Skírnir - 01.01.1874, Side 95

ELSASS OG LOTHBINGEN.
95
skrúSa sínura. KölluSu þjóSverjar þa8 kátlegan bjegómaskap.
Svo fór sem vita mátti um uppástungu Teutschs, a8 allur þorri
atkvæSa varS i móti henni. En þeir Teutsch stóSu eigi upp, er
atkvæSa var leitaS, og sögSu menn þeir hefSu eigi skiliS almenni-
lega hvaS fram fór, eSa látizt ekki skilja þaS. Eptir þaS gengu
þeir út úr salnum meS sömu skipun og þeir voru inn komnir,
og hugSÁflestir þá ætla sjer burt af þingi. En þaS varS þó ekki,
og munu þeir ekki hafa orSiS á eitt sáttir; klerkavinir á þing-
inu líklega taliS hræSur sína, biskupana, á aS vera, en hinir
eigi viljaS skilja flokkinn. Annar biskupinn, er Kaess heitir,
hafSi jafnvel lýst því yfir á þinginu áSur gengiS var til atkvæSa
um uppástungu Teutschs, aS kaþólskir menn í Elsass og Lothrin-
gen ætluSu sjer eigi aS rengja friSargerSina í FrakkafurSu; en
viS þaS klöppuSu hinir, þýzku þingmennirnir, lof í lófa, og
munu reyndar hafa skiliS orS biskupsins öSruvísi en þau voru
töluS. Mörgum þótti þingmönnum binum þýzku farast ódrengi-
lega, aS taka meS háSi og sköllum undir raunatölur bræSranna
vestanmegin Rínar. — Skömmu síSar, 3. marz, báru þeir fjelagar
frá Elsass upp aSra uppástungu, þá, aS niSur skyldi fella vald-
stjórnarháttu þá, er beitt væri í hinum herteknu löndum, en
þaS er alræSisvald, og rekur stjórnina landstjóri þýzkur, er
situr í Strassborg, og er engum lögum háSur öSrum en vilja
kansellerans, Bismarcks. Kunnu þeir fjelagar ljótar sögur af
gjörræSi landstjóra og miskunnarlausri harSneskju, og kváSu
hann ekki þurfa annaS en skripta kanselleranum, hvaSa óhæfu
sem hann hefSist aS; hann fengi þá jafnan syndalausn strax
um hæl meS frjettaþræSinum. þeir kváSu fjórSa hlut landsbúa,
430,000 af 1,600,000, vera rekna eSa flúna úr landi síSan
friSinn, 70 blöS og tímarit hafa veriS kæfS, og ættu nú
páfatrúarmenn þar ekkert frjálst blaS eptir, kaþólska trú ofsótta
á allar lundir, og hverjum manni von afarkosta og vanþyrmsla,
þeim er dirfSist aS hreifa hönd eSa fót til liSsinnis þeim, er
reiSi landstjórans lægi á. Ávextir slíkrar stjórnar væri grimmi-
leg heipt til þjóSverja í hvers manns brjósti. Bismarck kann-
aSist viS, aS fólki i Elsass og Lothringen væri ekki vel viS