Skírnir - 01.01.1874, Side 85
DÆMDUR BAZAINE MARSKÁLKUK.
85
vörninni. 24. septbr. ljet hann Régnier bera FriSrik Karli
þau or5, a8 vistir mundu sjer eigi duga lengur en til 18. oktbr.,
en þær entust þó tíu dögum lengur. Og þá í sama sinn fór
hann aS taka í mál uppgjöf og bauS Bismarck hana fám dög-
um síSar, meS þeim skildaga, aS herinn fengi aS fara þangaS
sem honum sýndist, en hjeti aS hætta aS berjast viS þjóSverja.
SíSan ættu þeir aS fara aS semja viS hina löglegu stjórn lands-
ins (Eugeníu drottningu), þá ætti aS gjöra vopnahlje, og vildi
landvarnarstjórnin (septemberstjórnin) eigi ganga aS því, ætti
Bazaine aS fara til meS uppgjafarherinn og þröngva henni til
þess. A þessa leiS hefir hann sjálfur lýst áformi sínu. Nú
vissi Bismarck hvaS vistunum leiS í Metz, og kom honum því
eigi til hugar aS taka þessu hoSi, enda mátti hver heilvita maSur
geta því nærri. Og er aS því var komiS, aS vistir voru á
þrotura, gekk Bazaine viSstöBulaust aS verstn uppgjafarkostum (í
lok oktbr.), en bar ekki viS aS berjast fyrst, svo sem veriS hafSi
ráS deildarhöfSingjanna og hver almennilegur hershöfSingi hefSi
gjört, er svo lítill var liSsmunur. Engin af yfirsjónum hans
hefir þó tekiS Frakka jafnsárt og sú, aB hann brenndi ekki
fána hersins, heldur lofaSi þjóSverjum aS taka þá og hafa þau
sigurmerki meS sjer austur i Berlín, sömu fánana og Frakkar
höf&u boriS í herferSunum meS Napóleoni mikla. Enn er ein
saga um þa&, aB rjett áSur en Jarras, sá er sendur var út af
kastalanum til herbúSa þjóBverja, til þess aS semja um upp-
gjöfina, fór af staS, hafi maSur komiS til Bazaines og sagt
iionum frá, aS hann hefSi fundiS í einhverjum fyigsnum í borg-
inni matbirgSir, er duga mundu öllu liSinu í 4 daga. En Ba-
zaine gaf því engan gaum, en rak eptir Jarras aB flýta sjer af
staB. Og um þetta leyti var Leiruherinn, er Gambetta hafSi
komiS upp, á leiS nörSur aS París og höfSingjar umsátarliSs-
ins þar komnir á flugstig meS aS hætta umsátinni og fara í
móti þeim her, og hefSu ugglaust gjört þaS, ef FriSrik Karl
hefBi þá ekki losnaS burt frá Metz og getaS haldiS undir eins
móti því liSi. Er því sízt aB vita, nema Frakka hefSi munaS