00 PÁFINN.
17
inu. LoÖvík fjórtándi Frakkakonungur sagði: „Jeg erríki8.“ Páfinn
segir:„Jeg er kirkjan." Og þótt hann segði: „Jeg er Kristur“, dyg&i
engum a8 rengja það. Einveldi páfa er fullkomið og ótakmarkað
með öllu. A8ur voru biskupar sjálfráðir um marga hluti; nú
mega þeir ekkert gjöra annað en þa8 sem hann skipar þeim.
Enginn biskup má láta kirkjuna þoka þverfótar fyrir veraldlegu
stjórnarvaldi. Á8ur gátu stjórnendur átt vi8 biskupa eina um
ýms mikils varSandi kirkjumál; vi8 þá var opt h%gt a8 rá8a,
Nú verður bver landstjórn allt a8 eiga vi8 páfa sjálfan, er til
kirkjumála kemur, og hann fer a8 óllu a8 sjálfs síns geSþótta.
Me8an hann rje8 löndum á Ítalíu, var8 hann opt a8 hliðra til
vi8 a8ra stjórnendur fyrir þá sök; nú er þa8 hapt af honura.
Á8ur var þa8 vandi þjó8höf8ingja, ab þeir gjörSu samning vi8
páfastólinn um megingreinir kirkjustjórnarlaga í ríki þeirra,
ef páfatrúarmenn áttu þar heiina. Nú má kalla loku skotiS
fyrir þa8; Rómahiskup má ekki heyra anna8 nefnt en sinn vilja.
J>a8 er því sýnilegt, a8 landstjórnin á ekki annars úrkosta en
fara sinna fer8a a8 fornspur8um páfa; a8 gegna honum væri
Ó8s manns æ8i og engum fært á vorum tímum; til þess yr8i
a8 færa allar vísindakenningar, alla lagasetning og fjelagsskipun
vorra tíma í samt lag og á miSöldunum, fyrir mörg hundruS
árum; því ah um allt þetta er fariS formælingarorSum í Syllabus,
páfabrjefi einu 1864. — þetta var nú um þa8, hvernig páfa-
stóllinn horfir vi8 veraldlegri stjórn í hverju landi, þar sem nokkrir
e8a allir þegnar eru kaþólskir. En nú er eptir a8 minnast á,
hvernig hann horfir vi8 trú og kirkjustjórn prótestanta, síban
óskeikunarkenningin var lögleidd. J>a8 er auðsætt, a8 þar á
milli, á milli kirknanna, prótestanta og kaþólskunnar, er nú
miklu meira djúp staSfest en á8ur var. í kirkju prótestanta er
guSsorS æSstu lög; í hinni kirkjunni eru þa8 orb páfa; gu8s-
or8 kemur þar á eptir. Hinn alvaldi páfi herst af öllu megni
gegn hvers konar framförum; öllu rannsóknarfrelsi formælir
hann. Kenning prótestanta fer í gagnstæSa átt, eins og allir
vita. þrem árum á8ur, en óskeikunarkenningin var lögleidd,
heimtaði páfi í einu brjefi sinu, a8 kirkja prótestanta gengi
Skirnir 1871.
2