Skírnir - 01.01.1874, Side 75

HINRIK FIMMTI. NÝ BRÁÐABIRQÐASTJÓRN.
75
þess aS fá slikri fyrirætlnn í hel komiS. þar var þá aS ráði
gjört meS þeim fjelögum, aS setja enn yfir iandiS bráSabirgSa-
stjórn um nökkur ár, í þeirri von, aS á þeim tíma kynni svo
aS skipast meS einhverju móti, aS fram yrSi komiS óskum
þeirra. Keisaravinum þótti gott, aS allt væri ókljáS, meSan
keisarasonur væri í ómegS; Orleansmenn vonuSu, aS Hinrik
greifi mundi verSa dauSur um þaS, og væru þá þeirra konungs-
efni laus af heitum sínum viS hann, og gæti þá einhver þeirra
náS í konungstign; en lögerfSamenn hugguSu sig viS, aS skyssa
Hinriks í haust mundi gleymast, þá er frá liSi, og mætti þá taka
aptur til meS hann á nýjan leik. Einvaldsmenn höfSu ætlazt svo
til, aS Mac Mahon skilaSi af sjer völdum jafnskjótt og Hinrik
konungur hefSi haldiS innreiS sína í París. Nú, er ríkistaka
hans brást, virtist þeim snjallasta ráSiS, aS láta Mac Mabon
halda völdum sínum eptirleiSis; þaS væri umsvifaminnst, og
betri maSur fengist ekki, því aS honum gætu þeir Broglie stungiS
í vasa sinn og haft svo alla sína hentisemi. J>a& var því til-
laga konungsmanna, aS fá skyldi Mac Mahon rikisforstöSu um
tíu ára tímabil; keisaravinum þótti fimm ár nóg. Mac Mahon
hafSi alltaf haft þaS orS á sjer, aS hann væri ekki annaS en
rá&vendnin sjálf og hæverskan, ekki annaS en dyggur hermaSur
og áreiSanlegur. En nú fór samt hæverskan aS fara af, og
fór því fjarri, aS einvaldsmenn þyrftu aS ganga eptir honum,
svo sem þeir höfSu gjört um voriS áSur. Um skemmri tíma en
sjö ár kvaS hann ekki vera til neins aS bjóSa sjer ríkisforstöSu,
og heimta&i í ávarpi sínu til þingsins, er samiS var meS ráSum
Broglies, ráSaneytisforsetans, svo sem lög gjöra ráS fyrir, aS
sjer yrSi fengiS stöSugt, varanlegt og öflugt framkvæmdarvald,
eSa meS öSrum orSum nálega full alræSismennska, skilyrSalaus
og afdráttarlaus. KvaS hann þess vera mestu þörf, því aS
öSrum kosti yrSi stjórnin helzti völt á fótum; lögum væri engin
lotning sýnd, embættismenn óhlýSnuSust stjórninni, ef þeim bySi
svo viS aS horfa, blöSin kynni sjer ekkert hóf í æsingum og
ólátum, sveita forstöSumenn og hjera&a risi örSugir gegn yfir-
stjórn landsins. Grévy og fjöldi þjó&valdsmauna meS honum