Skírnir - 01.01.1874, Qupperneq 86
86
KRAKKLAND.
mjög mikiS um, þótt uppgjöfin heföi ekki dregizt nema einum
degi lengur.
J>a3 var von, aS Gambetta kallaSi slíka uppgjöf hrein og
bein landráð. En Thiers þótti óráSlegt aS vera aS höfSa mál
gegn Bazaine fyrir hana, því aS þaS væri ekki til annars en
aS rifja upp harma landsins og í prófinu mundi margt upp
komast, er þjóSinni allri væri til minnkunar og betra væri aB
lægi í þagnargildi. Svo þótti og sumum, bæSi utan lands og
innan, sem svo margir væri sekir, a8 þaS væri aS láta einn
deyja fyrir alla aS veitast aö Bazaine einum. En þa® er þó
aS gætandi, aS úr þvi hann hafíi yfirstjórn Rínarherins, lá
ábyrgSin á honum og ekki öSrum, svo sem fyrir er mælt í
lögum. Thiers sá sjer því eigi annaS fært, en láta búa á hendur
honum stefnusök, og var rannsókn hafin voriS 1872. TilbúnaSur
málsins stóS svo lengi, aS dómur varb ekki settur í þaS fyr en
í haust eS var. í dóminum sátu sjö hershöfSingjar, og fyrir þeim
hertoginn af Aumale, einn af sonum LoSvíks kouungs Filipps. Hann
var elztur þeirra í hershöfSingjatign, þótt yngstur væri aS aldri.
Raunar áttu þaS aS vera tómir marskálkar, er að dómi sætu yfir
Bazaine, úr því hann hafSi þá nafnbót; en þeir voru ekki til svo
margir, nema tekiS væri til þeirra, er Bazaine hafSi átt yfir aS segja
í herförinni; en þaS mátti eigi. Dómurinn var háSur í höll þeirri,
er Trianon heitir, skammt frá Yersölum. Var þar saman kominn
múgnr og margmenni úr ýmsum áttum og ýmsum löndum, til aS
sjá og heyra þaS er fram færi í svo merkilegu máli. Svo fór
sem Thiers hafSi spáS, aS margt urSu vottar aS bera þar, er
þjóSinni allri var til óvirSingar, svo sem um ýmsa óknytti
hermanna, einkum óhlýSni viS yfirmenn sína, frábært hirSuleysi
yfirmanna í því, er þeir áttu aS vinna, og jafnvel um ríg og
ósamlyndi meS þeim, er hernum áttu aS stýra. Má nærri geta,
aS þjóSverjum yrSi slíkt saga til næsta bæjar. Vjer nefnum hjer
aS eins eitt dæmi. ViS Forbach barSist Frossard hershöfSingi
viS ofurefli liSs af þjóSverjum. Bazaine var á næstu grösum
og átti hægt meS aS senda HS honum til aSstoSar. „Frossard“,
mælti hann, „hefir lengi hælt því, hvaS gott væri til vígis hjá