Skírnir - 01.01.1874, Síða 39
39
England.
það er ekki ófyrirsynju, aÖ Bretar kalla land sitt „gamla
England", a8 sinu leyti líkt og vjer íslendingar nefnum eyju vora
„eldgömlu Isafold" og J>ar fram, eptir götunum; Reyndar er
þaí ekki svo aS skilja, aS England hafi aldur umfram önnur
lönd; en þaö er einhver öldungssvipur yfir því, virðulegur
og þróttmannlegur, einhverskonar fullorðinsbragnr á stjórnar-
fari og þjóílifi landsbúa, er aSrar þjóbir mega öfunda þá af.
þar situr jafnan allt í stöSugum skorÖum, hver ósköp sem á
ganga annarstaöar, og þaÖ á næstu grösum. Og þó gengur þjóðin i
fiokka í stjórnarefnum, eigi síöur en annarstaöar, og ekki er,
þessum ðokkum miður hugað um að ríöa hvor annan ofan, en
annarstaöar brennur viö, enda cr slíkt í sjáltu sjer ekki annað,
en vottur um eölilegt fjör og táp í hverri þjóö sem er, og
jafnvel eitt af skilyrðunum fyrir góöum þrifum og rösklegum
framförum hennar. En sá er munurinn, að þar sem öðrum þjóð-
um mörgum er svo gjarnt til að hlaupa í jötunmóð og hætta
landi og lýð í tvísýnu, jafnvel fyrir vafasarnar stjórnfræðiskenn-
ingar, liggur slíkt aldrei nærri um Englendinga. Lotning fyrir
lögum og landstjórn er svo rík í huga þjóðarinnar, að sú sveitin,
sem undir verður í stjórnarbaráttunni i hvert skipti, horfir með
jafnmikilli hlýðni og auðsveipni á, að mótgöngumenn sínir skipi
stjórnarsætin, eins og væru það flokksmenn hennar. Atferli þess
flokksins, sem ráðin hefir í hvort skipti, er líka ólíkt því, sem
títt er í öðrum löndum mörgum. þar er siðurinn víða sá, að
nýja stjórnin herðir sig sem mest hún má að brjóta niður það
sem hin, er á undan var, úr mótgönguflokknum, hefir byggt. Á
Englandi má þar á móti kalla, aö stjórnmálaflokkana skilji
varla annað á, en að annar vilji fara harðara á framfaraleiö-
inni en hinn. Landinu er i rauninni ætíÖ vel stjórnað, hvor
flokkurinn sem ofaná er. Enda eru framfarir fárra þjóða svo
jafnar og stöðugar eins og Breta. Og þótt Macaulay kunni að
hafa rjett að mæla, er hann eignar hinar miklu framfarir þjóðar
sinnar því, að henni er svo tamt að níða sjálfa sig og er aldrei