Skírnir - 01.01.1874, Qupperneq 110
110
AUSTCRRÍKI OG CNGVERJALAND.
Ung'vepjaland. Sí8an Ungverjar losnuSu undan forræSi
JjjóSverja og fóru aS eiga raeS sig sjálfir, gellur ]?a8 sífellt í
eyrum þeim frá húsbændum þeirra fyrverandi, aS fleira þurfi í
dansinn en fagra skóna. þeim þykir Ungverjum farast óhönd-
uglega búskapurinn og hafi mun betra lag veriS á honum hjá
sjer. í þessu er reyndar nokkuS hæft, en bvergi nærri eins
mikiS og þjóSverjar láta. þaS var fyrsta verk Ungverja, er
þeir voru farnir aS eiga meS sig sjálfir, aS segja flestöllum þýzk-
um embættismönnum upp vistinni, og hafa þeir gjört sjer allt far
um aS losast viS alla þýzku sem bezt og fljótast, aS viS hefir
mátt komast. þetta þótti þjóSverjum, og situr þaS í þeim enn.
Austurríkismenn (þjóSverjar) höfSu haft þann siS, meSan þeir
höfSu forræSi fyrir Ungverjum, aS hleypa sem fæstum af þeirra
kyni aS embættum í landinu, og því er þaS engin furSa, þótt
Ungverjar kunni miSur til landstjórnarstarfa en skyldi. þaS er
helzt fjárstjórnin, er í ólagi þykir fara. Hafa mjög safnazt
skuldir þessi fáu ár síSan skilnaSinn. Tvö siBustu árin hefir
uppskera veriS í rýrara lagi, og illa heimtzt skattar fyrir þá
skuld, og bætir þaB eigi úr skák. í annan staS bera þjóBverjar
Ungverjum þaS á brýn, aS minna hafi orSiS af endurbót á barna-
kennslu en látiS var; sama máli sje aS gegna um fyrirkomulag
á háskólum, og þá um kirkjustjórnarmál. Enn um þetta ferst
þjóSverjum ekki aS tala; þaS eru þeir, sem ljetu allt ganga í
ólestri, meSan þeir höfSu iáBin, og hirtu ekki hót um hags-
muni og framfarir landsins. Og yrSi stjórninni í Vín á aB bjóBa
Ungverjura einhverjar lagabætur, var þeim einn kostur nauS-
ugur aB hafna slíkum boSum, eins og þeir stóSu aS vigi i
stjórnarbaráttunni. þaS er ekki áhlaupaverk aS vinna upp þaS
sem slökkt hefir veriS niSur viS þetta.
þaS voru hvergi nærri allir Ungverjar, sem ljetu sjer lynda
sættarkostina vib Austurríki 1867, heldur vildu margir ekki
heyra nefnt neitt samkomulag og ekkert annaS en fullan skilnaS
viS kúgara sína gömla. þeim flokki stýrSu þeim Ghyczy og
Tisza, fyrirtaksþingmenn og miklir skörungar. Fyrir hinni
sveitinni, er halda vill áfram sarabýlinu viS Austurríki, ræSur